مسدود شدن مسیر انتقال دانش و تجربه بین المللی با محدودیتهای اینترنتی/ منزوی و کوچک شدن اکوسیستم استارتآپی کشور
اکوسیستم استارتآپی کشور اکنون در حالی با بحران جدید محدودیتهای اینترنتی مواجه شده که هنوز با بحرانهای پیشین دست و پنجه نرم میکند. مسدود شدن مسیر انتقال دانش و تجربه بینالمللی و مشکل شدن جذب و نگهداشت نیروی متخصص، به مرور باعث شد اکوسیستم استارتآپی کشور منزوی و کوچک شود و از دور رقابت با کشورهای همجوار خارج شود.
به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک ، تعدیل نیرو، واگذاری میز کار در دفاتر اشتراکی یا حتی تعطیلی کامل کسبوکار؛ اخبار این روزهای اکوسیستم استارتآپی کشور در همین چند عبارت خلاصه میشوند. حالا همزمان با آنکه برخی مسوولان فریاد حمایت از پیامرسانهای بومی سر دادهاند، استارتآپ بالغی که بیش از ۱۰ میلیون کاربر کسب کرده بود، به دلیل ناامیدی از بهبود شرایط، از ادامه فعالیت خود در سال جدید اظهار تردید میکند. در یکی دو سال اخیر، استارتآپهای ایرانی با نگاهی حسرتبار ظهور یونیکورنهای متعدد را در کشورهای منطقه به نظاره نشسته بودند و از موانع جذب سرمایهگذار خارجی و چالشهای ورود به بازار سرمایه گلایه میکردند؛ اما حالا کار به جایی رسیده است که ابهام در آینده دسترسیهای اینترنتی کشور، کسبوکارهای مجازی و استارتآپی را به تعطیلی میکشاند و گویا مشکلات اکوسیستم نیز روز به روز ابتداییتر میشوند.
اگرچه حالا و با ظهور بحرانی جدید، چالشهای متداول پیشین اکوسیستم وزن خود را از دست دادهاند، اما تیم «تکراسا» (رسانه تکنولوژی و استارتآپی ایران)تصمیم گرفته تا گزارش جامعی را که پیشتر با صرف انرژی و زمانی قابلتوجه در تحلیل اکوسیستم استارتآپی کشور تهیه کرده است، منتشر کند. در بخش ابتدایی این گزارش تاکید شده است که این پژوهش به استناد دادههای نیمه اول سال ۱۳۹۹ اکوسیستم تهیه شده و نتایج آن تا پایان نیمه اول سال ۱۴۰۰ صادق است. در نتیجه ممکن است برای زمان حال چندان دقیق و معتبر نباشند؛ اما به هر حال نتایج این پروژه تحقیقاتی میتواند به عنوان جدیدترین پیمایش انجام شده به حصول درک بهتر از وضعیت اکوسیستم استارتآپی کشور کمک کند.
کاهش نرخ تولد استارتآپی
یکی از بخشهای قابلتوجه گزارش اخیر تکراسا، آمارهایی است که از وضعیت اکوسیستمها استارتآپی کشور شامل تعداد شرکتهای فعال و ارزش این اکوسیستم حاصل شده است. طبق آمارهای ارائه شده، تا زمان نگارش این گزارش بین ۵۰۰ تا ۶۶۰ استارتآپ در مراحل پایان بذری تا یونیکورن شدن در ایران فعالیت دارند. از این تعداد، بین ۵ تا ۱۰ استارتآپ در مرحله پایان بذری و یونیکورن، ۲۵ تا ۵۰ استارتآپ در مرحله رشد، ۱۲۰ تا ۱۵۰ استارتآپ در مرحله میانی و ۳۵۰ تا ۴۵۰ استارتآپ نیز در مرحله پایان بذری قرار گرفتهاند. نگارندگان این گزارش تاکید کردهاند که به دلیل دشواری بررسی استارتآپها در مراحل پیشبذری و بذری – به دلیل نبود اطلاعات کافی و همچنین نیاز به صرف زمان و انرژی زیاد برای بررسی، این دسته از استارتآپها در محاسبات لحاظ نشدهاند.
درسالهای۱۳۹۵ تا۱۳۹۷ به دلیل خروج آمریکا از برجام و عدمثبات سیاسی و اقتصادی کشور، سرمایهگذاری در مرحله پایانبذری متوقف شد. این موضوع موجب کاهش تعداد استارتآپهای پایان بذری درسالهای گذشته و کاهش تعداد استارتآپهای میانی درسال اخیر شده است. در مجموع اکنون با توجه به آنکه تعداد استارتآپهای باکیفیت در مرحله پایان بذری در حال کاهش است، رقابت میان سرمایهگذاران برای سرمایهگذاری روی آنها در حال افزایش است.