انتظار عملکرد بالا از اقتصادهای نوظهور اشتباه است
جهانسهم_ در سالهای 2008 تا 2011 که اوج بحران مالی و رکود اقتصادی در جهان بود، چهار اقتصاد نوظهور بزرگ بویژه چین موتور حرکت اقتصاد جهان بودند و رشد بالای آنها به خروج اقتصاد جهان از رکود بسیار کمک کرد. اما طی سال گذشته تحولاتی در این کشورها رخ داده که باعث شده است جذابیت آنها برای سرمایهگذاران خارجی کمتر شود. در ادامه به مشکلات هر یک از چهار اقتصاد نوظهور بزرگ یعنی چین، هند، برزیل و روسیه اشاره میکنیم.
هر روز که میگذرد بیشتر به نظر میرسد چهار اقتصاد نوظهور بزرگ جهان دیگر بنیانهای سرمایهگذاری بینالمللی نخواهند بود. چهار کشور برزیل، روسیه، هند و چین، یک نیروی محرک رشد برای بازارهای نوظهور و درحال توسعه و البته اقتصادهای توسعه یافته بودند اما نشانههایی مشاهده میشود مبنی بر اینکه سرمایهگذاران در پی یافتن فرصتهای سرمایهگذاری در بازارهایی غیر از این اقتصادها هستند.
چهار اقتصاد نوظهور جهان از سال 2000 بهترین عملکرد را در بین دنیای در حال توسعه داشتند و دو پنجم رشد اقتصاد جهان از آنها نشات گرفته است اما در ماههای اخیر نشانههای ناامیدکننده در آنها مشاهده شده است. در هر یک از این اقتصادها ضعفی وجود دارد: بدهی به اقتصاد برزیل لطمه وارد کرده است، رونق مواد خام در روسیه به دلیل ضعف سرمایهگذاری محدود شده است، تلاشهای هند در مسیر حرکت به سوی مدرن سازی و اصلاحات اقتصادی تضعیف شده است و در چین اقدامات دولت برای کاستن از وابستکی اقتصاد به صادرات و سرمایهگذاری و افزودن بر مصرف داخلی به نتیجه نرسیده است.
برخی تحلیلگران معتقدند سرمایهگذاران باید به دنبال بازارهای جدید نظیر مکزیک، ترکیه، کشورهای جنوب صحرای آفریقا، لهستان و آسیایی جنوب شرقی باشند. در چهار اقتصاد بزرگ نوظهور جهان، رشد اقتصادی بسیار بالاتر از رشد اقتصاد جهان باقی خواهد ماند اما هیچکس نباید انتظار داشته باشد نرخهای رشد به ارقامی که طی یک دهه اخیر مشاهده شده است برسد.
در سال جاری تاکنون بازار سهام روسیه تنها 1.4 درصد رشد کرده است. در چین بازار مالی رشدی نداشته و در هند و برزیل بازار مالی به ترتیب یک و هفت درصد افول کرده است. رونق اقتصاد برزیل همزمان با کاهش رونق مواد خام در حال افول است. در روسیه پیر سدن جمعیت و کاهش تجارت نفت اوضاع را بد خواهد کرد و در هند که میتواند یکی از بهرهور ترین اقتصادها در حوزه کشاورزی باشد سیاستهای دولت از تحقق این امر جلوگیری کرده است. البته چین همچنان روشن ترین چشم انداز را دارد.
بنا به تخمین اقتصاددانها امسال افول رشد اقتصاد چهار اقتصاد نوظهور 0.5 درصد از پیشبینی 4.1 درصدی رشد اقتصاد جهان که از سوی صندوق بینالمللی پول مطرح شده خواهد کاست. البته آنچه گفته شد به این معنا نیست که طی سال جاری شاهد سقوط این اقتصادها خواهیم بود. چهار اقتصاد نوظهور جهان بازارهایی رو به رشد باقی خواهند ماند اما تکیه مطلق بر آنها جهت کسب بازده بالا اشتباه است.