ورود بازیگران جدید به صنعت بیمه یا همان بازیگردان های قدیمی در ردای جدید!
به زعم بسیاری، نفس بازار رقابتی و تولد کسب وکارهای بیمهای جدید نیکوست؛ اما اگر قرار باشد همان بازیگردانهای قدیمی در ردای جدید عرصۀ عمل را در صنعت بیمه در دست بگیرند، نمیتوان انتظار تحول شگرف داشت.
این روزها در حالی مجوزدهی به متقاضیان تاسیس شرکتهای بیمه سرعت گرفته که تب و تاب بازیگران خارج از صنعت بیمه برای شناسایی نقاط مغفول بازار بیش از سایر زمانهای دیگر احساس میشود.
بیمه مرکزی صراحتاً اعلام کرده از ورود بازیگران جدید به صنعت بیمه استقبال میکند و از طرفی گردش سیاستها به سمت مجوزدهی به شرکتهای تخصصی و مختلط نیز در نوع خود سؤالات بسیاری را در میان اهالی صنعت بیمه ایجاد کرده است.
عبدالناصر همتی، رئیس کل پیشین بیمه مرکزی، در زمان تصدی بر نهاد نظارتی صراحتاً اعلام کرد، دیگر به شرکتهای بیمه غیر تخصصی مجوز فعالیت نمیدهد.
استراتژی همتی نیز بر این اصل استوار بود که استانداردهای جهانی به سمت تخصصی شدن بیمهها در حال حرکت است و از سویی این استاندارد دارای مبنای فنی تفکیک حسابهای زندگی و غیر زندگی و پیادهسازی مدل نظارت بیمههای زندگی است؛ به عبارتی شرکتهای بیمه در دنیا با حرکت به سمت تخصصی شدن در واقع در راستای شفافیت بیشتر در این حوزه گام برداشتهاند.
تمرکز بر تفکیک حسابهای زندگی و غیر زندگی از زمان ریاست محمدابراهیم امین مورد توجه قرار گرفت؛ اما عبدالناصر همتی نیز به شیوة سلف خود این مسیر را ادامه داد تا جایی که ادارة کل نظارت بر بیمههای زندگی به چارت بیمه مرکزی اضافه شد.
در این زمان با تأکید بر هدایت شرکتهای بیمه در مسیر شفافیت، برنامههای مدونی در مورد ضرورت تفکیک حسابها در قالب نظارت مبتنی بر ریسک در این واحد سازمانی تدوین شد.
از جمله اقدامات این واحد در آن زمان میتوان به تدوین شناسنامة تحلیلی شرکتهای بیمه، طراحی و پیادهسازی مدل نظارت بیمههای زندگی، تدوین و پیادهسازی مدل اصلاحشدة ارزیابی کفایت ذخایر بیمههای زندگی، نظارت مبتنی بر سامانة پیشهشدار شرکتهای جنرال و تخصصی زندگی، گزارش تحلیل دورهای وضعیت بیمههای زندگی در صنعت بیمه و رصد وضعیت تفکیک حسابهای زندگی از غیر زندگی و … اشاره کرد.
این اقدامات نشان میدهد، در آن زمان بیمه مرکزی به شدت بر شفافیت حسابهای بیمههای زندگی و غیر زندگی مکث داشته است و از طرفی تصمیم عدم مجوزدهی به شرکتهای بیمه جنرال نیز بیارتباط با این سیاست نبوده است؛ چرا که زیربنای اصلی تولد شرکتهای بیمه تخصصی و به عبارتی تخصصی شدن شرکتهای بیمه بر همین استراتژی یعنی شفافیت حسابهای زندگی و غیر زندگی با متد مدل نظارتی خاص استوار است.
بررسیها نشان میدهد در آن دوران مدیر کل نظارت بر بیمههای زندگی بیمه مرکزی با تمرکز بر نظارت مبتنی بر مدیریت ریسک سازمانی مبتنی بر فعالیت تخصصی شرکتهای بیمه، برنامههای مختلفی را با اتکاء بر استانداردهای جهانی طراحی و تدوین کرد.
همة این فعالیتها به اضافه تمرکز نهاد نظارتی بر تأسیس شرکتهای صرفاً تخصصی، نشان میداد که امیدی برای تأسیس شرکتهای جنرال نیست کمااینکه با تأسیس چند شرکت مختلط نیز مخالفت شد از طرفی در آن زمان بسیاری از شرکتهای بیمه نیز برای تفکیک فعالیت، پیشنهادات مختلفی را به بیمه مرکزی ارائه دادند؛ از جمله شرکت بیمه پارسیان و شرکت بیمه پاسارگاد که به شدت در پی تشکیل شرکت بیمه زندگی مجزا بودند.
تب و تاب تفکیک حسابهای زندگی و غیر زندگی و از طرفی مجوز به شرکتهای بیمه تخصصی تا جایی بود که بیمه مرکزی بارها اعلام کرد از ورود بازیگران تخصصی به صنعت بیمه در همة حوزهها از جمله درمان، آیتی، ثالث، زندگی، اتکائی و … استقبال میکند.
تمام موارد پیشگفته بر این امر دلالت میکند که تأکید ورود بازیگران صرفاً تخصصی به بازار بیمه بر شفافیت و قرار گرفتن بر ریل سالمسازی فعالیت مالی استوار است.
از طرفی فعالیت تخصصی شرکتهای بیمه به آنها این امکان را میدهد تا با تمرکز بر عملکرد تخصصی، امکان نوآوری و خلاقیت در شاخة تخصصی خود را بیش از سایرین داشته و صرفاً به دنبال سهم بازار در رشتههایی چون ثالث و درمان نباشند.
اما تغییر سیاستها در زمان ریاست غلامرضا سلیمانی در بیمه مرکزی خود را در جایی نشان داد که شرکت مختلط پردیس توانست مجوز فعالیت خود را از نهاد نظارتی دریافت کند.
در همین زمینه رئیس کل بیمه مرکزی تأکید کرد که هدف ما تسهیل ورود بازیگران جدید به بازار بیمه است به طوری که به جای سختگیری در تخصصی بودن بیشتر بر بیزینس پلن این بازیگران تمرکز و سختگیری خواهیم کرد.
از طرفی بیمه مرکزی صراحتاً اعلام کرد که به دنبال افزایش ضریب نفوذ و بزرگ شدن کیک بیمه و اثرگذاری بر اقتصاد کشور است در این راستا از ورود بازیگران جدید حمایت میکند.
تمرکز بر کلیدواژة بازیگران جدید نشان میدهد؛ قاعدتاً بهتر است نهادها و اشخاص حقیقی و حقوقی جدیدی به صنعت بیمه گسیل شوند تا به نوعی با خروج صنعت بیمه از انزوای فعلی، راه برای گره خوردن بیمه به سایر صنایع باز شود، بدیهی است که این مسئله نگرانی موجود برخی فعالان که صنعت بیمه محدود به گروههای خاصی شده را مرتفع کرده با اینکه با سیاستهای بیمه مرکزی که قصد دارد صنعت بیمه را به سایر صنایع پیوند زند و منتج به بزرگتر شدن کیک بیمه شود، همسو است.
اما آیا چند شرکتی که اخیراً مجوز فعالیت خود را از بیمه مرکزی دریافت کردهاند، میتوانند کلیدواژة بازیگران جدید را به منصه ظهور برسانند؟
بیمه تخصصی پارس که در حوزۀ اتکایی فعالیت خواهد داشت، زیرمجموعۀ بیمه پارسیان است که یک سهامدار بانکی دیگر از بانک کارآفرین را در جمع خود جای داده اما نگاهی به مؤسسان آن نشان میدهد، تقریباً همان گروه هایی که پیش از این در صنعت بیمه حضور داشتند این شرکت را تأسیس کردهاند.
بیمه زندگی کاریزما که البته به صورت تخصصی در حوزۀ بیمه زندگی فعالیت میکند نیز قرار است توسط مدیر عامل سابق بیمه سینا به فعالیت بیمهگری پا گذارد؛ البته ویژگی خاصتر این بیمه آن است که ظاهراً اهالی بازار سرمایه در تأسیس آن نقش دارند.
بیمه اتکایی سامان نیز شرکت بیمه تخصصی است که به نوعی در ذیل هلدینگ سامان فعالیت خواهد کرد.
بیمه جنرال پردیس نیز اخیراً از بیمه مرکزی مجوز فعالیت خود را دریافت کرد؛ اما علاوه بر اینکه این شرکت بیمه تخصصی نیست، نگاهی در سهامداران این شرکت بیمه مختلط نشان میدهد؛ اغلب آنها را مدیران قدیمی و جدید صنعت بیمه تشکیل میدهد که در رأس آن مسعود حجاریان، مدیر عامل انجمن حرفهای صنعت بیمه، خودنمایی میکند.
بیمه اتکایی تهران نیز که تاکنون مجوز فعالیت خود را دریافت نکرده و در صف دریافت مجوز است توسط مدیران فعلی صنعت بیمه قرار است پا به عرصه گذارد.
البته بنابر گفتۀ معاونت طرح و توسعۀ بیمه مرکزی شرکتهای جدید بیمه با سهامداران جدید و اغلب بازار سرمایهای در لیست دریافت مجوز هستند که میتواند نوید ورود بازیگران جدید به صنعت بیمه باشد.
باید دید آیا کلیدواژۀ بازیگران جدید در شرکتهای تازه تأسیس دیگری که مجوز دریافت خواهند کرد معنا مییابد.
به زعم بسیاری، نفس بازار رقابتی و تولد کسب و کارهای بیمهای جدید نیکوست؛ اما اگر قرار باشد همان بازیگردانهای قدیمی در ردای جدیدی عرصۀ عمل را در صنعت بیمه در دست بگیرند، نمیتوان انتظار تحول شگرف داشت.
منبع: ماهنامه بیمه داری نوین