نظام بانکی در سال آینده با چالش بزرگ نقدینگی همراه خواهد بود

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، خالص درآمد ناشی از سود تسهیلات اعطایی به مشتریان و سود سپرده پرداختی به آنها، یکی از مهم‌ترین مؤلفه در ارزیابی عملکرد بانک‌هاست.

بررسی‌ها نشان می‌دهد در شش ماهه نخست سال جاری بانک ملت با اختلاف فراوان بیشترین درآمد را از این محل داشته و بانک‌های تجارت و پاسارگاد در رده‌های بعدی جای دارند. تراز عملیاتی چهار بانک ایران زمین، پارسیان، گردشگری و سرمایه نیز در این حوزه منفی بوده است. به بیان دیگر در این بانک‌ها سود تسهیلات اعطایی کفاف پاسخگویی به سود سپرده مشتریان را نداده و بانک بالاجبار از محل منابع داخلی خود بخشی از این سود را تأمین کرده است. در بین بانک‌های مورد بررسی (با در نظر نگرفتن عملیات بانک رسالت) پست بانک ایران با حدود 60 درصد بیشترین حاشیه سود را دارد. این عدد به آن معنی است که پست بانک تنها 40 درصد از سود دریافتی از محل اعطای تسهیلات را به سپرده‌گذاران داده و 60 درصد آن را به عنوان سود برای خود شناسایی کرده است. در سوی مقابل، دو بانک ایران زمین و سرمایه نیز به ترتیب 14 و 8 برابر سود دریافتی از محل اعطای تسهیلات به مشتریان به آنها سود پرداخت کرده‌اند.

یکی از اقلام درآمدی بانک‌ها عموماً در بررسی صورت‌های مالی زیر سایه سود و زیان عملیات سپرده‌گذاری قرار گرفته و کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد خالص درآمد کارمزد بانک‌هاست. در نیمه نخست سال جاری، سه بانک خصولتی ملت، تجارت و صادرات با توجه به گستردگی سیستم شعب و تعداد مشتریان از حیث کسب سود از این محل رتبه نخست را به خود اختصاص داده‌اند. نکته جالب آن که در مؤسسه ملل و بانک رسالت هزینه‌های کارمزد بر درآمدهای حاصل از آن فزونی داشته و لذا حاصل عملیات بانک از این محل شناسایی زیان بوده است.

یکی از اقلام مهم درآمدی بانک‌ها درآمد سرمایه‌گذاری‌هاست. این قلم درآمدی از دو محل سود دریافتی از سهام و اوراق سرمایه پذیر یا سود ناشی از فروش آنها به دست می‌آید. در دوره مورد بررسی بانک رفاه با شناسایی درآمد سرمایه‌گذاری 37.7 میلیارد ریالی صدرنشین بانک‌های مورد بررسی است، با این حال به دلیل عدم انتشار پیوست صورت‌های مالی، منبع شناسایی آن مشخص نیست. در این زمینه بانک‌های تجارت و صادرات در رده‌های بعدی جای دارند.

یکی از اقلامی که در سال‌های گذشته تاثیر به سزایی بر میزان درآمد و سودآوری برخی بانک‌ها داشته سود یا زیان مبادلات و معاملات ارزي است. تغییرات در نرخ تسعیر ارز دارایی‌ها و بدهی‌های ارزی بانک مهم‌ترین قلم تأثیرگذار در این حساب درآمدی است. با این احتساب، در صورتی تراز ارزی بانک مثبت باشد می‌تواند از محل رشد نرخ ارز با در نظر گرفتن دستورالعمل‌های بانک مرکزی سود شناسایی کند. بانک مرکزی در بخشنامه خود، نرخ تسعیر اقلام پولی دارایی‌ها و بدهی‌های ارزی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری برای گزارشگری دوره شش ماهه منتهی به پایان شهریور 1400 را به ازای هر یورو 190 هزار ریال و به ازای هر دلار 159000 ریال اعلام کرد که این نرخ، دقیقاً معادل نرخ تسعیر ابلاغی برای پایان سال 99 بوده و هیچگونه تغییری نداشته است.

در شش ماهه نخست سال جاری بانک پارسیان با شناسایی سود 18 هزار میلیارد ریالی از این محل با اختلاف فراوان در رده نخست قرار دارد. نکته قابل توجه در این مورد بانک قرار گرفتن بانک ملت در رتبه هفتم است این در حالی است که این بانک در سنوات قبل با اختلاف فراوان نسبت به سایر بانک‌ها بیشرین مقدار سود را از محل مبادلات و معاملات ارزی شناسایی می‌کرد.