سرانه ۸۰هزار تراکنش نشان از رفتار متضاد بانک ها دارد

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، شبکه خودپرداز در بانک‌های متوسط الگوی متفاوتی از بانک‌های بزرگ را نشان می‌دهد. بانک‌های کوچک طی 10 سال گذشته به شدت به دنبال افزایش تعداد خودپردازهای خود بودند؛ اما با این حال سرانه تراکنش‌های خودپردازی آنها در بهترین حالت به 80 هزار تراکنش می‌رسد که به طور چشمگیری پایین‌تر از بانک‌های بزرگ است.

علاوه بر این، روند تغییرات خودپردازها و تراکنش‌ها در این گروه از بانک‌ها با نوسانات سالانه و ماهانه بیشتری روبه‌رو است و در برخی از بانک‌ها حتی به نظر نمی‌رسد که روند خاصی در مدیریت خودپردازها وجود داشته باشد. در بین بانک‌های این گروه، بانک انصار از سال 1394 هیچ‌گونه به‌روزرسانی در آمارهای عملکرد پرداخت خود ارائه نداده است؛ البته در زمستان سال 1399 بانک انصار در بانک سپه ادغام شد.

گرچه در این گروه از بانک‌ها هدف اصلی توسعه شبکه خودپرداز بوده است؛ اما نه تنها سرانه تراکنش‌ها، بلکه تعداد تراکنش‌ها نیز در برخی از بانک‌ها روند منفی داشته است. راه‌اندازی شبکه شتاب توسط بانک مرکزی از سال 1392 منجر شد تا خودپردازهای این بانک‌ها در سال‌های پس از آن مورد استفاده دارندگان حساب در بانک‌های بزرگ قرار گرفته و در نتیجه سهم این بانک‌ها از تعداد تراکنش‌های خودپردازی به شدت افزایش یابد.

تعداد خودپردازها

آمارهای بانک مرکزی از تعداد خودپردازها نشان می‌دهد که بانک‌های این گروه نه تنها تصمیمی برای کاهش تعداد خودپردازها نداشته‌اند؛ بلکه در برخی از بانک‌ها تعداد خودپردازها رشد چشمگیری داشته است؛ البته این امر تا حدودی طبیعی است، چرا که عمده این بانک‌ها طی 10 سال گذشته تأسیس شده‌اند. با این حال، افزایش تعداد خودپردازها از حد معقول منجر به بازدهی منفی آنها خواهد شد.

در بین بانک‌های این گروه، بیشترین افزایش تعداد خودپرداز در بانک شهر مشاهده شد که توانسته است تعداد خودپردازهای خود را به بیش از 2 هزار و 600 دستگاه در سال 1399 افزایش دهد. نکته جالب در مورد این بانک افزایش قابل توجه خودپردازها در سال 99 به‌رغم محدودیت‌های کروناست. در حال حاضر تعداد خودپردازهای این بانک از برخی از اعضای گروه بانک‌های بزرگ مانند بانک کشاورزی و پارسیان بیشتر است.

بانک‌های اقتصاد نوین، سامان و آینده نیز در زمره بانک‌هایی هستند که سالانه تعداد قابل توجهی دستگاه به شبکه خودپردازی خود اضافه کرده‌اند. این در حالی است که بانک‌هایی چون قوامین، دی، حکمت ایرانیان، سینا و توسعه تعاون از سال 95 به بعد رشد خودپردازهای خود را کاهش داده‌اند.

بانک قوامین

این بانک از نظر تعداد تراکنش‌ها در سال 1399 اولین بانک گروه خود محسوب می‌شود. با افزایش تعداد خودپردازهای خود به حدود 1800 دستگاه، این بانک توانسته است تعداد تراکنش‌های خود را به مرز 140 میلیون تراکنش برساند. نکته جالب توجه در مورد این بانک افزایش چشمگیر تعداد تراکنش‌های بانک از سال 95 تا 99 به‌رغم عدم افزایش تعداد خودپردازها است. یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر این روند راه‌اندازی شبکه شتاب در سال 92 بود که منجر به روی آوردن مردم به استفاده از خودپردازهای بانک‌های متوسط و کوچک شد. بانک قوامین در این دوره توانست سرانه تراکنش‌های خودپردازی خود را از 40 هزار تراکنش در سال 93 به 80 هزار تراکنش در سال 99 افزایش دهد.

بانک سامان

در بین بانک‌های متوسط، خودپردازهای بانک سامان در سال‌های 90 تا 93 افزایش چشمگیر تعداد و سرانه تراکنش را تجربه کردند؛ اما تا سال 99 افزایش چشمگیری در تعداد تراکنش‌ها مشاهد نشد. این در حالی بود که این بانک تا سال 98 تعداد خودپردازهای خود را افزایش می‌داد. این امر منجر شد تا سرانه تراکنش‌های این بانک به شدت کاهش یافته و از 100 هزار تراکنش در سال 93 به حدود 72 هزار تراکنش در سال 99 برسد. این بانک در سال 99 نیز تعداد خودپردازهای خود را در حدود 4 درصد افزایش داد.

بانک اقتصاد نوین

بانک اقتصاد نوین طی دهه گذشته به ویژه در سال‌های 98 و 99 تعداد خودپردازهای خود را به طور چشمگیری افزایش داده است. به طوری که تنها در سال 98 خودپردازهای این شرکت رشد 55 درصدی را تجربه کرده‌اند. این امر منجر شد تا تعداد تراکنش‌های این بانک در سال 98 تنها رشد حدود 15 درصدی را تجربه کند که در نتیجه این توازن سرانه تراکنش‌های خودپردازی این بانک با افت قابل توجه 25 درصدی مواجه شد. با این حال، در سال 99 نیز این بانک تعداد خودپردازهای خود را افزایش داد. در مجموع روند تراکنش‌ها و خودپردازها منجر شد تا سرانه تراکنش‌های خودپردازی این بانک از حدود 92 هزار تراکنش در سال 93 به کمتر از 55 هزار تراکنش در سال 99 برسد.

بانک آینده

بانک آینده در بین بانک‌های این گروه افزایش چشمگیری در سرانه تراکنش‌های خود در سال 93 تجربه کرد که ممکن است ناشی از اتصال به شبکه شتاب باشد؛ اما در سال 94 این رشد محو شد. با وجود اینکه این بانک رشد خوبی در تعداد تراکنش‌های خود در دهه گذشته تجربه کرده و توانسته است آن را از حدود 4 میلیون تراکنش در سال 90 به بیش از 80 میلیون تراکنش در سال 93 برساند، بان این حال سرانه تراکنش‌ها به واسطه افزایش تعداد خودپردازها از سال 96 روند کاهنده خود را آغاز کرده است.

بانک شهر

بانک شهر نیز طی سال‌های 96 تا 99 کاهش تعداد تراکنش‌ها و سرانه تراکنش‌ها را تجربه کرد. با اینکه این بانک در سال 96 تعداد خودپردازهای خود را به طور چشمگیری افزایش داد؛ اما تعداد تراکنش‌های این بانک با کاهش قابل توجه نسبت به سال 95 روبه‌رو شد که در نتیجه منجر به کاهش سرانه تراکنش‌ها به 50 هزار تراکنش شد. با وجود اینکه اینک بانک در سال‌های 97 تا 99 تعداد خودپردازهای خود را به طور چشمگیر افزایش داد؛ اما تعداد تراکنش‌های این بانک روندی نزولی را تجربه کرد که نشان‌دهندخ عدم استقبال مردم از سیستم خودپرداز بوده است. در نهایت این امر منجر شد تا سرانخ تراکنش خودپردازی این بانک در سال 99 به کمتر از 32 هزار تراکنش به ازای هر دستگاه کاهش یابد.

ادامه دارد…