گروه ملی انفورماتيک؛ حامی توانمندی های بومی
تدوين يا انتخاب مدل توسعه يکي از اولين و ضروريترين اقداماتي است که هر کشوري پيش از گام برداشتن در مسير تحقق اهداف کلان خود بايد به آن توجه كند؛ روشن است که انتخاب اين مدل يا تدوين آن مقدم بر فراهم آوردن لوازم حرکت در مسير پيشرفت است؛ چراکه در صورت نامشخص بودن مسير يا ابهام در نقاط عطف آن هر آنچه از منابع و تلاشها براي قدم برداشتن در مسير تعالي صرف شود، جز اتلاف و هدرروي، منفعتي نخواهد داشت.
در اغلب نظريههاي توسعه و تئوريهايي که با نگاهي انتقادي نسبت به لوازم توسعه به معناي اومانيستي آن، بر رويکردهايي مبتني بر نظريه پيشرفت بهجاي توسعه تأکيد دارند، تعيين مسير بر هر اقدام ديگري اولويت دارد.
پرواضح است که بنا بر اسناد بالادستي نظام جمهوري اسلامي ايران و گزارههاي شفاهي فراواني که طي چند دهه اخير در حوزه تدوين چشمانداز کشور تدوين و ارائه شده، ايران يکي از کشورهايي است که براي نيل به اهداف و ايدهالهاي خود الگوي ويژه اي را ترسيم کرده است. در اين مسير همواره تلاش شده تا با پرهيز انتقادي از رويکردهاي توسعهاي به معناي متداول آن در کشورهاي غربي، مسير تعالي کشور بر اساس الگوي پيشرفت با دو قيد اسلامي و ايراني ترسيم شود.
شواهد و نشانههاي فراواني نيز در مستندات کلان کشور وجود دارد که التزام الگوي کشور به رويکرد پيشرفتي مبتني بر آموزههاي ديني و باورهاي بومي را نشان ميدهد.
در چنين الگوي فکري و منظومه شکلگرفته بر اساس آن، طبيعي است که تمامي نهادها و ارگانهاي صاحب نقش و اثر در انداموارِ نظام، خود را با نهادهاي بالاسري و موازي بهگونهاي هماهنگ و تنظيم کنند که روح حاکم بر اين سازوکار در تمامي اجزا جريان يابد و تمرکز بر رويکرد انتخابشده بر اساس کلان الگوها تقويت شود. به همين خاطر است که در چنين مدلي نميتوان و نبايد از ارگانهاي مياني انتظار داشت در مسيري خلاف جريان کلي حاکم بر ساختار حرکت کنند و منطقي آن است که خود را با قواعد الگوي تعيينشده هماهنگ کنند.
با در نظر گرفتن اين گزارههاي کلي ميتوان نوع رفتار و مدل نقشآفريني بازيگري مانند شرکت ملي انفورماتيک را با دقت بيشتري از نظر گذراند؛ شرکت ملي انفورماتيک همانگونه که از ابتداي تأسيس و فعاليت آن مشخص است با مأموريت پر کردن خلأهايي پا به عرصه نظام بانکي کشور گذاشته که با مدل کلان تعريفشده براي پيشرفت کشور همخواني دارد و همچنين مأموريتي راهبردي براي برطرف کردن ضعفهايي براي اين شرکت تعريفشده که ساير بازيگران اين حوزه يا توان انجام آن را نداشته و ندارند يا پرداختن به اين مأموريتها با نقشي که براي آنها تعيينشده ناسازگار بوده و هست.
مرور آنچه طي سالهاي سپريشده از آغاز فعاليت شرکت ملي انفورماتيک در حوزه بانکي کشور به دست اين شرکت اتفاق افتاده بهخوبي درستي اين موضوع را نشان ميدهد؛ زيرساختهاي بزرگ و کمنظيري که در قالب پروژههاي مختلف مانند بانکداري متمرکز، شتاب، شاپرک و دهها سامانه و اکوسيستم ديگر طي سالهاي فعاليت گروه ملي انفورماتيک انجامشده و هماکنون نيز در حال پيگيري است، گواه اين ادعا است که طراحان اين مدل و متوليان تأسيس و اداره شرکت ملي انفورماتيک که بهمرور خانوادهاي بزرگ و منسجم با زيرمجموعههاي توانمندي تشکيل داد، نگاه درست و آيندهنگرانهاي نسبت به مسير پيشرفت شبکه بانکي کشور داشتهاند. بررسي تکتک اين زيرساختها و آنچه براي فراهم آوردن آن انجامشده بهروشني نشان ميدهد که هيچ مجموعهاي به جز گروه ملي انفورماتيک قادر به ايجاد چنين زيرساختهايي نبوده است.
اکنون نيز رويکرد و نگاه گروه ملي انفورماتيک تغييري نسبت به آغاز فعاليت نکرده است؛ گرچه جنس اولويتها و خلأها تغيير کرده و در موارد قابلتوجهي به همت و توان کارشناسان داخلي، ظرفيتهاي فني و علمي بومي امکان ورود بازيگراني بهجز گروه ملي انفورماتيک را فراهم آورده است اما گروه ملي انفورماتيک در عين شناسايي اين قبيل موارد، اصرار دارد با پرهيز از هرگونه ايجاد انحصار در هر حوزهاي که ظرفيت و توان نقشآفريني و فعاليت ساير بازيگران حوزه بانکي و… وجود دارد، زمان و زمين را براي آنان فراخ و مهيا کند تا بتواند توان خود را صرف حوزههايي کند که خارج از زمين بازي ساير بازيگران است. بهعبارتديگر گروه ملي انفورماتيک خود را نه رقيب ساير بازيگران اعم از حاکميتي، دولتي و بهويژه خصوصي بلکه همراه و مؤيد آنها ميداند.
شرکت ملي انفورماتيک همواره تلاش دارد در ماموريت هاي خود از توان و ظرفيت نيروهاي متخصص داخلي بهره برده و ضمن حمايت از ظرفيت تخصصي داخلي از اين توان قابل توجه و بسيار بالا بهره برداري نمايد.