اقدامات بانک مرکزی در مقابله با کرونا

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، بانک مرکزی در مقابله با کرونا سیاست‌های متعددی را برای کاهش فشار وارد به خانوارها و بنگاه‌های اقتصادی در نظر گرفته است. با این حال، طبق گفته رئیس کل بانک مرکزی به واسطه فشارهای اقتصادی، قدرت این بانک برای کمک به مردم بسیار محدود است. 

کاهش فشار اقتصادی با تعویق اقساط وام ها و ارائه وام جدید 
اولین اقدام بانک مرکزی در زمینه کاهش فشار اقتصادی ناشی از کرونا اعلام دستور برای تعویق اقساط وام‌ها بود که در اسفند ماه اعلام شد. 
سپس برای افزایش حمایت، ریاست بانک مرکزی جمهوری اسلامی از پرداخت وام با بهره 12 درصد توسط بانک‌های عامل برای سرپرستان خانوارهایی که یارانه دریافت می‌کنند خبر داد (18 فروردین ماه) پس از آن اعلام کرد که نرخ سود توسط دولت پرداخت شده است و وام به صورت قرض‌الحسنه به 24 هزار خانوار یارانه‌بگیر پرداخت خواهد شد.

کاهش فشار اقتصادی با درخواست وام از صندوق بین المللی پول
اقدام بعدی بانک مرکزی جهت کاهش فشار اقتصادی، درخواست وام 5 میلیارد دلاری (معادل 75 هزار میلیارد تومان) از صندوق بین‌المللی پول بود که با مخالفت‌های قابل توجهی توسط دولت‌های خارجی به ویژه آمریکا مواجه شد. 
طبق اظهارات ریاست بانک مرکزی، 52 هزار میلیارد تومان از این مبلغ به بنگاه‌های خرد و متوسط آسیب‌دیده با نرخ 12 درصد تعلق خواهد گرفت و مابقی نیز بین 1 تا 2 میلیون به خانوارهای کم‌درآمد تعلق خواهد گرفت.

کاهش فشار اقتصادی با تامین کالاهای اساسی کشور
یکی دیگر از اقدامات بانک مرکزی جهت کاهش فشار اقتصادی ناشی از کرونا در کشور، تأمین کالاهای اساسی به واسطه توقف کسب و کارها و واردات محصولات نیز یکی از دغدغه‌های بانک مرکزی محسوب می‌شود که در 10 یادداشت به آن اشاره شده است. 
علاوه بر این به واسطه تحریم‌های شدید، تأمین ارز واردات نیز از جمله دغدغه‌های مهم بانک مرکزی قلمداد می‌شود که در کنار کنترل بازار ارز و نرخ ارز، گره‌ای بزرگ در اقتصاد ایجاد کرده است.

کاهش فشار اقتصادی با گسترش سیستم بانکی غیرحضوری
از دیگر اقدامات بانک مرکزی جهت کاهش فشار اقتصادی که در دوران موج اول کرونا داغ‌تر شده بود، راه‌اندازی کیف پول الکترونیک و همچنین افزایش دامنه سیستم های بانکی غیر حضوری است. 
با این حال، یکی از مشکلات این اقدامات به گفته وی وجود «مؤسسات اعتباری مشکل‌دار» و احتمال خلق پول در این بستر است که نیاز به تمهیدات خاصی دارد.

کاهش فشار اقتصادی با ادغام بانک ها 
از اقدامات مهم بانک مرکزی جهت کاهش فشار اقتصادی در بنگاه های مالی کشور، ادغام برخی از بانک های با ترازنامه های منفی بود. 
در پنجم خرداد 1399 در اولین اقدام، ریاست بانک مرکزی برای اصلاح ترازنامه بانک‌ها و نظام بانکی از نهایی شدن ادغام بانک‌های مهر اقتصاد و حکمت ایرانیان در بانک سپه خبر داد.

کاهش فشار اقتصادی با کنترل نرخ تورم
پس از خروج از موج دوم کرونا، ریاست بانک مرکزی جهت کاهش فشار اقتصادی، چندین اقدام مهم در زمینه کنترل نرخ سود و نرخ تورم ارائه کرد. 
وی در یادداشت خود در روز دوشنبه 19 خردادماه، از فروش اوراق قرضه دولتی با نرخ سود سالانه 15 درصد و در 8 تیرماه از افزایش نرخ سود سپرده بانک‌ها نزد بانک مرکزی از 10 به 12 درصد سخن گفت. این افزایش، منجر شد تا نرخ سودِ بین بانکی از 5/10 درصد به 5/12 درصد افزایش یابد و منجر به کاهش نقدینگی شود. 
در 13 تیر ماه نیز ریاست بانک مرکزی از نرخ سود بین بانکی 13 تا 22 درصد سخن گفت. در نهایت، ریاست بانک مرکزی برای کنترل تورم در سال جاری با هدف‌گذاری 22 درصدی نرخ تورم اقدامی مهم در ایجاد ابزار اقتصادی نوین بانکی انجام داد.

سخن پایانی
با مطالعه یادداشت های ریاست بانک مرکزی از آغاز شیوع کووید-19 مشخص شد که بانک مرکزی اقدامات بسیار مهمی جهت کاهش فشار اقتصادی ناشی از این بیماری در کشور انجام داده است. تعویق اقساط بانک ها از اسفند ماه، پرداخت وام با بهره 12 درصد به خانوارهای یارانه بگیر، تامین کالاهای اساسی تامین نشده از طریق واردات، راه اندازی سیستم های بانکی غیرحضوری برای مشتریان، ادغام بانک ها جهت کمک به بانک های زیان ده و کنترل نرخ تورم از اقدامات اساسی بانک مرکزی جهت مقابله با کرونا هستند.

ماهنامه بانکداری آینده