سامانههای بانکی از امنیت بالایی برخوردار هستند/ پیگیر اصلاح نرخ سود بانکی هستیم
تشریح آثار تورمی سه اقدام دولت در سال جاری از زبان رئیس کل بانک مرکزی؛
علی صالح آبادی در نشست خبری امروز 27 آذر ماه با رسانه ها درباره مواردی همچون امنیت بالای سامانه های بانکی کشور، طرح آزمایشی ریال دیجیتال، تسهیلات پرداختی بانکها و کنترل ترازنامه بانکها صحبت کرد.

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، به نقل از روابط عمومی بانک مرکزی، رئیس کل این بانک در نشست مطبوعاتی با اصحاب رسانه با بیان اینکه بانک مرکزی در زمینه آمارهای کلان اقتصادی نظیر کنترل پایه پولی، نقدینگی و تورم برنامههای ویژه در دست اقدام دارد، افزود: در پایان آبان ماه امسال رشد پایه پولی نسبت به پایان اسفند ماه 20.5 درصد و رشد نقدینگی 20.2 درصد بوده است. در ابتدای دولت سیزدهم رشد 12 ماهه نقدینگی 42.8 درصد بود که الان به 34.3 درصد رسیده است و روند کاهش را نشان میدهد.
هدفگذاری رشد 30 درصدی نقدینگی تا پایان سال جاری
وی به برنامه ریزی برای کنترل رشد نقدینگی به زیر 30 درصد تا پایان سال اشاره کرد و گفت: علاوه بر این، بین بانک مرکزی، سازمان برنامه و بودجه و وزارت اقتصاد و دارایی کمیته مشترک تشکیل شد تا اثر رفتارهای مالی دولت بر متغیرهای پولی با هماهنگی میان این سه دستگاه کنترل شود و آثار سوء آن کاهش یابد.
صالح آبادی به موضوع خرید ارزهای دولت اشاره کرد و ادامه داد: دولت درآمد ارزی حاصل از فروش نفت و فرآوردهها و غیره دارد و این ارزها را بانک مرکزی طبق قانون بودجه از دولت خریداری کرده و ریال آن را به دولت میدهد. بسیار مهم است که بانک مرکزی این ارزها را در بازار تزریق کرده و ریال آن را جمعآوری کند.
وی در خصوص داراییهای خارجی بانک مرکزی تصریح کرد: در آبان ماه ۱۴۰۱ نسبت به آبان ماه ۱۴۰۰ نرخ رشد داراییهای خارجی بانک مرکزی که ناشی از خرید ارزهای دولت بود 17.9 درصد بوده در حالی که در پایان آبان ۱۴۰۱ نسبت به پایان اسفندماه 1400، 3.8 درصد بوده است. این موضوع نیز گواه بر موفقیت بانک مرکزی در فروش ارزهای دریافتی از دولت در بازار است.
رئیسکل بانک مرکزی با بیان اینکه بانک مرکزی موضوع کنترل ترازنامه بانکها را به طور جدی دنبال میکند، تصریح کرد: در این زمینه، ما ضمانت اجرایی تعیین کردیم و بانکها را بر اساس شاخصی که در دنیا با عنوان کملز (Camels) شناخته میشود دسته بندی کردیم. بنابراین، بر اساس شاخصهای ارزیابی که استفاده شد، و همچنین بر اساس برنامههایی که برای رشد نقدینگی داریم، برای کنترل رشد ترازنامه هر بانک به صورت مجزا عددی مختص به آن بانک تعیین شد.
وی افزود: این اقدام در راستای کنترل اثر خلق پول بانکها انجام گرفت و بر اساس آن، مقدار رشد ترازنامه بانکها بین 1.5 تا 2.5 درصد به صورت متغیر تعیین شده است. البته نرخ رشد ترازنامه بانکهای قرضالحسنه 4 درصد تعیین شد. این رشد به صورت ماهانه کنترل می شود و در صورت تخطی سپرده قانونی بانکها را افزایش میدهیم. ذکر این نکته نیز ضروری است که پیش از این، این نرخها به صورت ثابت برای بانکهای تخصصی و تجاری به ترتیب 2.5 درصد و 2 درصد تعیین شده بود.
ضرورت همراهی مجلس با بانک مرکزی در ابلاغ تسهیلات تکلیفی
عالیترین مقام بانک مرکزی به موضوع تسهیلات تکلیفی بانکها نیز اشاره کرد و افزود: تسهیلات تکلیفی در اجرایی شدن برنامههای پولی بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی بسیار اهیمت دارد. ما برای سال آینده عدد کلی تسهیلات تکلیفی را مشخص کردیم که در لایحه پیشنهادی نیز ذکر شده است. بنابراین از مجلس محترم نیز خواهان این هستیم که در چارچوب تعیین شده تسهیلات تکلیفی را را وضع کند.
وی افزود: علیرغم اینکه تسهیلات تکلیفی در اجرای برنامه پولی بانک مرکزی اثر میگذارد و برخی نیز ممکن است از وضعیت اعطای تسهیلات تکلیفی بانکها انتقاد کنند، اما در این زمینه آمارها نشاندهنده افزایش در اعطای تسهیلات تکلیفی است. از ابتدای سال تا 26 آذرماه، یعنی طی 9 ماه، 697 هزار فقره تسهیلات قرضالحسنه ازدواج به مبلغ 96 همت پرداخت شده است که افزایش قابل ملاحظهای در مقایسه با 12 ماه سال گذشته که 80 همت پرداخت شد، نشان میدهد.
صالح آبادی ادامه داد: تسهیلات فرزندآوری نیز که امسال به تسهیلات تکلیفی اضافه شده بود، از ابتدای سال تا 26 آذرماه، 595 هزار فقره به مبلغ 24 همت پرداخت شده است.
رئیس کل بانک مرکزی در این خصوص گفت: کل تسهیلات شبکه بانکی کشور از ابتدای سال تا پایان آبانماه 2600 همت بود که 44.7 درصد رشد نسبت به سال گذشته نشان میدهد. از این مقدار، 84.2 درصد به صاحبان کسبوکار و بنگاهها پرداخت شده و 15.8 درصد نیز به مصرفکندگان نهایی یا خانوارها اعطا شده است. گفتنی است که از این تسهیلات، 76.3 درصد برای تامین سرمایه گردش بنگاهها پرداخت شده است زیرا افزایش تولید و ایجاد اشتغال از اولویتهای بسیار مهم کشور است.
وی به تسهیلات اعطایی شرکتهای دانش بنیان اشاره کرد و گفت: در 8 ماه امسال، 90 همت به شرکتهای دانشبنیان پرداخت شده است که در مقایسه با 12 ماه سال گذشته که 66 همت پرداخت شده بود، رشد چشمگیری را نشان میدهد.
انتشار بیش از 50 هزار میلیارد تومان اوراق گام
وی افزود: یکی از روشهایی که برای تسهیل هدایت اعتبار در بانکها بهره گرفتیم، اوراق گام بوده است که بیش از 50 همت اوراق گام منتشر شده است که عمده آن در سال 1401به ویژه پس از تیرماه انجام گرفته است. برای اینکه این اوراق در بازار سرمایه تنزیل نشود، تلاش داشتیم که این اوراق را در زنجیره تولید به گردش درآوریم. بنابراین با هماهنگی با سازمان امور مالیاتی و بر اساس مصوبهای که از ستاد اقتصادی دولت گرفتیم، اوراق گام را به صورت یک ابزار قابل پذیرش درآوردیم تا اینگونه این ابزار در زنجیره تولید بیشتر به چرخه در بیاید.
عالیترین مقام بانک مرکزی با بیان اینکه تلاش شده است نظارت بانکی به صورت هوشمند و مبتنی بر کنترل پیشینی باشد، افزود: مثلاً سامانه سمات را داریم که باعث شده است به هر تسهیلاتی که پرداخت میشود یک کد اختصاصی داده شود. اینگونه قوانین نظارتی در این سامانه پیاده سازی شده است. علاوه بر این، به دنبال این هستیم که سامانه سمات را به سامانههای مختلف حاکمیتی متصل کنیم. یکی از این سامانهها سامانه جامع تجارت است که باعث خواهد شد که تسهلات در جای خودش مصرف شود.
صالح آبادی در زمینه توسعه فناوریهای نوین بانکی گفت: اقدامات خوبی در این زمینه انجام گرفت. اجرای قانون جدید چک یکی از اقدامات مهم بانک مرکزی در این مدت بوده است. به خاطر دارم که در ابتدای تصدی بنده در این سمت، در کمیسیون اصل 90 مجلس اعلام کردند که قانون چک انجام نشده است. اما امسال در همان کمیسیون به بانک مرکزی برای اجرایی شدن قانون جدید چک به بانک مرکزی تقدیرنامه داده شد.
وی افزود: با اجرای این قانون، چکهای برگشتی کاهش چشمگیر داشته است و ماه به ماه نیز در حال کاهش است و اعتبار چک نیز بهبود یافته است.
سامانه های بانکی در امنیت کامل قرار دارد
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: قانون سامانه پایانههای فروشگاهی نیز بر زمین مانده بود که به صورت کامل اجرا شد. در خصوص امنیت سامانههای بانکی، خوشبختانه به ضرس قاطع عرض میکنم که هیچگونه نگرانی در این زمینه دیگر وجود ندارد. زیرا در این مدت سرمایهگذاریهای قابل ملاحظهای در ارتقا زیرساختها و امنیت شبکه بانکی انجام گرفت.
صالح آبادی در خصوص اتصال به پنجره واحد خدمات هوشمند دولت تصریح کرد: در این سامانه لیست چکهای برگشتی هر فرد، لیست تسهیلات دریافتی از شبکه بانکی، حسابهای فعال و مسدود شده اشخاص قرار داده است. به مرور خدمات دیگری نیز به این سامانه اضافه خواهد شد تا هموطنان بتوانند از آن استفاده کنند.
وی ادامه داد: سامانه شفق برای صندوقهای قرضالحسنه راهاندازی شد. سامانههای وام ازدواج و فرزندآوری نیز به نحوی تعبیه شدند که بانک به بانک و شعبه به شعبه میتوان عملکرد اعطای تسهیلات قرضالحسنه ازدواج و فرزندآوری را مشاهده و بررسی کرد.
رئیسبانک مرکزی در خصوص ریال دیجیتال افزود: کشور ما در این زمینه همگام با کشورهای توسعهیافته پیش میرود به نحوی که بسیاری از کشورها حتی هنوز در این زمینه اقدامی نداشتهاند. در حال حاضر دوره آزمایشی این خدمت در 2 بانک و 2 فروشگاه در حال اجراست تا اشکالات آن شناسایی و مرتفع شود.
وی به سندباکس بانک مرکزی اشاره کرد و افزود: سندباکس بانک مرکزی برای استارتاپها با کمک شرکت ملی خدمات انفورماتیک راهاندازی شد که این نیز اقدام بزرگی بود.