مروری بر یک دهه توقف در مدار صفر/ اصرار بر منطقه منفی

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، آنچه آمارها نشان می‌دهد افزایش فقر و کاهش قدرت خرید مردم در نتیجه عدم توازن درآمد و هزینه‌های کشور است. ضریب نقدینگی کشور نیز طی یک دهه به بیش از 5/7 رسیده است؛ در حالی که نسبت تولید به نقدینگی عملاً به حدود نصف کاهش یافته و از 81/1 در سال 1390 به 99/0 رسیده است.

شاخص‌های تولید ملی

بر اساس آمارهای منتشره توسط بانک مرکزی، طی یک دهه گذشته تولید ناخالص داخلی کشور افت و خیز قابل توجهی داشته است. در حالی که تولید ناخالص به قیمت جاری از حدود 4/6 بیلیارد ریال در سال 90 به 34 بیلیارد ریال رسیده است، تولید ناخالص واقعی نه تنها رشد مثبتی نداشته بلکه طی یک دهه یک درصد کاهش یافته است و از 4/6 بیلیارد ریال به 3/6 بیلیارد ریال رسیده است. نگاهی به افت و خیز این شاخص نشان می‌دهد که در سال‌های 91، 97 و 98 تولید کشور کاهشی بیش از 5 درصد را تجربه کرده است، در حالی که در سال 95 و پس از توافق برجام، تولید ناخالص واقعی کشور 13 درصد رشد داشته است و بیشترین میزان تولید ناخالص داخلی واقعی در یک دهه گذشته را در سال بعد (96) ثبت کرده است.

درآمد ملی کشور به قیمت جاری نیز در یک دهه گذشته از 5/5 بیلیارد ریال به 28 بیلیارد ریال رسیده است که نشان‌دهندة رشد 415 درصدی این شاخص می‌باشد. این در حالی است که درآمد ملی واقعی (قیمت ثابت) از 5/5 بیلیارد ریال به 2/5 بیلیارد ریال کاهش یافته که نشان دهنده کاهش 7/4 درصدی در طی یک دهه است. بیشترین کاهش درآمد ملی نیز همانند تولید در سال‌های 91، 97 و 98 مشاهده شده که کاهشی بیش از 8 درصد را ثبت کرده است. این در حالی است که در سال‌های 95 و 96 رشد درآمد ملی کشور به ترتیب برابر با 14 و 6 درصد بوده است. مقایسه این ارقام با تولید ناخالص داخلی نشان می‌دهد که تحریم‌ها بیش از آن که بر واردات کشور تأثیر منفی داشته باشد، بر صادرات کشور و همچنین بر تولیدات ملی تأثیر منفی گذاشته است، در حالی که شرکت‌های خارجی فعال در داخل با تقاضای معافیت توانسته‌اند فعالیت خود را ادامه دهند.

آمارهای پس‌انداز ناخالص ملی نیز نشان می‌دهد که این شاخص نیز به قیمت جاری طی یک دهه گذشته رشدی 368 درصدی را تجربه کرده است، در حالی که پس‌انداز ناخالص واقعی عملاً کاهش چشمگیر 14 درصدی را تجربه کرده و از 78/2 بیلیارد ریال به 41/2 بیلیارد ریال رسیده است. در سال‌های 91، 94 و 98 بیشترین کاهش در پس‌انداز ناخالص مشاهده شد که در سال 94 حتی به 18 درصد نیز رسیده است.

شاخص‌های پولی

آنچه از شاخص‌های پولی پیداست، گذر ضریب فزاینده پولی از رقم کلیدی 7 در سال 1399 است. طی یک دهه گذشته نقدینگی کشور از 54/3 بیلیارد ریال به 8/34 بیلیارد ریال رسیده است که حاکی از رشد قابل توجه 880 درصدی نقدینگی در کشور طی یک دهه دارد. تنها در سال 99 نقدینگی کشور 41 درصد و در سال 98، 31 درصد افزایش یافته است که کاملاً منطبق بر نرخ تورم در کشور است. پایه پولی کشور در این دوره 10 ساله از 765 هزار میلیارد ریال به 6/4 بیلیارد ریال رسیده است که رشد 500 درصدی را نشان می‌دهد. پایه پولی کشور در سال 99 نزدیک به 30 درصد و در سال 98 نزدیک به 33 درصد رشد داشته است، در حالی که در سال 96 این رقم تنها 19 درصد ثبت شده است.

ادامه دارد…