نقش پررنگ سندیکای بیمهگران در توسعه فناوری و دانشافزایی
آنچه مسلم است، سندیکا طی این سالها در مسیر ارتباطات فرابیمهای از جمله نهاد مجری، قانونگذار و … تلاشهای بسیاری کرده و توانسته در ریل تعامل قرار گیرد، اکنون دیگر نوبت توسعه علمی، فناوری و دانشافزایی است.
برگزاری انتخابات سندیکای بیمهگران ایران، فرصت مناسبی شد تا زمینههای تمرکز این تشکل صنفی در دوره دو ساله بعدی بررسی شود.
به استناد ماده 75 قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران، مؤسسات بیمه بازرگانی، عضو سندیکا شناخته میشوند و اساسنامه این نهاد صنفی توسط بیمه مرکزی تصویب میشود. در واقع سندیکا پل ارتباطی میان صنعت بیمه و سایر بخشها عمل میکند و هدف کلی آن سالمسازی و توسعه بازار بیمه است.
اگرچه بر اساس اساسنامه جدید سندیکا که در سال 98 به تصویب شورای عالی بیمه رسید، حمایت از حقوق و منافع صنفی اعضا، ارتباط با نهادهای فرابیمهای و تقویت سلامت بازار بیمه مورد تأکید قرار گرفته است؛ اما بر کوشش جهت ارتقاء توان تخصصی کارکنان صنعت بیمه و ارتقاء بهرهروی نیز تمرکز شده است.
به نظر میرسد، در سالهای اخیر به ویژه دو سال گذشته، سندیکا تمرکز قابل ملاحظهای بر ارتباط با نهادهای مختلف قانونگذاری و … داشته است؛ اما در دوره دو ساله پیش رو با تداوم این مهم، زمان پررنگ شدن حاکمیت علم در سندیکا فرارسیده است.
چرا قوام دانش در سندیکا ضروری است؟
سندیکای بیمهگران ایران در واقع حلقه اتصال حوزههای عملیاتی، رگولاتوری و البته پژوهشی در صنعت بیمه است.
شاید برای روشن شدن تعریف فوق بهتر باشد به یک فرایند مرسوم در صنعت بیمه اشاره داشته باشیم، زمانی که آییننامهای در مراحل پیشنویس قرار دارد و قرار است به تصویب شورای عالی بیمه برسد، سندیکا مهمترین رکنی است که میتواند رگولاتور بیمهای را در تدوین آییننامهها یاری رساند. همچنان که در شرایط فعلی نیز بیمه مرکزی در تدوین و بازنگری آییننامهها از کارگروههای موجود در سندیکای بیمهگران بهره میبرد.
در اینجا سندیکا میتواند به عنوان حلقه اتصال بخش عملیاتی و رگولاتوری یعنی شرکتهای بیمه و بیمه مرکزی نقش مؤثرتری ایفا کند و قوام این نقش جز با تقویت دانش و توسعه علم در میان اعضا امکانپذیر نخواهد بود.
هر قدر حاکمیت علم بر سندیکای بیمهگران پررنگتر شود، حلقههای این زنجیر مستحکمتر خواهد شد.
به نظر میرسد، در دورة پیش رو سندیکا میتواند با افزایش دانش و بهرهوری علمی اعضاء کارگروههای مختلف، حضور پررنگتر و مؤثرتری بر مصوبههای شورای عالی بیمه داشته باشد. در سوی مقابل شورای عالی بیمه نیز باید بتواند از قدرت تجربی و علمی اعضاء سندیکا در مصوبههای خود بهرهمند شود.
آنچه مسلم است، سندیکا طی این سالها در مسیر ارتباطات فرابیمهای از جمله نهاد مجری، قانونگذار و … تلاشهای بسیاری کرده و توانسته است در ریل تعامل قرار گیرد، اکنون دیگر نوبت توسعه علمی، فناوری و دانشافزایی است.
حاکمیتِ علم بر سندیکا میتواند به ارتباطات حرفهای درونصنفی نیز منجر شود؛ چرا که آنچه سبب میشود اخلاق در صنعت بیمه قوام یابد، بیشک علم است.
در حال حاضر انعقاد برخی قراردادهای پر ریسک و برگزاری مناقصات با نرخهای غیر فنی، بسیار مورد انتقاد قرار گرفته است. بدیهی است، تلاش سندیکا طی این سالها برای پایبندی اعضا به تعهدات صنفی نیز بعضاً منجر به نتیجه نشده است، اینجاست که ابزار دانش میتواند به این تشکل صنفی کمک کند تا با افزایش دانش در میان اعضاء در مورد فرایندهای مهمی چون مدیریت بهینه ریسک، ارزیابی تجربی قراردادهای بزرگ و … مسیر هموارتری برای اعضا برای پایبندی به تعهدات صنفی، فراهم کند.
حتی سندیکا میتواند در دوره دو ساله آینده در مسیر جمعآوری و تحلیل دادههای بزرگ، گام بردارد اعم از ایجاد سامانههای مختلف که کاربرد درونصنفی دارد؛ مانند سامانه بدهکاران بیمهای، سامانه متمرکز بیمهای، شناسنامه خسارات بزرگ در حوزه نفت، گاز، پتروشیمی و … .
بدیهی است که به اشتراکگذاری دادهها چندان در میان مدیران بیمهای در ایران اقبالی ندارد؛ چرا که برخی برداشتهای اشتباه رقابتی در میان مدیران شرکتهای بیمه مانع این امر میشود، در این راستا باید گفت؛ تنها راهی که میتوان به سمت این مسیرهای نوین رفت، تقویت دانش و علم مدیران است تا دریابند که مزایای به اشتراکگذاری دادهها در میان رقبا بیشتر از معایب آن است.
مسلم است که تحقق این فرایندها بیش از هر جایی در سندیکا قابل برنامهریزی و پیگیری است.
لازم به ذکر است که اگرچه پژوهشکده بیمه نیز به عنوان بازوی پژوهشی صنعت بیمه محسوب میشود؛ اما نقش سندیکا در پیشبرد اهداف علمی و فنی به عنوان تشکلی، مشمول بازیگران اجرایی صنعت از اهمیت به سزایی برخوردار است و به عبارتی قابلیت تلفیق علم و عمل را خواهد داشت.
از طرفی پژوهشکده بیمه با بررسی تجارب جهانی و نیازهای داخلی، پروژههای پژوهشی مختلفی را به بیمه مرکزی پیشنهاد میدهد که میتواند منجر به تصویب آییننامههایی در شورای عالی شود؛ اما به نظر میرسد مهمترین جایی که میتواند بازخورد این آییننامهها را به نهاد نظارتی منتقل کند، سندیکا خواهد بود؛ چرا که مجریان این آییننامهها مدیران و بیمهگرانی هستند که اعضاء اصلی سندیکا محسوب میشوند.
سندیکا پل ارتباطی با بیمهگران بینالمللی
یکی از نقشهایی که سندیکا میتواند ایفا کند و طی این سالها مغفول مانده است، پل ارتباطی بیمهگران با نهادهای بیمهگر بینالمللی است.
اگرچه طی سالهای اخیر به دلیل تشدید تحریمها، ارتباطات بینالمللی سخت و بعضاً غیر ممکن شده است؛ اما به نظر میرسد سندیکا میتواند حلقه اتصال و کانال ارتباطی بیمهگران ایرانی و خارجی و حتی سندیکاهای بیمه بینالمللی باشد.
رایزنیهای بینالمللی با شرکتهای بیمه خارجی چه در حوزه آموزشی و چه در حوزة کسب و کار میتواند دستاوردهای تازهای برای اعضاء سندیکا به دنبال داشته باشد.
شاید همچنان روابط بینالملل ایران با کشورهای اروپایی در هالهای از ابهام قرار دارد؛ اما بدون شک رایزنی و تعامل با صنعت بیمه کشورهای منطقه مانند امارات، ترکیه، پاکستان، هند، روسیه و چین میتواند در دستور کار قرار گیرد.
از تجارب بینالمللی بیاموزیم
بررسیهای «بیمهداری نوین» نشان میدهد، سندیکا و تشکلهای صنفی در دنیا فعالیتهای مختلفی انجام میدهند که مرور این اقدامات میتواند به عملکرد سندیکای بیمهگران ایران تنوع بیشتری ببخشد.
برای نمونه سندیکای بیمهگران در کشورهای توسعهیافته به شرکتهای بیمه نوپا کمک میکنند تا وارد رقابت شوند.
همچینین بیمهگران در اروپا از آنجا که با چالشهای تنظیم مقررات، سیاسی و عمومی روبهرو هستند، این انجمنها میتوانند به شرکتهای بیمه در برطرف کردن این چالشها کمک کنند.
ایجاد ادارۀ مبارزه با کلاهبرداری در بیمه، برگزاری رویدادهایی با عناوین چرا بیمه اهمیت دارد و گردآوری استعدادها، منابع انسانی و شبکۀ تنوع از دیگر اقدامات سندیکاها در دنیاست.
به طور مثال انجمن بیمهگران بریتانیا از تجارت شرکتهای بیمه در حال حاضر و آینده پشتیبانی میکند و شرکتهای بیمه این کشور را در خط مقدم دانش و فعالیت بیمهای قرار میدهد.
نکتۀ قابل توجه آن است که تقریباً 60 مجموعه داده جداگانه در هر سال توسط این سندیکا ارائه میشود، از جمله دادههای حق بیمه و خسارات، بررسیهای جدید فصلی تجارت، داراییهای تحت مدیریت، به علاوه دسترسی به بسیاری از مجموعههای بینظیر و دادههای تاریخی که تا 26 هزار پوند در سال برای هر شرکت بیمه عضو صرفهجویی را به همراه دارد.
ضمن اینکه مجموعهای از رویدادهای اعطا جایزه تا جلسات فنی ویژۀ اعضا و کنفرانسهای مهم راهبردی را با سخنرانان مهم و تأثیرگذار برگزار میکند.
نکتۀ جالب اینکه انجمن بیمهگران بریتانیا در طول بیماری همهگیر کووید ـ 19 در مورد مفاهیم بیمۀ مسافرتی، از جمله تشکیل جلسات پرسش و پاسخ برای مشتریان، انتشار دادههای خسارات پرداختی صنعت و … را در دستور کار قرار داده است.