مروری بر تراز پرداخت های دولت طی یک دهه/ ارقام نگران کننده

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، طی دهه گذشته اقتصاد کشور دستخوش تغییرات قابل توجهی شده که به طور مستقیم و غیر مستقیم تابع تصمیمات سیاسی کشور بوده است.

در گزارش قبلی به مرور شاخص های تولید ملی و پولی دولت طی یک دهه گذشته با عنوان ” مروری بر یک دهه توقف در مدار صفر/ اصرار بر منطقه منفی ” پرداختیم. در ادامه با ما همراه باشید.

محاسبه ضریب فزاینده نقدینگی و نسبت تولید به نقدینگی کشور نشان می‌دهد که این ضریب در سال‌های 92 تا 95 با شیب بسیار تندی رشد کرده و از 72/4 به مرز رقم 7 رسیده است. در حالی که از سال 96 تا 98، عملاً این شاخص رشد منفی را نشان می‌دهد، در سال 99 با جهش 57/0 واحدی به 58/7 رسیده است.

در همین دوره نسبت تولید به نقدینگی نیز دائماً رشد منفی داشته و از 81/1 در سال 1390 به 99/0 در سال 1399 رسیده است. بیشترین کاهش نسبت تولید به نقدینگی نیز در سال 94 با کاهش 45/0 واحدی (24 درصد) مواجه شده است.

شاخص‌های تجارت خارجی

آمارهای خالص صادرات کشور طی یک دهه گذشته نشان می‌دهد که بیشترین میزان خالص صادرات واقعی در طی یک دهه در سال 1390 با صادرات 573 هزار میلیارد ریال ثبت شده است در حالی که ارقام جاری نشان می‌دهد که خالص صادرات کشور در سال 92 به بیشترین میزان و به رقم 724 هزار میلیارد ریال رسیده است.

طی سال‌های 93 تا 97 عملاً خالص صادرات کشور کمتر از 200 هزار میلیارد ریال بوده است؛ اما در سال‌های 98 و 99 بواسطه افت قابل توجه صادرات، میزان خالص صادرات کاهش قابل توجهی داشته و در سال 98 به منفی 1377 هزار میلیارد ریال و در سال 99 به منفی 2021 هزار میلیارد ریال (قیمت جاری) رسیده است. با این حال خالص صادرات واقعی کشور در سال 99 به منفی 374 هزار میلیارد ریال رسیده است.

تراز کل تجاری کشور طی یک دهه نیز افت قابل توجهی را تجربه کرده است؛ اما با این حال، منفی نشده است. تراز تجاری کشور در سال 90 با واردات 78 میلیارد دلار کالا و صادرات 146 میلیارد دلار کالا به رقم 68 میلیارد دلار رسیده است؛ اما با روند نزولی طی دهه گذشته تراز تجاری کشور در سال‌های 94، 98 و 99 به کمتر از 10 میلیارد دلار رسیده است. در حالی که طی دو دوره، صادرات کشور کاهش قابل توجه را تجربه کرده است؛ اما واردات تا حد زیادی به قوت خود باقی مانده است که منجر به کاهش تراز تجاری شده است.

حساب خارجی کشور نیز طی دهه گذشته در سال‌های 93، 94 و 99 نقاط عطف خود را نشان داده است. حساب جاری کشور تنها در طی 4 سال از سال 1390 تا 94 از 5/58 میلیارد دلار به حدود یک میلیارد دلار کاهش یافت و پس از توافق هسته‌ای، تا سال 97 به رقم 7/26 میلیارد ریال رسید. خالص حساب سرمایه کشور نیز در سال‌های 93 و 94 و 99 به مرز صفر نزدیک شد؛ اما در سال‌های 95 تا 97 به رقم منفی 18 تا 19 میلیارد دلار رسید. کل بدهی خارجی کشور اما در کل دوره نوسانات قابل توجهی را در مقایسه با حساب جاری نشان نداده است. با این حال بیشترین میزان بدهی خارجی کشور در سال 1390 مشاهده شد و به بیش از 19 میلیارد دلار رسید. در سال 99 نیز این بدهی به بیش از 9 میلیارد دلار رسیده است.

اعداد و ارقام نگران‌کننده

تمامی اعداد و ارقام تراز پرداخت‌های کشور طی 2 سال گذشته به شدت نگران‌کننده بوده و نشان‌دهندة عدم موفقیت سیاست‌های اقتصادی کشور است. آنچه از ارقام مشخص است، شکستن رکورد افت تراز تجاری کشور در سال 99 و شکسته شدن شاخص کلیدی ضریب فزاینده نقدینگی در سال 98 است. عدم رشد واقعی تولید در کشور در طی یک دهه نیز عواقب زیادی برای اقتصاد کشور دارد.