پرداخت موبایلی در ایران/ جزئیات انجام تراکنش بدون کارت بانکی

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، از چند سال پیش پرداخت وجه با موبایل و بدون نیاز به کارت بانکی در دنیا رایج شده است؛ به‌عنوان مثال شرکت اپل‌پی و سامسونگ‌پی سرویس پرداخت خود را مدت‌هاست که راه‌اندازی کرده‌اند. کسانی که از گوشی‌های سامسونگ یا آیفون استفاده می‌کنند می‌توانند با تعریف کارت خود روی گوشی و با استفاده از سخت‌افزار گوشی پرداخت امن خود را انجام دهند. حالا با اعلام بانک مرکزی کشور ما هم در مسیر این نوع پرداخت قرار گرفته که در سال جدید عملیاتی می‌شود. با این روند به‌تدریج کارت‌های فیزیکی بانک‌ها حذف می‌شود و پرداخت‌ها به‌صورت دیجیتال صورت می‌گیرد. پیش از این هم برای انجام پرداخت‌های خرد بدون استفاده از کارت بانکی چند شرکت فعالیت‌هایی کرده بودند، اما این ماجرا غیر از تاکسی‌‌ها در جایی فراگیر نشد. هنوز جزئیات دقیقی در این رابطه اعلام نشده است اما گروهی استفاده از فناوری NFC را حدس زده‌اند و گروه دیگر می‌گویند تمرکز اصلی این طرح  بر روی استفاده از کیوآر کد خواهد بود.

نقشه: کیوآر کد

نیما امیرشکاری، مشاور بانک مرکزی در مورد چگونگی پیاده‌سازی این طرح می‌گوید: از آنجا که در حال بررسی استانداردهای مختلف دنیا و انتخاب بهترین روش برای کشور هستیم، این طرح اکنون در مرحله برنامه‌ریزی است. با این حال، از آنجا پرداخت‌هایی مبتنی بر کیوآر کد یا بارکد دوبعدی در دنیا متداول شده، الان در ایران هم برنامه ما این است که استانداردهای یکپارچه این کدها تعریف شود تا مثل بقیه دنیا، این کدها بتوانند به‌صورت «موبایل به موبایل» اسکن شوند. همچنین در فروشگاه‌ها با اسکن کد روی یک صفحه کاغذی یا کیوآر کدی که روی دستگاه‌های کارتخوان نقش می‌بندد، پرداخت انجام می‌شود.

او با اشاره به جزئیات این طرح جدید ادامه می‌دهد: اینکه چه استانداردی داشته باشیم یا اینکه در چند ثانیه کیوآر کد خوانده شود یا اینکه چه گوشی‌هایی بتوانند از این روش پشتیبانی کنند در حال بررسی است.

امیرشکاری همچنین در مورد موانع حقوقی این نوع از روش پرداخت می‌گوید: از نظر امنیتی موضوع این است که شما برای حداکثر امنیت باید یک چیز در ذهن و یک چیز در دست خود داشته باشید. به‌عبارت دیگر «آنچه می‌دانم و آنچه دارم» که اصطلاحا به آن two factors authentication گفته می‌شود. این اصطلاح به این معنی است که بتوان به‌صورت دو عاملی امنیت را حفظ کرد. الان کارت به‌عنوان یکی از این عوامل مطرح می‌شود و پیش از کارت‌های بانکی، دفترچه‌های بانکی به‌عنوان عامل اول امنیت مطرح بود. یعنی شما با دفترچه وارد بانک می‌شدید و از طریق کارت شناسایی و امضا، تصدیق هویت می‌شدید. پس از آن کارت که در دست فرد است و رمز کارت که در ذهن صاحب کارت است به‌عنوان 2عامل حفظ امنیت به‌عنوان روش پرداخت مطرح شد. در روش جدید هم موبایل و شماره موبایلی که احراز هویت شده در دست شماست و رمزی هم در ذهن شماست. به این ترتیب شما می‌توانید پس از اسکن کیوآر کد رمز را در گوشی وارد می‌کنید که ضمن حفظ امنیت دو عاملی، پرداخت انجام می‌شود.

خلاص شدن از هزینه پوزها

مشاور بانک مرکزی به افزایش قیمت دلار و به تبع آن افزایش قیمت دستگاه‌های پوز اشاره می‌کند و می‌گوید: خرید یا ودیعه این دستگاه‌ها از سوی شرکت‌های پی‌اس‌پی و فروشندگان هزینه سنگینی را به آنها تحمیل می‌کند. اما هزینه پرداخت با روش کیوآر کد بسیار پایین است. به این ترتیب در هزینه به‌روزرسانی دستگاه‌های پوز که حدودا 9میلیون دستگاه در کشور است صرفه جویی می‌شود.

امیرشکاری با اشاره به پوزهای NFC که نوع دیگری از روش پرداخت است می‌گوید: اگرچه در این روش، پرداخت، بدون تماس کارت با دستگاه کارتخوان انجام می‌شود، اما این روش به‌دلیل گران بودن تجهیزات سخت افزای و طراحی ماژول آن، روش مقرون به صرفه‌ای محسوب نمی‌شود.

او با اعلام اینکه این طرح در سال 1400اجرایی می‌شود، ادامه می‌دهد: کسانی هم که گوشی هوشمند ندارند همچنان می‌توانند با همان روش پرداخت با کارت، نسبت به پرداخت وجوه خود اقدام کنند؛ بنابراین کارت‌های بانکی به‌طور کامل از سیستم پرداخت حذف نمی‌شود.

منبع: همشهری