صدور دسته چک دیجیتال از طریق موبایل بانک و اینترنت بانک

محرمیان افزود: بر این اساس مهم‌ترین درگاه‌های بانکی مانند موبایل بانک، اینترنت بانک می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند و نیازی به حضور در شعبه وجود ندارد و تمامی مراحل به صورت غیرحضوری قابلیت اجرا دارد.

وی درباره نحوه تقاضای دسته چک یادآور شد: به طور کلی هر بانکی که به این سامانه متصل شود، مشتریان آن بانک می‌توانند از طریق موبایل بانک و اینترنت بانک تقاضای دریافت دسته چک دیجیتال کنند. طبیعتاً پیش از درخواست چک دیجیتال باید مشتری نزد بانک حساب جاری داشته باشد و در صورت وجود حساب جاری دسته چک به راحتی و به صورت غیرحضوری قابلیت صدور دارد.

به گفته محرمیان بانک‌های پارسیان، صادرات و تجارت در حال حاضر دسترسی مشتریان حقیقی به چک الکترونیک را فراهم کرده‌اند و در آینده نزدیک نیز سایر بانک‌ها این امکان را عملیاتی خواهند کرد.

مقام مسئول بانک مرکزی با بیان اینکه در مرحله فعلی تمرکز بر چک‌های معمولی و مشتریان حقیقی است، تصریح کرد: در مرحله فعلی چک‌های معمولی به این صورت امکان صدور دارد و در مراحل بعدی این اتفاق برای سایر چک‌های موردی و تضمین نیز محقق می‌شود. لازم به توضیح است در مرحله فعلی امکانات چک دیجیتال برای اشخاص حقیقی در دسترس است و در آینده برای اشخاص حقوقی، نیز این مهم عملیاتی می‌شود و در مراحل بعدتر نیز چک موردی و تضمین شده نیز به این موارد اضافه خواهند شد.

وی افزود: مهم‌ترین نکته‌ای که باید در حال حاضر پیاده سازی شود، مباحث مرتبط با اشخاص حقوقی است و گمان می‌کنم استقبال خوبی از چک الکترونیکی در بازار به عمل آید و در صورتی که مشکل فنی پیش نیاید و با بازخوردهایی که دریافت می‌کنیم در حدود یک ماه آینده این امکان برای اشخاص حقوقی نیز محقق می‌شود.

محرمیان خاطرنشان کرد: در حال حاضر بیشترین تمرکز را بر روی چک‌های معمولی قرار دادیم آن هم به این دلیل که بیشترین تعداد چک‌ها مرتبط با چک‌های معمولی است و نسبت به چک‌های معمولی و تضمین شده کاربرد بیشتری دارند و در نتیجه پس از آنکه فازهایی که به آنها اشاره شد با موفقیت انجام شد، برنامه‌ریزی‌های لازم برای چک‌های موردی و تضمین شده انجام می‌شود.

وی با بیان اینکه نیازی به حضور گیرنده چک در فضای دیجیتال نیست تأکید کرد: برای عملیاتی کردن این سامانه یکی از انتخاب‌ها این بود که فرد چک دیجیتال را در وجه کسی صادر کند که او نیز در این فضا حضور داشته و دارای چک دیجیتال باشد. از آنجایی که این امر استفاده از چک دیجیتال را بسیار محدود می‌کرد، در نهایت تصمیم بر آن شد چک دیجیتال زمانی که صادر می‌شود، مابقی فرایند می‌تواند؛ مانند یک چک فیزیکی طی شود. بدین معنا نیازی نیست که گیرنده حتماً در فضای دیجیتال، مجازی یا همان موبایل بانک و همراه بانک حضور داشته باشد؛ بلکه می‌تواند به صورت کاملاً سنتی به شعبه مراجعه کند و مابقی امور را پیش ببرد.

معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی در پایان افزود: به این ترتیب ارتباطی میان افرادی که با فضای مجازی کاملاً آشنایی دارند و از سمت دیگر افرادی که با این فضا آشنایی ندارند می‌تواند شکل گیرد و کافی است شماره چک تحویل ذی‌نفع داده شود و آن فرد به‌صورت سنتی یا از طریق هر کدام از درگاه‌ها سرویس مورد نیاز خود را دریافت کند.

چطور چک های قدیمی از دور خارج شدند؟

شایان ذکر است که «قانون اصلاح قانون صدور چک» سال ۹۷ تصویب شد، اما خبری از اجرا نبود تا اینکه فروردین ۱۴۰۰ تاریخ اجرای اولین گام‌های این قانون موثر و مفید اعلام شد و به طور رسمی شاهد اجرای این قانون بعد از ۳ سال وقفه بودیم. قانونی که در همین یکسال و اندی گذشته توانست آمار چک‌های برگشتی را تا حد بسیاری کاهش دهد و ضمن شفافیت بیشتر، اعتبار از دست رفته را به چک برگرداند.

پس از چک های قدیمی چک های صیادی وارد میدان شدند. چک های صیادی در واقع همان چک های معمولی هستند با این تفاوت که چک های قدیمی یا معمولی قابلیت استعلام گرفتن نداشتند و نمی شد از سابقه صادرکننده چک مطلع شد. با استعلام چک صیادی می توانید متوجه شوید که آیا صادر کننده چک در پرونده مالی خود چک برگشتی دارد یا خیر؟

این در حالی است که با حذف کاغذ و نیز حذف مراجعه حضوری به بانک ها عاملی برای ایجاد چک در بستر دیجیتال شد.