نمره منفی شبکه بانکی در فصل اول تامین مالی مسکن ۱۴۰۱
سهم بخش از کل تسهیلات ۲/ ۵درصد شد
بانکها در فصل اول از «تامین مالی مسکن ۱۴۰۱» ناکام ماندند. قرار بود حداقل ۲۰ درصد از کل تسهیلات شبکه بانکی، نصیب بخش مسکن شود، اما در بهار امسال فقط ۲/ ۵ درصد از کل تسهیلات پرداخت شده به بخشهای مختلف، وارد بازارهای ساختوساز و خرید خانه شد.
به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، تازهترین گزارش رسمی از حجم تسهیلاتدهی شبکه بانکی به بخش مسکن در بهار 1401 حکایت از نمره تک بانکها در این حوزه دارد.
در حالی که برابر قانون شبکه بانکی باید سالانه 360هزار میلیارد تومان تسهیلات در بخش مسکن پرداخت کند و با این وصف برش سهماهه بهار برای تحقق این هدف، پرداخت 90هزار میلیارد تومان تسهیلات است، عملکرد شبکه بانکی در اولین فصل سالجاری معادل 31هزار میلیارد تومان گزارش شده است.
با وجود اینکه بانک مرکزی چندی است از انتشار گزارش رسمی سهم بخشهای مختلف اقتصادی از تسهیلات بانکی که پیشتر به صورت ماهانه منتشر میشد سر باز میزند، اما کارنامه عملکرد شبکه بانکی در سهماه نخست امسال که به تازگی توسط مرکز آمار با عنوان «گزارش فصلی اقتصاد ایران در بهار 1401» منتشر شده، تصویری از فاصله زیاد آنچه محقق شده با آنچه در برنامهریزیهای قانونی پیشبینی شده است را به نمایش میگذارد.
بر اساس قانون، بانکها باید سالانه معادل 20درصد از کل تسهیلات پرداختی خود را به بخش مسکن اختصاص دهند. در این میان قانون جهش تولید مسکن مصوب مجلس شورای اسلامی متر دیگری نیز برای اندازهگیری ایفای تعهدات بانکی تعریف کرده است؛ به این ترتیب که شبکه بانکی طبق این قانون با هدف حمایت از بخش مسکن باید سالانه 360هزار میلیارد تومان تسهیلات به این بخش پرداخت کند.
اما عملکرد بهار امسال نشاندهنده نمره تک شبکه بانکی در این حوزه است. کل شبکه بانکی در برش سهماهه نخست امسال معادل 31هزار میلیارد تومان از تسهیلات پرداختی خود را به بخش مسکن اختصاص داده و این در حالی است که اغلب چیزی حدود نصف این رقم تسهیلات جدید یا به اصطلاح کارشناسان بانکی «Fresh Money» نیست، بلکه تمدید تسهیلات قبلی است؛ موضوعی که از آن به عنوان «استمهال» یاد میشود.
اما حتی با قبول این فرض بعید که تمام این 31هزار میلیارد تومان تسهیلات جدید باشد و همه آن به طرح نهضت ملی مسکن اختصاص پیدا کرده باشد، باز هم عملکرد بانکها به اخذ نمره مردودی انجامیده است؛ کمااینکه سهم این 31هزار میلیارد تومان تسهیلات مسکن که در فاصله ابتدای فروردین تا انتهای خرداد امسال توسط شبکه بانکی پرداخت شده، معادل 2/ 5درصد از مجموع تسهیلاتی است که در این بازه زمانی به بخشهای مختلف اقتصادی پرداخت شده است.
در واقع بانکها در این بخش نیز نتوانستهاند به سهم 20درصدی بخش مسکن نزدیک شوند. نکته قابل تامل این است که به استثنای سال 97، در مجموع از سال 95 تاکنون همواره سهم بخش مسکن از تسهیلات پرداختی بانکها به صورت سالانه زیر 10درصد بوده است. در سال 97 نیز رشد این سهم ناشی از افزایش قابلتوجه سقف وام بانکی خرید مسکن بود که موجب شد سهم مذکور دو رقمی شود.
همچنین در سال 1400 مجموع شبکه بانکی 9/ 6درصد از تسهیلات پرداختی خود را به بخش مسکن اختصاص داده بود که این میزان در برش فصل بهار 1401 قدری تنزل کرده و به 2/ 5درصد رسیده است.
البته نیمه سال گذشته نیز سقف وام مسکن به دوبرابر افزایش پیدا کرد اما با این حال در گزارش عملکرد این سال سهم بخش مسکن از تسهیلات بانکی دو برابر نشد و فقط با افزایش 5/ 1 واحددرصدی به 9/ 6درصد رسید.