ناصر همتی زیر ذره‌بین نقد/ شاپرک در فصل جدید/مستربیتکس را بیشتر بشناسید

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، افزایش نزدیک 3 برابری نرخ ارز تنها در طی 6 ماه منجر شده است تا تمامی محاسبات اقتصادی کلان کشور بر هم بریزد و اقتصاد کشور در مرز سقوط قرار گیرد. از طرف دیگر، پیک سوم کرونا منجر شده است تا شرایط بیش از پیش سخت شود و عملاً مردم ضربه ای دوطرفه از اقتصاد و بیماری بخورند.

در حین شیوع کرونا و در زمانی که اقتصاد و سیستم بانکی کشور ما در حال دست و پنجه نرم کردن با اساسی‌ترین نیازهای اقتصادی است، در آنسوی دنیا کشورها در حال رسیدن به نقطه عطفی در ایجاد رمزارزهای بانک مرکزی هستند تا با استفاده از شرایط خاص بیماری کرونا استفاده حداکثری را از میزان استقبال مردم از تجارت الکترونیک داشته باشند. بر اساس آمارها، تجارت الکترونیک در جهان به شدت رشد کرده و حتی افراد نسل‌های گذشته نیز که با استفاده از شیوه‌های الکترونیکی پرداخت آشنا نبوده اند، اکنون روی به این شیوه از پرداخت آورده‌اند و سیاست‌گذاران از جمله کمیته بال به دنبال غنیمت شمردن این فرصت جهت توسعه زیرساخت‌های تجارت الکترونیک هستند.

بر اساس گزارشات این شماره از ماهنامه بانکداری آینده مشخص است که گرچه کشور ما از نظر اندازه دولت در مقایسه با بسیاری از کشورها، از جمله کشورهای پیشرفته در شرایط خوبی قرار دارد، اما سوء مدیریت در دولت منجر شده است تا دولتی که نسبت هزینه‌های آن تنها 40درصد از تولید ناخالص داخلی است به یک منجلاب بزرگ در جهت افول اقتصاد تبدیل شود. این در حالی است که در برخی کشورها همچون آلمان، اندازه دولت با تولید ناخالص داخلی کشور برابری می‌کند، اما مشکلات این چنین گریبان گیر اقتصاد کشور نشده است.

گرچه با وجود مشکلات عدیده اقتصادی بسیاری از کارشناسان به شدت از بانک مرکزی خرده می‌گیرند، اما مساله این است که مشکلات کنونی از اختیارات بانک مرکزی خارج بوده و باید سطوح بالاتر حاکمیتی را مورد پرسش قرارداد. تا زمانی که بواسطه سیاست‌های غلط برون مرزی دست بانک مرکزی از روابط بین‌المللی کوتاه باشد، هیچ انتظاری از این بانک جهت مدیریت بازار نمی‌توان داشت.

در ادامه خلاصه‌ای از پرونده‌های این شماره ارائه شده است.

پیچ خطرناک

پرونده اقتصاد کلان، اولین پرونده از این شماره با گزارشی داغ از یادداشت‌های دکتر ناصر همتی، ریاست کل بانک مرکزی آغاز شده است. نگاهی به صفحه اینستاگرام رئیس کل بانک مرکزی نشان می‌دهد که دکتر همتی به طور مستقیم مشکلات پیش روی این بانک را به مردم اطلاع داده و با وجود گام‌های بزرگی که برداشته است، در لفافه اظهار دارد که در سیاست‌های کنونی نظام، بانک مرکزی چیزی جز یک بانک معمولی نخواهد بود. تا زمانی که اصول بین‌الملل، علی‌الخصوص لوایح FATF، در منشور بانک مرکزی کشور قرار نگیرد، این بانک توانی در هدف‌گذاری درست اقتصادی نخواهد داشت.
سپس در گزارشی از این پرونده به تاریخچه تغییرات قیمت دلار و پیش‌بینی قیمت این ارز در صورت ادامه روند سیاست‌های کنونی نظام پرداخته شده است. در این گزارش پیش‌بینی می‌شود با رفتاری که دلار در 40 سال گذشته داشته است، تا شهریورماه 1400 قیمت دلار به یک میلیون ریال خواهد رسید. در گفت‌وگویی با معاون ارزی بانک مرکزی، سید کمال سید علی نیز بر این نکته اشاره کرده است که تحریم‌ها و کرونا 85 درصد در این وضعیت نقش ایفا کرده‌اند و مدیریت تنها 15 درصد. با این حال اگر تحریم‌ها را نیز به گردن مدیریت بیاندازیم به نظر می‌رسد مدیریت بیش از 85 درصد باعث وضع کنونی شده است.

این پرونده در نهایت در گفت‌وگویی با محمد هادی مهدویان حول محور اقتصاد و سیاست بسته شد. طبق فرمایشات مهدویان، در طی 40 سال گذشته ما به بحران اقتصادی دچار بوده‌ایم، اما 4 سیکل رکودی شدید را در دل این بحران نیز تجربه کرده‌ایم. نکته آن است که دوره‌های احیا پس از سیکل‌های رکودی هم به اندازه‌ای نبوده است که اقتصاد را از سیکل رکودی قبلی خارج کند.

معجزه ترازنامه

همانطور که از نام این پرونده پیداست، اصلاح ترازنامه در دوران کنونی کرونا که بانک مرکزی ناچار به کاهش ذخایر قانونی شد یک معجزه خواهد بود. پرونده دوم از این شماره در میزگردی با حضور آقایان علیرضا جلالی فراهانی، پژوهشگر حوزه استراتژی‌های بانکی، سید کاظم چاوشی، پژوهشگر حوزه مالی و رضا یاریفرد، محقق حوزة ریسک حول محور صورت‌های مالی بانک‌ها گشوده شد. استقبال بی‌نظیر مردم از بورس منجر به هجوم سپرده‌ها از بانک به بورس شده و عملاً بدهی‌های بانک‌ها که توان مدیریت مناسبی دارند از دسترس بانک‌ها خارج شده است. با این حال، در آن طرف این سپرده‌ها آورد خوبی برای بانک‌های بورسی داشته است.

در دو گزارش بعدی در این پرونده به بررسی وضعیت بانک‌ها و بهبود شرایط سیستم بانکداری کشور در سال 98 نسبت به سال‌های گذشته پرداخته شده و به مقایسه عملکرد بانک‌ها با یکدیگر پرداخته شد که شاهد افزایش چشمگیر عملکرد برخی از بانک‌ها همچون ملت، صادرات و دی بوده‌ایم.
در گزارش بعدی از این پرونده به بررسی وضعیت صنعت بانکداری جهان در دوران کرونا و تأثیر چشمگیر این بیماری بر رتبه‌بندی بانک‌ها پرداخته شده است. طبق این گزارش در نیمه دوم سال 2020 صنعت بانکداری برخی از کشورها توانسته است از بحران کرونا کمی خارج شود، اما هنوز زیان‌های قابل توجهی به صنعت وارد شده است. در نهایت این پرونده با گزارشی با تمرکز بر صورت‌های مالی بانک پارسیان در نیمه اول سال 1399 بسته شد.

رابطه بانک‌ها با فینتک‌ها

پرونده کسب‌وکار بانکی در این شماره در فرامیزی با حضور 12 کارشناس مرد و یک کارشناس زن صنعت بانکداری در زمینه رابطه بانک‌ها و فینتک‌ها آغاز شد. درک صحیح اکوسیستم مالی جهان و نقش بوم‌ها و شتاب‌دهنده ها که بخش اعظم فینتک‌ها را تشکیل می‌دهند، امروزه به اولویت اصلی سیستم بانک و پرداخت تبدیل شده است. ورود شرکت‌های غول پیکر تکنولوژی همچون مایکروسافت و گوگل به فینتک منجر شده است یک نهاد دیگر بعنوان شرکت‌های چهارم به این زنجیره افزوده شود که هیچ نظارتی از طرف قانون‌گذاران بانکی بر آنها نیست. بنابراین، نحوه تعامل بانک‌ها با این بوم‌ها اهمیت قابل توجهی دارد.

در گزارش بعدی از این پرونده به نقش بوم‌ها و شتاب‌دهنده ها در مدیریت صنعت بانکداری و شفافیت و برنامه‌ریزی اشاره شد و برخی از عناصر شتاب‌دهنده ها همچون Power BI در این گزارش معرفی شدند. سپس در گزارشی آماری به وضعیت و تاریخچه همکاری بانک‌ها و فینتک‌ها در جهان پرداخته شده و نشان می‌دهد که بانک‌ها معمولاً به دنبال همکاری بدون سرمایه‌گذاری در فینتک‌ها هستند. گرچه برخی از بانک‌های بزرگ به دنبال رخنه در هیئت مدیره با خرید بخش قابل توجهی از سهام شرکت فینتک هستند.

پرونده سوم از این شماره نیز با گزارشی حول محور دورکاری و مشکلات آن در دوران کرونا بسته شد. اقدامی که شرکت‌های فینتک و بوم‌ها به شدت از آن استقبال کرده و به نظر می‌رسد با پایان بحران کرونا نیز به این شیوه از فعالیت ادامه خواهند داد.

روی ریل کرونا

پرونده چهارم در گفت‌وگویی با جناب آقای کاظم دهقان، مدیرعامل شاپرک حول محور فعالیت‌ها، اهداف و برنامه‌های آتی صنعت پرداخت کشور در همزیستی با بانک‌ها بویژه در دوران بحران کرونا آغاز شد. در این مصاحبه مدیرعامل شرکت شاپرک تأکید دارد که شرکت‌ها حین تنظیم ظرفیت جهت دریافت حجم عظیم پرداخت در سال جاری، باید مسائل امنیتی را به طور همزمان پیش ببرند.

سپس در گزارشی از عملکرد صنعت پرداخت در 6 ماهه نخست سال جاری به میزان رشد تراکنش‌ها و رقابت شرکت‌های پرداخت، پرداخته شد. این گزارش نشان می‌دهد که میزان تراکنش‌های اینترنتی در طی 6 ماه بیش از 2 برابر رشد کرده است و برخی از شرکت‌ها همچون تجارت الکترونیک پارسیان و کارت اعتباری ایران کیش فرصت را غنیمت شمرده اند. در نهایت این پرونده با گزارشی از استقبال صنعت پرداخت جهان در مناطق مختلف از ابزارهای متفاوت در دوران کرونا به پایان رسید.

گرانیگاه رمزارز

پرونده پنجم و آخرین پرونده از این شماره با توجه ویژه به رمزارزهای بانک مرکزی (CBCD) در گفت‌وگویی با آرمان امینی، مدیر عامل مستر بیتکس آغاز شد. در این گفت‌وگو به اهمیت رمزارز و نقش متولیان امور در توسعه رمزارزها جهت توسعه تکنولوژی پرداخت الکترونیک و نحوه کمک رمزارزها در دوران بحران تحریم و کرونا پرداخته شد. سپس در گزارشی ویژه به تصمیمات و برنامه‌ریزی‌هایی که توسط تعدادی از بانک‌های مرکزی بزرگ جهان با همکاری کمیته بال در جهت توسعه رمزارز بانک مرکزی انجام گرفته است، پرداخته شد.

در نهایت این پرونده نیز در گزارش ویژه مکنزی از وضعیت صنعت پرداخت در دوران کرونا و تحولات آن و همچنین رشد چشمگیر سهم صنعت پرداخت از تولید ناخالص داخلی جهان در دهه گذشته بسته شد.

صاحب امتیاز و مدیرمسئول: محمود فراهانی
سردبیر: محمود فراهانی
نویسندگان این شماره: حسن خضوعی، احسان خدیو، سعیده فتحی مغانلو، آزاده محسنی، حسین عابدی
مدیر هنری: مهدی قربانی تبار
دبیر اجرایی: حسین غیوری
عکس: سعید عامری
ویراستار: فاطمه غریبی ابر
ویرایش تصاویر: علیرضا تاجیک
بازرگانی و امور مشترکین: لادن قناد
آگهی ها: 88644303
اشتراک: 88644304
نشانی: خیابان ولی عصر، بالاتر از پارک ساعی، خیابان سی و ششم، پلاک 7، طبقه 5 واحد 252
تلفن: 5- 88644303
فاکس: 88674742
چاپ: رواق
تیراژ: 5000 نسخه

جهت دریافت نسخه پی‌دی‌اف این شماره و شماره‌های قبل به سایت www.jaar.com مراجعه نمایید.