دارایی‌های غیر لمسی در سال ۲۰۲۲ چه مسیری را طی می‌کنند

یوهان کالپو، مدیر ارشد بازاریابی شرکت «CryptoSlam» گفت: «بیش از 3 میلیون نفر در لیست انتظار Coinbase قرار دارند؛ بنابراین اگر تعداد جمع‌آورندگان NFT در سال جاری دو یا سه برابر شود، می‌توان پیش‌بینی کرد که شاهد افزایش حداقل 50 تا 75 درصد از حجم بازار باشیم.»

طبق آمارهای جهانی، فروش NFT در سال 2021 به 18.5 میلیارد دلار رسید و رشدی570 برابری نسبت به سال 2020 را ثبت کرد. به علاوه، آواتارها و هنر دیجیتال به مرور محبوبیت بیشتری یافتند و سازمان‌هایی مانند «ان‌بی‌ای» کلکسیون‌هایی را ایجاد کردند که این کلکسیون‌ها با استقبال چشمگیری مواجه شدند.

طبق آخرین گزارش‌ها در خبرگزاری‌های معتبر، شرکت‌های بزرگ، از «گوچی» و «ری بن» تا «مک دونالد» و «کوکا کولا» نیز توکن‌های غیر قابل معاوضه ارائه می‌کنند. شرکت «CryptoSlam» پیش‌بینی کرده است که در سال 2022 حجم فروش توکن‌‌ها 50 تا 70 درصد و تعداد خریداران نیز 200 تا 300 درصد افزایش می‌یابد.

علاقه فزاینده به توکن‌های غیر قابل معاوضه در تضاد با سایر بازارهای مالی است؛ بازارهایی که بانک‌های مرکزی آماده افزایش نرخ‌های بهره آن هستند و تورم به بالاترین حد خود در چندین دهه رسیده است.

بیت‌کوین و سایر رمزارزها که مدت‌ها بود به عنوان پناهگاه امن برای سرمایه‌گذاری معرفی می‌شدند، نتوانستند سرپناهی برای سرمایه‌گذاران فراهم کنند و کل سرمایه بازار در ژانویه 2022 به پایین‌ترین سطح از سپتامبر 2021 رسید و به کمتر از 2 تریلیون دلار آمریکا کاهش یافت.

بازار در سه ماهه نخست سال 2022

حجم بازار NFT در سه ماهه نخست سال 2022 با روند نزولی قابل توجهی مواجه شد و میزان فروش تقریبا 50 درصد کاهش داشت؛ البته توجه داشته باشید که به‌رغم این کاهش در حجم فروش NFT، حجم معاملات به دلار با کاهش کمتری (تنها 5 درصد) همراه بود. این امر عمدتاً ناشی از افزایش تقریباً 80 درصدی قیمت NFTها بین سه ماهه چهارم سال 2021 و سه ماهه نخست سال 2022 است.

سال 2021 عمدتاً تحت سیطره گردش دارایی‌های بازی‌های ویدیویی (به ویژه در Axie Infinity) بود. این دارایی‌ها نسبتاً در حدود 100 دلار قابل دسترس بودند. اما به هر حال، گردش این دارایی‌ها در سال 2022 کاهش یافت. گزارش جدیدی از Chainalysis که اخیرا منتشر شد نشان می‌دهد که فعالیت NFT در سال 2022 تثبیت شده است، اما حجم معاملات NFT به‌رغم نوسانات ماه به ماه همچنان به رشد خود ادامه می‌دهد.

حجم تحقیقات

قبل از اینکه به جزییات شاخص‌های عملکرد بازار NFT بپردازیم، اجازه دهید لحظه‌ای به میزان مشهود بودن این زیست‌بوم در طول سال نگاهی بیندازیم و ببینیم NFT تا چه حد دیده شده است.

بر اساس اطلاعات به دست آمده از «Google Trends»، حجم جست‌وجو حول محور موضوع توکن‌های غیر قابل معاوضه (NFT) در طول سال 2021 به طور قابل توجهی افزایش یافت و بین 16 تا 24 ژانویه 2022 به اوج خود رسید.

از آن زمان به بعد، حجم جست‌وجو در مورد موضوع NFT همچنان رو به کاهش است و به نظر می‌رسد به همان اندازه حجم جست‌وجو در ماه اکتبر 2021 در حال تثبیت است.

این روند نزولی را می‌توان با دو دلیل اصلی توضیح داد:

کاهش علاقه به دنبال اشباع رسانه‌ای پیرامون موضوع NFT در پایان سال 2021 و کاهش سرمایه‌گذاری به دنبال ضرر بسیاری از خریداران NFT.
شروع جنگ در اوکراین توجه اغلب مردم را به این درگیری پیچیده ژئوپلیتیکی متمرکز کرد و از طبقه جدیدی از دارایی‌های دیجیتال غافل ماندند.

نمودار زیر همبستگی بین شروع درگیری در اوکراین و حجم جست‌وجوها پیرامون موضوع NFT‌ها را نشان می‌دهد.

از نظر جغرافیایی، کشورهای آسیای جنوب شرقی علاقه بیشتری به موضوع NFT نشان دادند. سنگاپور، هنگ‌کنگ، چین، تایوان و فیلیپین پنج جایگاه نخست این رده‌بندی را به خود اختصاص داده‌اند.

رتبه ایالات متحده از 8 به 12 رسید، در حالی که کانادا در رده‌بندی کشورهای علاقه‌مند به موضوع NFT به رتبه 5 صعود کرد. کشورهای اروپایی در رده‌های پایین‌تر قرار دارند. این در حالی است که لبنان در جایگاه دهم و بریتانیا در جایگاه پانزدهم دقیقاً پس از سایر کشورهای اروپایی: هلند، گرجستان، سوئیس و غیره قرار دارند.

بازارهای اولیه و ثانویه

بازار ثانویه تقریباً 90 درصد از ارزش در گردش تقریباً 70 درصد از حجم فروش را نشان می‌دهد. باید یادآوری کرد که بازار ثانویه در سال 2021 دو نکته را نشان می‌دهد:

47 درصد از تراکنش‌ها
82 درصد ارزش معامله‌شده

در اینجا شاهد کاهش آشکار در حجم بازار اولیه هستیم که با کاهش (سالم) تولید دارایی در بازار قابل توضیح است. به نظر می‌رسد که هیجان بازار NFTهای جدید کاهش پیدا کرده است و بازار ثانویه عمده ارزش را به خود اختصاص داده است.

این روند این احساس را به وجود می‌آورد که بازار ثانویه همچنان سعی دارد تا تمام NFTهایی که در سال گذشته در بازار اولیه منتشر شده بود را «هضم» کند. در واقع، ما در مرحله پسااشباع بازار هستیم که کندی بازار را توجیه می‌کند.

تسلط بازار ثانویه در طول سه ماهه نخست به خوبی قابل اثبات است؛ به طوری که بازار ثانویه تقریباً 10 برابر حجم دلار معامله شده در بازار اولیه در پایان ماه مارس بود.

این پدیده را می‌توان با پدیدة جذب تدریجی دارایی‌های ایجاد شده و در گردش سال 2021 توضیح داد. به نظر می‌رسد بازار در حال حاضر قادر به جذب مقادیر زیادی از دارایی‌های منتشرشده در بازار اولیه نیست؛ البته روند کلی از نظر تعداد فروش به سمت افت نقدینگی در سه ماهه نخست سال 2022 پیش رفت.

میانگین قیمت

روند بازار NFTها طی سه ماهه نخست سال 2022 مشاهدات سال گذشته را تأیید می‌کند:

قیمت NFTها به طور فزاینده‌ای نسبت به قیمت ارزهای دیجیتال روند همبستگی کاهشی دارد. این پدیده از آنجایی که نشان‌دهندة بلوغ صنعت NFT در رابطه با ارزهای دیجیتال است، جالب به نظر می‌رسد.

از سال گذشته تاکنون، NFTها دیگر یک دارایی فرعی وابسته به سلامت بازار بیت‌کوین یا اتریوم نیستند. آنها به دورانی بحرانی رسیده‌اند که از آن پس می‌توانند روندهای خود را داشته باشند، بدون اینکه مستقیماً از نوسانات بازار رمرارزها متأثر شوند.

پیش‌تر نیز مشاهده کرده‌ایم که وقتی بازار رمزارزها روندی نزولی به خود می‌گیرند، برخی سرمایه‌گذاران NFTها را یک پناهگاه امن تلقی می‌کنند.

کیف پول‌های دیجیتالی فعال

پس از یک ریباند بزرگ در اوایل نوامبر 2021، حجم کلی کیف‌پول‌های دیجیتال فعال در صنعت NFT همچنان رو به کاهش می‌رود. در پایان ماه اکتبر، حدود 280.000 کیف پول فعال در هفته وجود داشت که یک ریباند بزرگ تعداد کیف پول‌های فعال را به 380.000 رساند.

از آن زمان به بعد، حجم کیف پول‌های فعال نوساناتی را تجربه کرد تا اینکه به کمتر از 150.000 کیف پول فعال در هفته رسید. البته این ارقام به طرز چشمگیری بالاتر از روندهای مشاهده شده در 12 ماه گذشته است.

یکی دیگر از پدیده‌های جالب برای تجزیه و تحلیل این است که حجم کیف‌پول‌های خریداران و فروشندگان، با اکثریت خریداران، به یکدیگر نزدیک‌تر از همیشه شده است (تعداد کیف‌پول‌های فروشندگان 80 هزار و کیف‌پول‌های خریداران نیز 93 هزار بوده است).

شکاف بین این دو منحنی یکی از نشانه‌های کلیدی سلامت زیست‌بوم است. اگر روزی این منحنی‌ها از هم عبور کنند و فروشندگان بیشتری را نسبت به خریداران مشاهده کنیم، این نشانه مخالفت عمده جامعه نسبت به بازارهای NFT خواهد بود.

سود و زیان در طول زمان

سودآوری تجارت NFT بیش از هر زمان دیگری به دلیل سرمایه‌گذاری در حوزه NFT کلکسیونی و عکس‌های نمایه با حداکثر 268 میلیون دلار در هفته اول فوریه بود. NFTهای بازی‌های دیجیتالی یک دوره روند کاهشی داشت، به طوری که تجارت این دسته از NFTها در 3 ماه گذشته به 14 میلیون دلار در هفته رسید.

بازار NFTهای آثار هنری توانست با وجود چند هفته سخت، تثبیت شود و روندی سودآور را مشاهده کردیم؛ به طوری که در هفته بین 1 تا 28 میلیون دلار سود را به همراه داشت.

پس از هیجانات پیرامون بازار متاورس در پایان سال 2021، این بخش سودآوری نسبتاً ثابتی را، به‌رغم کاهش محسوس در سرمایه‌گذاری در این حوزه، بین 5 تا 24 میلیون دلار در هفته حفظ کرد.

عملکرد جهانی

حجم سود هفتگی طی شش ماه گذشته به میزان قابل توجهی کاهش یافته است و پس از عبور چندین قله متوالی 400 میلیون دلاری به تنها 100 میلیون دلار سود رسیده است.

در عین حال، مشاهده می‌کنیم که نرخ فروش مجدد با زیان به تدریج افزایش می‌یابد، بدون اینکه اوج خاصی را در طول دوره تجربه کند. این بیشتر یک روند تدریجی است تا افزایش چشمگیر فروش مجدد با زیان.

حجم مورد بحث در سه ماهه نخست سال 2022 روند کاهشی داشته و در هفته 20 ژانویه با زیان 122 میلیون دلاری در فروش مجدد به اوج خود رسید.

روند پایان سه ماه نخست سال 2022 به سوی همگرایی منحنی‌ها پیش می‌رود که نشان می‌دهد سودآوری در معاملات NFT بسیار دشوارتر از قبل است.

آینده‌ای نه چندان پر سود

بازار صرافی‌های رمزارز، نئوبروکرها و توکن‌های NFT در دو سال گذشته تا حدی رونق داشته‌ است. این در حالی است که درآمد تخمینی آنها در سال 2019 در سراسر جهان حدوداً 3.7 میلیارد دلار بود.

هر چند با وجود اینکه در سال 2021، شاهد افزایش چشمگیر ترافیک و تعداد کاربران بازار توکن‌های غیر قابل معاوضه (NFT) بودیم، اما انتظار می‌رود که تنها بخش کوچکی از کل درآمد تولیدشده در شرکت‌های معاملات رمزارز را به خود اختصاص دهند.

بر اساس تحقیق تحلیل‌گران وبسایت «Statista»، درآمد پلتفرم‌های ارزهای دیجیتال و توکن‌های NFT، به استثنای پلتفرم‌های اختصاصی سیستم امور مالی غیر متمرکز (DeFi)، وب3 و بیزینس به بیزینس، در سال 2025 به 71.5 میلیارد دلار خواهد رسید. این به معنای افزایش نرخ پیش‌بینی‌شده رشد مرکب سالانه (CAGR) 21 درصد، از هم اکنون تا سال 2025، است.

با وجود اینکه نرخ رشد مرکب سالانه برای درآمد معاملاتی NFTها 14 درصد افزایش خواهد یافت؛ اما این نرخ تا سال 2025 تنها 6.9 میلیارد دلار یا تقریباً 10 درصد از کل درآمد پلتفرم معاملات رمزارز را به خود اختصاص می‌دهد.

این تفاوت در ارزش احتمالاً بر تعداد کاربران نیز تأثیر می‌گذارد. نرخ پذیرش پیش‌بینی‌شده برای ارزهای دیجیتال 4.5 درصد خواهد بود و این رقم برای NFTها تنها حدود یک درصد است.

این درصد نسبتاً پایین ممکن است حاکی از این باشد که تجارت رمزارزها برای سال‌های آینده یک موضوع پراهمیت باقی خواهد ماند، هر چند مقدار پولی که در حال حاضر در صرافی‌هایی مانند «Binance» و «Coinbase» یا بازارهای NFT، مانند «Opensea» یا «Rarible»، جابه‌جا می‌شود هم خیره‌کننده است.

گزارش تحلیلی شرکت مشاوره خدمات مالی «Optimas» حاکی از این است که کل درآمد صرافی‌های مذکور نسبت به صرافی‌های سنتی مانند «NYSE» و «Nadaq» در سال 2021 پیشی گرفته است. چند گزارش از «بلومبرگ» نیز تخمین می‌زند که بزرگ‌ترین پلتفرم‌های مبادلات رمزارز روزانه تا 3 میلیون دلار درآمد در سال گذشته جذب کرده‌اند.

همان‌طور که اغلب در مورد سرمایه‌گذاری‌های پر مخاطره اتفاق می‌افتد، بیشتر رمزارزهای موجود که درآمد مذکور را ایجاد می‌کنند، در درصد کمی از کیف پول‌ها متمرکز شده‌اند. برای مثال، همان‌طور که گزارش تحلیلی «Glassnode» نشان می‌دهد، تنها دو درصد از تمام نهادها احتمالاً 72 درصد از کل بیت‌کوین استخراج شده را در دست دارند.

برخی از جریان‌های اصلی درآمد برای صرافی‌ها و بازارها، از کارمزد تراکنش‌ها، هزینه‌های تبدیل قابل اعمال، در هنگام مبادله توکن‌هایی مانند بیت‌کوین یا اتریوم با دلار آمریکا یا سایر ارزهای فیات، و همچنین فهرست کارمزدهای قابل پرداخت به دست می‌آید که طبق گزارش شرکت توسعه فین‌تک «Soft-X»، می‌تواند از ۲ تا ۱۵ میلیون دلار برای هر توکن متغیر باشد.

اما … بازار NFT رو به بلوغ می‌رود

اتان مک ماهون، اقتصاددان «Chainalysis»، در گفت‌وگویی گفت که معتقد است روند کاهشی ظاهری در بازار NFT در واقع چیزی نیست که بتوان به سادگی با آن موافقت کرد و منصفانه نیست اگر ادعا کنیم که حجم بازار NFT روند ثابتی را طی می‌کند. از دیدگاه او بازار NFT رو به جلو حرکت می‌کند.

برخی از سرمایه‌گذاران سوختند و رفتند، در حالی که برخی دیگر ماندند و آموختند. در سال 2022، حجم معاملات NFT عمدتاً از پروژه‌های «بلو چیپ» (Blue Chip) ناشی شد، مانند CryptoPunks و Bored Ape Yacht Club و پروژه‌های مرتبط با آن.

به همین دلیل به نظر می‌رسد NFTها در حال ورود به یکی از مراحل بلوغ هستند. ما انتظار این را داشتیم و معتقدیم که این بخشی از پیشرفت عادی این فناوری محسوب می‌شود.

منابع:

1. NFT Market Quarterly Report, Q1. 2022: nonfungible.com
2. https://www.statista.com/chart/27412/estimated-worldwide-revenue-of-cryptocurrency-nft-platforms/