صف نشینی در خرید و فروش طی دوسال اخیر نتیجه مثبت نداشته است

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، دکتر حسین عبده تبریزی، در همایش بورس1400 گفت: سال کرونایی 99 که در آخرین روزهای آن به سر می بریم، سالی بس دشوار برای جامعه ایرانی و اقتصاد کشور بوده است. این همایش به سنت هر ساله میخواهد چشم اندازی از اقتصاد و قیمت دارایی ها در سال 1400ارائه دهد؛ این کار آسانی نیست، چرا که ارائه آن به درک روشنی از موقعیت کنونی اقتصاد سیاسی ایران و پیش بینی روابط خارجی کشور نیازمند است.

وی با اشاره به رشد و کاهش قیمت دارایی های موضع سرمایه گذاری در سال 99 عنوان کرد: در بازار سهام این افزایش ها و کاهش ها به ویژه پرآسیب بوده است، و حجم معاملات را به شدت کاهش داده است. وضعیت جاری بازار سهام حاصل انتظارات نامحتمل و بی پایه از قیمت ارز، نگرانی های سرمایه گذاران خُرد کم تجربه و بی اطلاع، و نسبت بالای سرمایه گذاری مستقیم به سرمایه گذاری غیرمستقیم در بورس و فرابورس ایران است.

در این میان سیاست های اخیر بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی نیز بی تأثیر نیست. به رغم افت وخیزهای نگران کننده بازار سرمایه و فرصت هایی که پس از استقبال عامه مردم از این بازار، به رایگان از دست رفت، دستاوردهای این بازار در دو سال اخیر چشمگیر و برگشت ناپذیر است و میتوان پیش بینی کرد که پس از گذر از دوره های که در آن هستیم، این بازار به رشد خود ادامه خواهد داد. ابعاد این بازار آنچنان گسترده شده که در سطح منطقه، بازار ایران با بازارهای سایر کشورها مقایسه پذیر شده است.

به رغم اینکه بازار در فشار سیاست های کلان اقتصاد سیاسی ایران قرار گرفته، مدیران بازار سرمایه می توانند تدابیری را به کارگیرند. مثلاً افزایش قابل ملاحظه صندوق های سرمایه گذاری و سبدگردان ها با هدف تشویق سرمایه گذاری غیرمستقیم ربطی به تحریم یا قیمت ارز ندارد. یا برای کاهش تدریجی محدودیت های دامنه نوسان که سال هاست از آن به مثابه ابزار کاهش تلاطمات قیمت سهام استفاده میشود، باید تدبیر شود.

صف نشینی در دو جهت خرید یا فروش به ویژه در دو سال اخیر که شاید در نیمی از روزهای آن صف ها تکرار شده نتیجه مثبتی به همراه نداشته است. بازار سرمایه ایران آن قدر توسعه یافته که در سال 1400 حداقل در مورد بخشی از نمادها، دامنه نوسان را حذف کنیم.

بازار بدهی هم رشد قابل ملاحظه ای یافته است، هر چند که سهم شهرداری ها و بخش خصوصی در آن باید تقویت شود. توسعه بازار بدهی به معنای تخصیص بهتر منابع سرمایه گذاری است و میتواند معضل تنگنای اعتباری بخش خصوصی را تخفیف دهد، همانگونه که در این سال های دشوار بودجه دولت، کمک مؤثری به دولت کرده است.

به رغم تلاطم و بی ثباتی در اقتصاد کلان، بانک مرکزی توانسته تاحدی از عدم ثبات سیاست گذاری در بازار بدهی های دولت بکاهد. شکل گیری بازار اوراق دولتی نقدشونده و راه اندازی عملیات بازار باز در این شرایط دشوار اقتصادی موفقیت بوده است.
حالا نوبت آن است که بخش خصوصی حداقل سهمی بیست درصدی از این بازار داشته باشد. مدیران بورس در سال 1400 باید با حمایت از ارتقای خدمات رتبه بندی و با فاصله گرفتن از سیاست درخواست تضامین بانکی، و تبدیل به اوراق بهادار کردن تسهیلات رهنی دریچه های جدیدی برای تأمین مالی بخش خصوصی بگشایند. توسعه بازار بدهی به مدیریت سرمایه گذاری کارآمدتر صنعت بازنشستگی و بیمه عمر در ایران نیز کمک خواهد کرد.

عبده تبریزی ادامه داد: بازار مسکن در وضعیت دشواری قرار گرفته که در چند دهه اخیر هم سابقه نداشته و میتوان از آن به درستی به عنوان بحران یاد کرد. افزایش بی رویه قیمت زمین و ساختمان که فراتر از قیمت های نظری رفته است از یک طرف و کاهش درآمد سرانه و محدودیت بودجه خانوار از طرف دیگر شرایط بسیار دشواری را پدید آورده است که تعبیر «بن بست» از آن نا دقیق نیست. در این شرایط به دلیل نبود تقاضای مصرفی و چسبندگی قیمت ها، پیشبینی رکود میان مدت در این بخش چندان دشوار نیست. برای خروج از این وضعیت باید
شاهد ابتکارات جدی دولت، به ویژه در حیطه تقویت بازار رهن باشیم؛ اقداماتی که به دلیل ضعف جاری بودجه متأسفانه محتمل به نظر نمیرسد.

وی عنوان کرد: قیمت های طلا نیز در سطح ملی و بین المللی در دو سال اخیر دستخوش تلاطم های جدی بوده است. کاهش جاری قیمت های آن در هفته های اخیر سرمایه گذاران ایرانی را آزار داده است.

سرمایه گذاری در رمزارزها کماکان موقعیت قانونی ناروشن دارند؛ حتی در سطح بین المللی تصویر روشنی از موقعیت قانونی این دارایی در دست نداریم.