کرونا و افزایش نسبت درآمد به هزینه بانک ها

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، تحولات روی ‌داده در سطح کلان اقتصاد همچون رشد قیمت ارز، افزایش قیمت مسکن و رونق نسبی بورس از یک سو و تغییرات مربوط در برخی متغیر‌های مربوط به نظام بانکداری نظیر تغییرات در سود سپرده بین‌بانکی، سود سپرده بانک‌ها نزد بانک مرکزی و غیره باعث شد در سال 98 بانک‌ها اندکی از بحران‌های سال 95 و 96 خود فاصله بگیرند و به روند رو به بهبود خود که از سال 97 آغاز شده بود تداوم بخشند. 

کارنامه مالی بانک ملت
هر چند بانک ملت رتبه نخست سهم از درآمدهای مشاع را از دست داده و به رتبه دوم تنزل کرده است؛ اما این بانک با ثبت سود حدود 69 هزار میلیارد ریالی همچنان رتبه نخست سودآوری در میان بانک‌ها را در اختیار دارد. این عدد حکایت از رشد 351 درصدی سوددهی بانک نسبت به شش ماهه نخست و 176 درصدی در مجموع 12 ماهه سال 98 دارد. 
بررسی‌ها نشان می‌دهد سهم بانک از درآمدهای مشاع به رقم 45 هزار میلیارد ریال بود که نسبت به مدت مشابه سال قبل با رشد 45 درصدی همراه شد. با این حال آنچه باعث جهش سودآوری بانک نسبت به مدت مشابه سال قبل شد، سه برابر شدن درآمدهای غیر مشاع بانک نسبت به نیمه نخست سال 98 است. بررسی‌ها نشان می‌دهد دلیل اصلی این جهش رشد 16 برابری درآمدهای شرکت از محل مبادلات ارزی است. 
اما در بخش هزینه‌ها رشد بیش از 10 برابری هزینه مشکوک ‌الوصل، موجبات افزایش 131 درصدی جمع هزینه‌ها را فراهم آورده است. 

کارنامه مالی بانک تجارت
بانک تجارت روند رو به رشد خود در شش ماهه دوم سال 98 را در نیمه نخست سال 99 تداوم بخشید. صورت‌ های مالی شش ماهه منتهی به شهریور نشان می‌دهد این بانک از محل فعالیت‌های مشاع، سودی معادل 27 هزار میلیارد ریال کسب کرده است، این در حالی است که این رقم در مدت مشابه سال قبل تنها 9 هزار میلیارد ریال بوده است. این موضوع نشان از رشد بیش از سه برابری این قلم از درآمدهاست.
همچنین در بخش درآمدهای غیر مشاع نیز حاصل عملکرد بانک، شناسایی درآمد 47 هزار میلیارد ریالی بوده است که نسبت به دوره مشابه سال قبل با رشد حدود سه برابری همراه شده است که مهم‌ترین دلیل آن جهش سه برابری درآمدهای بانک از محل مبادلات ارزی است.
 اما آنچه از شیرینی رشد درآمدهای بانک کاسته است، رشد قابل توجه در هزینه‌هاست به گونه‌ای که جمع هزینه‌های بانک با رشد حدود 67 درصدی مواجه شده که دلیل عمده آن رشد 115 درصدی در هزینه‌های کارکنان است. کاهش 35 درصدی هزینه‌های مالی بانک در این بخش قابل توجه است. 
در مجموع به لطف جهش در درآمدها، مدیریت بانکِ تجارت موفق شده است زیان 10 هزار میلیارد ریالی شش ماهه 98 را به سود بیش از 10 هزار میلیارد ریالی در شش ماهه 99 تبدیل کند. هر چند میزان سود شناسایی ‌شده در مقایسه با زیان انباشته بانک، رقمی ناچیز محسوب می‌شود؛ اما تداوم حرکت در مسیر سودآوری در بانک تجارت امری بسیار مبارک است.

کارنامه مالی بانک صادرات ایران 
رشد حدود 3.5 برابری سهم از درآمدهای مشاع و صدرنشینی بانک صادرات از این حیث، یکی از جالب‌ترین نکات در بررسی عملکرد بانک‌ها در شش ماهه نخست سال 99 است. جمع درآمدهای مشاع بانک در شش ماهه نخست سال 99 حدود 70 هزار میلیارد ریال است که این عدد نسبت به مدت مشابه سال قبل 249 درصد رشد داشته است. 
در بخش درآمدهای غیر مشاع نیز بانک صادرات موفق شده است درآمد 52 هزار میلیارد تومانی شناسایی کند که این رقم در مدت مشابه سال قبل، حدود 22 هزار میلیارد ریال بوده است. 
نکته قابل توجه اینکه رشد درآمدهای غیر مشاع بانک بر خلاف بسیاری از بانک‌ها نه محل درآمدهای حاصل از مبادلات ارزی، بلکه از محل سود و وجه التزام بوده است؛ بنابراین این بانک در هر دو حوزه درآمدهای مشاع و غیر مشاع، کارنامه قبولی داشته است. 
با این همه جمع هزینه‌های بانک در این دوره با رشد حدود 71 درصدی همراه شده که دلیل عمده این رشد، رشد هزینه کارکنان، مطالبات مشکوک ‌الوصول و هزینه‌های مالی بوده است. 
در مجموع شش ماهه بانک صادرات سود خالص 50 هزار میلیارد ریالی گزارش کرده است که این رقم 10 برابر سود شش ماهه 98 است. با توجه به این روند و همچنین عرضه سهام گروه مالی سپهر صادرات در بازار در نیمه دوم سال، بدون شک بانک در پایان سال با جبران زیانِ انباشته و گزارش سود انباشته، پس از مدت‌ها کام سهامداران خود را با تقسیم سود، شیرین خواهد کرد.

جمع بندی

بررسی اجمالی عمکرد بانک های ملت، تجارت و صادرات در شش ماهه نخست سال جاری نشان داد که در مجموع وضعیت بانک ها شرایط بهتری داشته است، به گونه ای که در اغلب بانک ها رشد سود و یا تبدیل زیان به سود اتفاق افتاده است. بررسی وضعیت هر سه بانک در این مقاله حاکی از رشد درآمد در مقایسه با هزینه های بانک ها می باشد، به طوری که بانک ها با افزایش درآمدهای خود از بستر مبادلات ارزی (بانک ملت و تجارت) و همچنین محل سود و وجه (بانک صادرات) تواسنتند سود خالص بالایی در شش ماهه نخست سال جاری به دست آورند؛ هر چند که همچنان هزینه های کارکنان، مطالبات مشکوک الوصول و هزینه های مالی آنها بالاست. 

ماهنامه بانکداری آینده