گام های ابری/ فصل جدیدی از خدمت در اکوسیستم مالی کشور

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، شرکت ابردراک یکی از شرکت‌های نوگرا در میان ارائه‌کنندگان خدمات ابری است که توانسته با اتکا به توانایی‌های خود نگاه شرکت خدمات انفورماتیک را به خود جلب کند و زمینة مشارکت را فراهم آورد.

اینکه در قالب چه راهبردهایی در عرصه ارائه خدمات، بازاریابی و بازارسازی قصد دارد جایگاه خود را در بازار مالی گسترش دهد موضوع اصلی میزگرد پیش روست.

در این نشست، دکتر داود کریم‌‌زادگان؛ معاون بازاریابی و فروش شرکت خدمات انفورماتیک؛ دکتر فرشاد خون‌جوش، رئیس هیئت مدیره شرکت ابردراک؛ علی برنجیان، مدیر طراحی و توسعه شبکه شرکت خدمات انفورماتیک و سینا سلطانی، مدیرعامل شرکت ابر دراک به عنوان اعضای میزگرد به بیان دیدگاه‌های خود پرداخته‌اند.

*آقای دکتر کریم‌زادگان با توجه به اینکه شرکت خدمات انفورماتیک راهبرد کلی اكوسيستم را در دستور کار دارد، بگویید مشارکت با ابردراک از نظر کسب و کاری چه مسیری را طی خواهد کرد؟

کریم‌زادگان: شاید بهتر باشد قبل از توضیح در مورد مشارکت با شرکت ابر دراک، اشاره‌ای به فرآیند مشارکت معاونت بازایابی و فروش شرکت خدمات انفورماتیک با سایر شرکت‌ها، استارتاپ‌ها و فعالان حوزه‌های مختلف مالی و بانکی داشته باشم.

طی یک سال اخیر در معاونت بازاریابی و فروش «مشارکت‌های کسب و کاری» در قالب تشکیل گروهی به همین نام و به منظور ایجاد و توسعه خطوط و مشارکت‌های کسب و کاری شرکت خدمات انفورماتیک در دستور کار قرار گرفت.

فرآیند اصلی در این حوزه شامل فعالیت‌هایی همچون شناسایی و پیش‌بینی نیازمندی‌های حوزه فناوری‌های نوین مالی، رصد بازار و شناسایی بازیگران و فعالان صنعت بانکی، آغاز تعامل با کاندیداهای مورد نظر، تحلیل و ارزیابی وضعیت کسب و کاری، فنی، مالی و … شرکت هدف و در ادامه تصمیم‌گیری در مورد نحوه همکاری با آن است.

پس از نهایی‌سازی تفاهم‌نامه / قرارداد، مسیر همکاری و مشارکت آغاز می‌شود. مسیر همکاری شرکت با شریک تجاری از طریق برنامه‌ریزی مدون، برگزاری جلسات منظم کسب و کاری و فنی، ارائه گزارش‌های دوره‌ای، بازاریابی و فروش محصولات و خدمات، رصد بازار و رقبا و به طور کلی استمرار و پایداری در پیشبرد مشارکت طی می‌شود.

مشارکت با شرکت ابردراک نیز از این قاعده مستثنی نیست. بنابراین می‌توان گفت؛ با انتخاب ابردراک به عنوان شریک تجاری در حوزه‌ خدمات ابری مسیری طولانی و هدفمند را با تکیه بر منابع انسانی توانمند هر دو مجموعه متصور هستیم.

پيرو اولين جلسة اعلام عمومي‌مشاركت شرکت خدمات انفورماتیک و شرکت ابردراک كه در شيراز صورت گرفت؛ امروز در جلسة ديگري خدمت دوستان هستيم. این مشاركت دارای اهداف بلندمدتي است؛ همچنین تكميل سبد محصولات شركت خدمات انفورماتيك در دستور كار قرار گرفته است. در واقع به جای آنکه سفارش‌دهندة راه‌حل‌هاي مبتني بر ابر باشيم؛ خودمان در اين حوزه ورود هوشمندانه‌اي خواهیم داشت.

انتخاب ابر دراك بر اساس معیارهای رسوب دانش فني، آشنايي به دانش روز و بومي‌بودن اتفاق افتاد. خوشحاليم از اینکه توانستيم در اين راستا يك اقدام عملي انجام دهيم. اين مشاركت با درايت دوستان در شرکت ابردراك تحقق پيدا كرد. ما علاقه داریم راه‌حل‌های خود در حوزة بانكي را به سمت استفاده از راهكارهاي ابري با همه چالش‌هايي كه در پيش دارد هدايت كنيم.

از اين نظر اين مشاركت را بسیار مؤثر و راهبردي تلقي مي‌كنيم. امروز قبل از برگزاری اين نشست، گزارش مختصري از دوستان دریافت کردیم مبنی بر اینکه در شركت خدمات انفورماتیک ظرفيت‌هایي وجود دارد که می‌توانیم با استفاده از ظرفیت‌های محصولات مستقيم شركت ابردراك سرويس ارائه كنيم. اين همکاری می‌تواند در چهار الی پنج حوزة كاملاً مستقل و راهبردي شكل گيرد؛ به عبارت دیگر می‌توانیم به شركتي كه قبلاً در تركيب سهامداري آن ورود كرده‌ایم سفارش كار بدهیم.

*لطفاً به چهار الی پنج حوزه مختصراً اشاره کنید؟

کریم‌زادگان: در گام نخست سعی داریم؛ در حوزه مهاجرت برخی از خدمات فعلی به بستر ابری ورود کنیم؛ البته این موضوع با ملاحظات امنیتی و در مورد برخی از سرویس‌ها انجام خواهد پذیرفت. با توجه به اینکه در حال حاضر شرکت خدمات انفورماتیک محصولات و خدمات خود را در دو بخش حاکمیتی و رقابتی ارائه می‌کند؛ بنابراین توجه به هر دو حوزه جزو اهداف مشارکت با شرکت ابر دراک محسوب می‌شود.

علاوه بر سرویس‌های موجود، ایجاد و تولید سرویس‌های جدید بانکی بر بستر ابری در زمره سیاست‌های این همکاری است. یکی دیگر از حوزه‌های مشارکت، ارائة زیرساخت‌های ابری به شبکه بانکی کشور و همچنین سایر شرکت‌های فعال در صنعت بانکی است. شرکت خدمات انفورماتیک همواره بر ایجاد فضای رقابتی سالم در حوزه‌های مختلف صنعت بانکداری تأکید داشته است؛ بنابراین فراهم‌سازی محیط رقابتی بین فعالان صنعت مالی در فضای خدمات ابری از دیگر حوزه‌های مورد نظر مشارکت با شرکت ابردراک است.

اين حوزه‌ها جاي اميدواري بسیار زيادي دارند؛ به نظرم تحقق آن به پايان امسال نرسد؛ به تعبیر دیگر حتماً قبل از پايان سال در چند بخش شاهد ورود جدي سرويس‌هاي ابري خواهيم بود كه از سمت شركت خدمات انفورماتیک به دوستان سپرده مي‌شود.

*آقای خون‌جوش به نظرتان این مشارکت در قالب چه راهبردهايي مي‌تواند مؤثرتر باشد؟

خون‌جوش: بحث مشاركت با شركت خدمات انفورماتيك به عنوان يك شركت پيشرو در حوزه نوآوری مالی از اينجا آغاز شد كه شركت خدمات انفورماتیک به عنوان يكي از كاربران از سيستم و سولوشن‌های ابر دراک استفاده كند در واقع شرکت ابر دراک به عنوان بازوي فني در كنار شرکت خدمات انفورماتیک در حوزة ابري حضور داشته باشد و به ارائة سرويس‌های توسعه‌پذيرتر و اعتمادپذیرتر و در دسترس‌تر بپردازد؛ به عبارتی امكان ارائة سرويس در هر نقطه‌ای به كاربران وجود داشته باشد.

در همين راستا و با توجه به تجربة شركت ابر دراك در اين حوزه مذاكراتي آغاز شد و در اين مذاكرات از لحاظ نقطه نظرات به یکدیگر نزديك شديم تا به طور مشخص در دو حوزه همكاري داشته باشيم؛ يكي در حوزة عمومي‌كه بتوانيم به عنوان يكي از شركت‌هاي دانش‌بنيان ابري در كشور سرويس‌هاي قبلی را گسترش دهيم؛ از طرف ديگر نيازهای فوري و آتي شركت خدمات انفورماتیک را در حوزة ابري پاسخگو باشيم و به عنوان بازوي فني در اين حوزه كمك كنيم.

امروزه نگرش به بانكداري در دنيا تغییر کرده است. به تعبیر دیگر سيستم‌هاي چابك مبتنی بر ابر ایجاد شده‌اند که در اين راستا سرويس‌هاي جديد و متنوعي به كاربران ارائه دهند. بر همین اساس رايانش ابري با توجه به ویژگی‌های خاص خود به عنوان يكي از راه‌حل‌هاي اساسي در اين مسئله مطرح است. به نظرم شركت خدمات انفورماتیک با يك استراتژي مشخص و هوشمندانه به اين سمت حركت كرده تا بتواند نيازهايش را از طریق يك شركت دانش‌بنيان تأمين كند.

سياست شركت خدمات انفورماتیک بر اين است كه از توان‌هاي علمي‌و عملياتي شركت‌هاي دانش‌بنيان استفاده كند؛ بنابراین اين نگرش را در آن راستا مي‌بينیم؛ در واقع به جاي اینکه شركت خدمات انفورماتیک بخواهد تجربة 10 یا 15 ساله در اين حوزه را که بنيان‌گذاران شركت ابر دراك چه در حوزه صنعت و چه در حوزه دانشگاه داشتند کسب کند به راحتی از تجربیات آنها استفاده کرده تا هر چه سریع‌تر به عرصه کسب و کاری اين حوزه وارد شده و از ويژگي‌ها و امكانات رایانش ابري استفاده كند.

*آقای برنجیان، سال‌هاست که کشورهای مختلف از جمله ایران از ظرفیت‌های رایانش ابری استفاده می‌کنند؛ ولي اين مهاجرت به شكل جدي در كشور ما اتفاق نيفتاده است؛ از طرف دیگر شركت خدمات انفورماتیک مأموریت‌های حاکمیتی هم دارد مجموع این مسائل به این معنی است که شرکت کار ساده‌ای در پیش ندارد نظرتان چیست؟ ضمناً از منظر فنی فرایند ایجاد مشارکت با ابر دراک را مختصر توضیح دهید.

برنجیان: رایانش ابري وارد دهة سوم خود شده است. سال‌هاي اول سرويس‌هاي محدودی داشت و نگراني‌هاي امنيتي شديدي براي اين مسئله متصور بودند؛ ولي كم‌كم رشد پيدا كرد و مشكلاتش مرتفع شد و امروز در دهة سوم تكنولوژي به شكل جدي هستيم.

با توسعۀ خدمات دیجیتال و افزایش تعداد جوانان نسل هزاره و نسل دیجیتال که مشتری بانک‌ها می‌شوند و البته نقش همه‌گیری کووید در اقبال مردم به استفاده از خدمات بانک‌داری دیجیتال، پیش‌بینی می‌شود مدل کسب و کار سنتی، کارایی نخواهد داشت و وصله‌های دیجیتال به پیکرۀ سنتی بانک‌ها جوابگوی نیازمندی‌های جدید نسل دیجیتال نخواهد بود.

مشتریان دیجیتال به دنبال تجربۀ تمام دیجیتال‌اند و ارائۀ خدمات تمام دیجیتال و ایجاد یک بانک کاملاً دیجیتال، نیازمند چیدن تکه‌های منحصربه‌فرد خدمات عالی در کنار یکدیگر مانند حل کردن یک پازل است که یک قطعه از این پازل پیچیده، فناوری است.

بخش عمده‌ای از نوآوری‌های مالی با هدف کاهش هزینه، بالا بردن ضریب دسترسی و امنیت و از همه مهم‌تر کاهش زمان ارائه‌ به بازار انجام می‌شود. رایانش ابری یکی از فناوری‌های توانمندساز سفر تحول دیجیتال صنعت بانکداری است. از طرفی نمودار‌هایپ سایکل گارنتر 2021 نشان می‌دهد این فناوری و زیرمجموعه‌های آن از مراحل اولیه عبور کرده و به بلوغ رسیده است؛ بنابراین اگر نگوییم کمی دیر شده است، می‌توان گفت زمان مناسبی از منظر کاهش ریسک‌های اولیه، برای ورود به این بازار است.

شرکت خدمات انفورماتیک از دو منظر در این تحول می‌تواند نقش‌آفرین باشد. اول از منظر ارائه‌دهندۀ خدمات زیرساخت مراکز داده و دوم از منظر محصول نرم‌افزاری بانک‌ها.

در رویکرد اول، شرکت خدمات انفورماتیک با حرکت به سمت راه‌اندازی مراکز داده ابری، پیچیدگی‌های عملیاتی مدیریت زیرساخت را از دید بانک‌ها و دیگر مؤسسات بانکی پنهان می‌کند و این فرصت را برای مشتریان خود فراهم می‌کند تا با تمرکز بر کسب و کار اصلی خود، در کوتاه‌ترین زمان به منابع سخت‌افزاری دسترسی داشته و برای ارائه سرویس در انتظار طولانی تأمین سخت‌افزار قرار نگیرند و در نهایت بر مبنای میزان استفاده از منابع هزینه پرداخت کنند. از طرفی با استفاده گسترده از ابزارهای خودکارسازی در پلتفرم‌های ابری، مشكلات وابستگی به ارتش ادمین ساختارهاي سنتي فعلی كاهش یافته و زمان عیب‌یابی و انجام تغییرات و خطای انسانی به صورت چشمگیر کاهش می‌یابد.

مباحث محيط زيستي نیز اهرم مهمی در به کارگیری پلتفرم‌های ابري به عنوان فناوری سبز است. در مقالۀ منتشر شده توسط AWS در سال 2021 اعلام شده که پنج درصد كربن دنيا، ناشی از خدمات آی‌تی است که با همگاني شدن استفاده از فناوری رایانش ابری تا 80 درصد مشکلات اشاره شده قابل مرتفع شدن است.

در رویکرد دوم نیز به عنوان فعال حوزۀ اپلیکیشن‌های مالی رقابتی و حاکمیتی، شرکت خدمات انفورماتیک به سمت معماری‌های نوین نرم‌افزار و میکروسرویس در حرکت است.

برای سرعت بخشیدن به تحقق مأموریت محول‌شده، بررسی میدانی برای شناسایی پتانسیل‌ها و استارتاپ‌های دانش بنیان داخلی و امکان‌سنجی همکاری مشترک انجام شد و در پروسه‌ای نسبتاً طولانی شرکت ابر دراک برای این کار انتخاب شد. برنامه ما این است که با سابقۀ طولانی در ارائة خدمات زیرساختی به بانک‌ها در کنار شرکت ابردراک به عنوان بازوی تخصصی طراحی و اجرای زیرساخت ابری، ارائه این خدمات را به پلتفرم‌های ابری سوق دهیم.

در انتها نیز لازم می‌دانم به این موضوع اشاره کنم که آماده کردن زیرساخت ابری در فاز بعدی، زمینه را برای تحقق داده‌محوری در طراحی سرویس‌های متنوع برای مشتریان که یکی از فناوری‌های دگرگون‌کننده در عصر دیجیتال است فراهم خواهد کرد.

*طی مطالعات‌ فنی که درباره بازار رایانش ابری و ظرفیت‌های این بازار داشتید با نکتة محوری مواجه نشدید که نیاز باشد به آن اشاره کنید؟

برنجیان: مؤسسة گارتنر در مقاله‌ای در سال 2019 با عنوان مرگ مرکز داده، پیش‌بینی کرده است که تا سال ۲۰۲۵ هشتاد درصد سازمان‌ها مراکز دادۀ سنتی خود را خاموش کرده و به سمت دریافت خدمات زیرساختی از مراکز داده ابری روی خواهند آورد. این موضوع خود بیان‌گر پتانسیل بالا و بازار مستعد برای ارائه‌‌دهندگان خدمات زیرساختی خواهد بود.

شرکت خدمات انفورماتیک نیز به عنوان یکی از تأمین‌کنندگان زیرساخت بانکی چنین فرصتی را پیش رو دارد؛ اما مهم‌ترين مسئله داشتن یک خروجي حرفه‌ای و قابل ارائه است؛ چون ابر، يك مفهوم بسیار كلي محسوب می‌شود. باید نیازسنجی دقیقی انجام شود تا زمینه‌های ارائه سرویس ابری با توجه به نیاز صنعت بانکداری شناسایی شود و غیر از بازار IaaS ارائه سرویس‌های دیگر ابری نیز امکان‌سنجی شود. بسیاری از شرکت‌ها در ايران ادعا مي‌كنند که ابر دارند؛ اما اینکه اين ابر چقدر مقياس‌پذير است و تا چه حدي سرويس ارائه مي‌دهد و چقدر Vendor lock است و در کدام بخش‌ها از تكنولوژيِ بومی‌سازی‌شده استفاده کرده است اهمیت دارد.

*آقای سلطانی، صحبت دوستان را شنیدید به نظرتان در مشارکت دو شرکت خدمات و ابردراک چقدر نیاز است تا كوه يخي كه زير آب مانده بيشتر مورد بحث قرار گيرد؟

سلطانی: شركت خدمات انفورماتيك يك شركت بالغ در حوزة فناوری مالی محسوب می‌شود و تجربة بالایی در ارائة سرويس در سایز بزرگ دارد؛ بنابراين قسمت فني در اولويت نيست. آقای برنجیان در مورد بحث تحویل دیجیتال به نکته‌ای اشاره کردند؛ در واقع مرحلة چهارم و پنجم تحول دیجیتال که بحث Integration است همان حلقة مغفول محسوب می‌شود كه نه تنها خدمات انفورماتيك بلكه در همة شرکت‌های دنيا که کربیزینس‌شان آی‌تی ‌است، وجود دارد. معدود سازمان‌هايي كه به دنيا محصول ارائه مي‌دهند اين مسئله را حل كرده‌اند.

شرکت خدمات انفورماتيك طی بررسي‌ها و نيازسنجي‌هاي انجام‌شده و مشاركتي كه شكل گرفته است در اين راستا حركت مي‌كند و انجام مراحل تحول دیجیتال چه براي خدمات انفورماتيك به عنوان مشاركت و چه براي مشتريان ما نيازمند يك‌سري آموزش‌ها در آن سازمان‌ها براي نيروهاي فني جديدشان و نيروهاي فني قديمي‌شان دارد و يك خواست مديريتي هم در سازمان بايد وجود داشته باشد. سيستم‌هايي كه به صورت سنتی فعالیت می‌کردند 10 سال پيش جديد محسوب می‌شدند و امروز نیز کلاد در این مرحله قرار دارد. سرويس‌هاي ابري نیاز به خواست مدیریتی و آموزش و خواست به انجام آن دارد.

*دو مسئله مطرح است؛ یکی بازار (مشتریان) و دیگری شركت خدمات انفورماتیک.

سلطانی: تحول دیجیتال يا clad native کردن اپليكيشن‌ها سولوشن چندمرحله‌اي دارد. ساختن اپليكيشن جديد مثل ساختمانی است که ساخت آن را از صفر آغاز می‌کنید؛ ولي تحول دیجیتال به این شکل نیست؛ بلکه همچون یک موجود زنده است. در واقع يك هدف نهایی داريد و می‌توانید پایة برخی قسمت‌ها را از امروز قرار دهید و پایة قسمت‌های دیگر یک پروسة زمان‌بر چند ساله دارند که به هدف‌گذاري كنترلي سازمان نیاز دارد و وجود شركت‌هايي همچون ابر دراك بدون خواست مديريتي نتيجه‌اي حاصل نمي‌كند كه البته بايد اشاره كنيم كه خواست آن به صورت قوي در خدمات انفورماتيك وجود دارد.

خون‌جوش: اجازه دهيد توضيح کوتاهی در این راستا اضافه کنم. كوه يخي كه ما فقط قلة آن را مي‌بينيم در زير، چند قسمت دارد؛ همان‌طور که آقای سلطانی بیان کردند خواست مديريتي و سازماني در كنار توانايي‌هاي شركت و در نهایت سرويس‌هاي مورد اقبال عمومي‌است. اجازه دهید نقش‌ها را متمايز كنم؛ نقش ما به عنوان شركت ابر دراك آماده كردن زيرساخت‌هاست؛ يعني از لحاظ فني شرايط گذار از سيستم‌هاي سنتي به سيستم‌هاي مبتني بر ابر فراهم باشد و شركتي مانند شركت خدمات انفورماتيك كه سال‌هاي سال است به مشتريان سرويس ارائه مي‌دهد، بتواند از اين زيرساخت در راستاي تحول دیجیتال استفاده كند این امر به آموزش داخلي و هماهنگي با شركتي مانند ابر دراك نیاز دارد. در مجموع باید بگویم که احتمالاً در آينده‌ای نزديك تمركز ما بيشتر بر حوزة ابرهاي مالي خواهد بود. عملاً سرويس‌هايي را در اين حوزه بايد ارائه دهيم كه اين سرويس‌ها بتوانند بيزينس شركت خدمات را در ارائة سرويس‌هايش به سمت روش‌هاي نوين تسهیل کند.

برنجیان: شركت ESG كه يك شركت آمريكايي معتبر است 2 الی 3 سال پيش در ارتباط با مسير تحول ديجيتال از حدود چهار هزار نفر در بیزینس‌های مختلف در 16 كشور توسعه‌یافته و در حال توسعه جهان نظرسنجی کرد که 96 درصد اين شركت‌ها پلن تحول ديجیتال داشتند. افراد مورد سؤال شامل رده‌های مختلف سازمان از مدیران ارشد تا متخصصان فنی است و همچنین اندازه شرکت‌ها از کوچک تا ابرشرکت‌ها را شامل می‌شود.

چكيدة نظر این افراد این بود که وقتي تحول ديجيتال ايجاد کنید، شانس رقابت شركت‌ها 5/2 برابر مي‌شود و نكتة بسیار جالب اینکه 83 درصد آنها معتقدند که اگر در مسیر تحول دیجیتال قرار نگیرند كسب و كارشان را از دست مي‌دهند و شركت‌شان تعطيل مي‌شود و چاره‌ای جز تحول دیجیتال ندارند.

نکتة دیگر اینکه موفقيت پروژه‌ها 16 برابر افزایش می‌یابد و پیش‌بینی‌های درآمدی شرکت‌ها بعد از مهاجرت به تحول ديجيتال نشان می‌دهد که 1/2 برابر افزایش یافته است تعداد این پارامترها 10 الی 15 پارامتر است که تحلیل هر کدام نشان می‌دهد چه مقدار در حوزه‌های مختلف فنی و کسب و کاری پیشرفت نصیب آن شرکت خواهد شد.

به طور کلی ورود به اين مسير اجتناب‌ناپذير است؛ يعني اگر شركت‌ها بخواهند در كسب و كارشان باقي بمانند باید در این مسیر قرار بگیرند در این تحقیق با اعداد و ارقام نشان داده شده كه اگر شركتی وارد اين فضا نشود، قطعاً با شكست مواجه می‌شود.

ادامه دارد…