روند تحولات دیجیتال در سال۲۰۲۲/ ریسک ها و موقعیت های پیش رو

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، روندهای کلان، از ادغام کانال‌های دیجیتال و فیزیکی گرفته تا افزایش تقاضا برای تنوع در این حوزه، در حال ایجاد تغییر در عملکرد حوزه‌های مختلف هستند. در عرصه جهانی فناوری سازمانی، خوش‌‌بینی حاکم است. افراد بسیار شیفته نوآوری‌‌های متعدد و فرصت‌های به وجود آمده توسط این نوآوری‌ها هستند و مسلماً نهال‌های امروز به درخت‌های تنومند سر به فلک کشیده فردا تبدیل خواهند شد. مشکل این دیدگاه این است که تقریباً همیشه نتایج خوش‌بینانه را بزرگ‌نمایی می‌کند. این تصور که پیشرفت‌های سریع در هوش مصنوعی باعث ایجاد مدل‌های تجاری جدید هیجان‌‌انگیز در سال‌های آینده می‌‌شود، به هیچ وجه برای مدیران ارشد مالی دور از ذهن نیست.

سؤالی که بسیاری از رهبران، استراتژیست‌ها و فناوران به درستی می‌پرسند این است: «در حال حاضر چه کاری می‌توانیم انجام دهیم تا برای رویدادی که ماهیت و زمان آن نامشخص است آماده شویم؟» یک پاسخ خاضعانه می‌توان به این سؤال داد: اگر روی موضوعی شرط بسته می‌شود که در آینده تغییراتی عظیم توسط فناوری‌های در حال ظهور ایجاد خواهد کرد، به این ترتیب سرمایه‌گذاری روی این فناوری‌ها به بیراهه نرفته و احتمال برد بسیار است.

سؤال مهم این است: دقیقاً چه اتفاقی خواهد افتاد؟ در این مقاله روندهای مورد انتظار برای سال 2022 مورد بحث قرار خواهند گرفت. پیشرفت فناوری همیشه باعث توسعه اقتصادی شده است و اکنون با سرعت بیشتری در حال افزایش است.

گفته می‌شود که طی دهه بعدی، پیشرفت بیشتری را به نسبت صد سال گذشته تجربه خواهیم کرد. ارزش بالای شرکت‌های فناوری به رشد سریع تکنولوژی کمک می‌کنند.

مدیران اجرایی باید بر اساس سه فاکتور اساسی تفکر کنند؛ کجا و چه وقت سرمایه‌گذاری کنند در حالی که زمان‌بندی درستی را در نظر گرفته‌اند.

میزان اثرگذاری

این روند چه میزان بر صنعت یا شرکت مورد نظر تأثیر دارد؟

آیا این فناوری به صورت اساسی در استخر ارزش موجود تغییر ایجاد می‌کند؟

کدام فناوری بیشترین اهمیت را برای شرکت مورد نظر دارد؟

آیا پیاده‌سازی این فناوری‌ها به شرکت یک مزیت رقابتی می‌بخشد؟

بلوغ تکنیکی

چقدر سریع نیاز به واکنش نشان دادن دارید؟

آیا برای مقیاس‌بندی هر فناوری با توجه به مرحله ای که در آن قرار دارند و سرعت بلوغ‌شان زمان مناسبی است؟

متناسب بودن با سازمان

چطور با پیاده‌سازی فناوری مواجه می‌شوید؟

چگونه باید فناوری‌ها را برای ایجاد ارزش عملیاتی کرد؟

پیشگامان پذیرش فناوری بیشترین سود را می‌برند.

همچنان که فناوری‌های جدید پیاده‌سازی می‌شوند، به تناسب با مدل کسب و کار و قابلیت‌های سازمانی باید توجه کرد
در نظر گرفتن سازمان فعلی، احتمال موفقیت را افزایش می‌دهد.

در نظر گرفتن پنج حوزه اصلی ریسک

کسب و کار

بر عهده گرفتن مسئولیت اصلی برای سلامت و کاربرد اخلاق داده‌ها و حفظ فرهنگ داده محور:

1) توسعة فرآیندها و کنترل مناسب

2) رعایت الزامات مقررات و سیاست

3) پرورش فرهنگ تصمیم‌گیری مبتنی بر داده و اخلاق به عنوان یک توانمندساز و نه به عنوان بازدارنده ایجاد ارزش تجاری

جامعه

حفاظت از ارزش‌های اجتماعی از اقدامات تجاری و حفظ آگاهی درونی نسبت به وظیفه اجتماعی سازمان:

1) مشارکت فعال در توسعه اجتماعی و جوامع محلی

2) محافظت فعالانه اقدامات تجاری برای مطابقت با هنجارهای اجتماعی و ترویج شمول

3) استقبال آشکار از تنوع

ریسک عملیاتی

ایجاد استحکام فرآیندها و کنترل و کاهش ریسک عملیاتی:

1) نظارت بر فرآیندها و کنترل برای عملیاتی کردن دستورالعمل‌های اخلاقی داده‌ها

2) اندازه‌گیری و اولویت‌بندی ریسک‌های عملیاتی

3) پیشروی فعالیت‌های سازمانی برای کاهش ریسک از طریق فرهنگ داده‌ محور مناسب (مثلاً اجتناب از سوگیری‌‌ها)

انطباق

حصول اطمینان از تبعیت از فرهنگ، مقررات و سیاست‌های داخلی مبتنی بر داده:

1) طراحی خط مشی مطابق با الزامات قانونی

2) اطلاعات، آموزش، و مشاوره برای کسب و کار در مورد الزامات مقررات و سیاست

3) بررسی و نظارت مستمر بر فعالیت‌ها و گزارش / مدیریت حوادث ناشی از عدم رعایت

از دیدگاه قانونی

مشاوره فعالانه به خطوط کسب و کار و سایر سازمان‌ها در مورد مسائل قانونی:

1) مشاوره تخصصی در معاملات

2) مشاوره خارجی

3) مشاوره در مورد مسائل کلی مدیریت داخلی که نیاز به تخصص قانونی دارند. (مثلاً محدودیت‌های دسترسی به داده‌ها)

به اشتراک‌گذاری داده

انبوهی از فناوری‌های جدید این نوید را می‌دهند که مکانیسم اشتراک‌‌گذاری داده‌ها در طول و میان سازمان‌ها را با حفظ حریم خصوصی ساده‌‌تر کنند. به عنوان بخشی از روند رو به رشد، سازمان‌‌ها ارزش بیشتری از داده‌‌های حساس خود را در اختیار دیگران قرار می‌دهند و در عین حال از حجم عظیمی از داده‌های منبع خارجی استفاده می‌کنند که به طور سنتی دور از دسترس بوده است. این موضوع می‌تواند عرصه جدیدی از فرصت‌های داده محور را پیش رو قرار دهد. در واقع، توانایی به اشتراک گذاشتن داده‌های ایمن با دیگران در یک اکوسیستم یا زنجیره ارزش، باعث ایجاد مدل‌‌ها و محصولات تجاری جدید می‌شود. برای مثال، با ادغام داده‌های بالینی روی پلتفرم‌های مشترک در روزهای اولیه همه‌‌گیری کووید ۱۹، محققان، مقامات پزشکی و سازندگان دارو توانستند توسعه درمان‌ها و واکسن‌‌ها را تسریع بخشند. علاوه بر این، پروتکل‌های اشتراک‌‌گذاری داده به سازندگان دارو، سازمان‌های دولتی، بیمارستان‌‌ها و داروخانه‌ها کمک کرده است تا برنامه‌های واکسیناسیون گسترده‌‌ای را هماهنگ کرده و اجرایی کنند که کارایی و ایمنی را در عین حفظ مالکیت معنوی در اولویت قرار می‌‌دهند.

محاسبات ابری

مرکز ثقل حول تحول دیجیتال از پاسخگویی به نیازهای فناوری اطلاعات یک سازمان صنعتی، به رفع نیازهای استراتژیک و عملیاتی منحصربه‌فرد هر بخش و حتی زیربخش تغییر کرده است. Hyperscalers و فروشندگان SaaS در حال کار با یکپارچه‌کننده‌های سیستم جهانی و مشتریان هستند تا خدمات و شتاب‌‌دهنده‌‌های کسب ‌و کار ماژولار شده و خاص را ارائه دهند که به راحتی قابل استفاده و ایجاد تمایز منحصر بفرد باشند. با شتاب گرفتن این روند، استقرار برنامه‌ها به جای ایجاد، به فرآیند مونتاژ تبدیل می‌‌شود؛ تغییری که می‌‌تواند کل پشته ارزش را از نو تعریف کند. فرآیندهای کسب و کار به کالاهای استراتژیک برای خرید تبدیل می‌شوند و به سازمان‌ها این امکان را می‌دهند تا منابع توسعه ارزشمند را بر روی حوزه‌های حیاتی استراتژی و تمایز رقابتی متمرکز کنند.

بلاک‌چین

ارزهای دیجیتال مد روز و توکن‌های غیر قابل تعویض (NFT) سرتیتر رسانه‌ها و تصور عمومی را به خود اختصاص می‌دهند؛ اما این فناوری‌ها و سایر فناوری‌های بلاک چین و دفتر کل توزیع‌شده (DLT) نیز موج‌‌هایی از تغییرات را در سازمان‌ها ایجاد می‌‌کنند. در واقع، پلتفرم‌‌های بلاک ‌چین و DLT از آستانه‌ی ناامیدی چرخه‌‌های تبلیغاتی عبور کرده‌ و به خوبی در راه رسیدن به بهره‌‌وری واقعی هستند. ارزهای دیجیتال و توکن‌ها اساساً ماهیت انجام تجارت و تبادلات را در سراسر مرزهای سازمانی تغییر می‌دهند و به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا نحوة ساخت و مدیریت هویت، داده‌ها، نام تجاری، منشأ، گواهینامه‌های حرفه‌ای، حق چاپ و سایر دارایی‌های ملموس و دیجیتال را مجدداً بازنگری کنند. پیشرفت‌های فنی در حال ظهور و استانداردهای نظارتی، به ویژه در شبکه‌ها و پلتفرم‌‌های غیر عمومی، به پذیرش سازمان‌‌ها فراتر از سازمان‌‌های خدمات مالی کمک می‌‌کنند. از آنجایی که شرکت‌ها با بلاک‌چین و DLT در کارها دچار سهولت می‌شوند، موارد استفاده خلاقانه در بسیاری از صنایع به همراه رهبران معتبر صنعت که در حال گسترش مجموعه‌های خود و ایجاد جریان‌های ارزش جدید هستند (در حالی که استارتاپ‌‌ها رؤیای مدل‌‌های کسب ‌و کار جدید هیجان‌‌انگیزی را در سر می‌‌پرورانند) ظاهر خواهد شد.

فناوری اطلاعات

در مواجهه با پیچیدگی در حال افزایش فناوری و انتظارات بالاتر از ثبات و در دسترس بودن، برخی از CIO‌ها (مدیران اجرایی مسئول فناوری اطلاعات) به طور بنیادی در حال مهندسی مجدد سازمان‌های فناوری اطلاعات خود هستند. اما چگونه؟ با اتخاذ صفحه ای از راهنمای ارائه‌دهنده سرویس فضای ابری. آنها فرآیندهای تکراری و دستی را شناسایی می‌کنند و ترکیبی از مهندسی، اتوماسیون و سلف سرویس را به کار می‌برند. نتیجه نهایی، جدول زمانی ساده، تحویل ارزش تسریع‌شده و فناوری اطلاعات مؤثرتر و پایدارتر در سراسر صفحه است. این نوع اتوماسیون مخرب نشان‌دهندة یک فرصت عظیم و در عین حال درک نشده است. روندهای فناوری پیشین مانند NoOps، Zero trust و DevSecOps در یک موضوع مشترک هستند؛ اهمیت حرکت به سمت داشتن دستورالعمل در سراسر سازمان. با تغییر از مدیریت دستی به مهندسی و اتوماسیون، سازمان‌ها می‌توانند سیستم‌های پیچیده را به طور مؤثرتری مدیریت کنند و تجربه مشتری را از طریق بهبود قابلیت در دسترس بودن و انعطاف‌پذیری بهبود بخشند.

هوش مصنوعی سایبری

تیم‌های امنیتی ممکن است به زودی تحت تأثیر حجم زیاد، پیچیدگی و دشواری شناسایی حملات سایبری قرار گیرند. میزان حملات سازمانی به طور تصاعدی در حال افزایش هستند. استفاده از 5G همراه با تعداد دستگاه‌های متصل به شبکه در حال رشد است؛ کار از راه دور در حال افزایش است و حملات شخص ثالث به طور فزاینده‌ای مخرب شده‌اند. زمان آن رسیده است که پشتیبان‌گیری را از طریق هوش مصنوعی انجام گیرد. هوش مصنوعی سایبری می‌‌تواند نیرویی چند برابرکننده باشد که سازمان‌ها را قادر می‌سازد نه تنها سریع‌تر از آنچه مهاجمان می‌‌توانند حرکت کنند واکنش نشان دهند؛ بلکه این حرکت‌‌ها را پیش‌بینی کرده و از قبل اقدام کند. هوش مصنوعی را می‌توان فراتر از برنامه‌های کاربردی توسعه‌یافته، مانند استفاده از آن برای تسریع تجزیه و تحلیل داده‌ها، شناسایی ناهنجاری‌ها و شناسایی تهدیدات، گسترش داد. این تکنیک‌‌های نوظهور هوش مصنوعی می‌‌توانند به تحلیل‌‌گران انسانی کمک کنند تا بر پیشگیری، اصلاح و ایجاد وضعیت امنیتی فعال‌‌تر و انعطاف‌‌پذیرتر تمرکز کنند و همان‌طور که هوش مصنوعی در سراسر تجارت به کار گرفته می‌شود؛ همچنین می‌توان از آن برای کمک به محافظت از منابع ارزشمند هوش مصنوعی و مبارزه با حملات مبتنی بر هوش مصنوعی استفاده کرد.

پشته فیزیکی فناوری

با افزایش انفجاری تعداد «دستگاه‌‌های هوشمند» و افزایش اتوماسیون وظایف فیزیکی، وظایف فناوری اطلاعات مجددا در حال رشد است و فراتر از لپ‌‌تاپ‌‌ها و تلفن‌ها گسترش می‌‌یابد. CIO‌ها اکنون باید نحوه نصب، مدیریت، نگهداری و ایمن‌سازی دارایی‌های فیزیکی حیاتی تجاری مانند تجهیزات کارخانه‌های هوشمند، روبات‌های آشپزی خودکار، هواپیماهای بدون سرنشین بازرسی، مانیتورهای سلامت و تعداد بی‌شماری دیگر را در نظر بگیرند. از آنجایی که قطعی‌ها می‌توانند برای کسب و کار یا زندگی تهدیدکننده باشند، دستگاه‌های موجود در پشته فناوری فیزیکی در حال تکامل به بالاترین سطوح زمان کارکرد و انعطاف‌پذیری سیستم نیاز دارند. و ممکن است برای کمک به فناوری اطلاعات در مدیریت استانداردهای ناآشنا، نهادهای نظارتی و نگرانی‌های مربوط به مسئولیت و اخلاق، رویکرد جدیدی به حاکمیت و نظارت دستگاه مورد نیاز باشد. در نهایت، CIO‌ها احتمالاً باید در نظر بگیرند که چگونه استعدادهای فناوری مورد نیاز را تهیه کنند و نیروی کار فعلی را دوباره آموزش دهند.

یادداشت‌های میدانی از آینده

علاوه بر بررسی روندهای پیش رو در سال 2022، در نهایت در دهه آینده، پیشرفت بیشتری نسبت به مجموع 100 سال گذشته تجربه خواهد شد؛ چرا که فناوری علوم بهداشتی و مواد، انرژی، حمل و نقل و طیف وسیعی از صنایع و حوزه‌‌های دیگر دچار تغییر خواهند شد. پیامدها برای شرکت‌ها گسترده خواهد بود. یکپارچه‌‌سازی و زیربنای همه این روندها ترکیب با محاسبات سریع است که باعث همگرایی‌های جدید میان فناوری‌ها، پیشرفت‌‌های شگفت‌انگیز در علوم بهداشتی و مواد، عملکردهای شگفت‌انگیز محصول و خدمات جدید می‌شود و پایه‌‌ای محکم به منظور تعریف مجدد شرکت‌ها، بازارها، صنایع و بخش‌هاست.

آینده‌ای جسورانه و پیچیده از نظر فناوری در انتظار است. با این حال، نمی‌توان دقیقاً تشخیص داد که این آینده چگونه به نظر می‌‌رسد یا چگونه می‌‌توان در آن پیشرفت کرد. چگونه می‌توان برای رویدادهایی برنامه‌ریزی کرد که محتمل هستند؛ اما به طور مبهمی تعریف شده‌اند؟ می‌توان در انتهای لیست روندهای فناوری 2022، سه مسیر فناوری را بررسی کرد که احتمالاً یک دهه یا بیشتر، از هم ‌اکنون، بر چشم‌‌انداز دیجیتال تسلط پیدا خواهند کرد: کوانتوم، هوش مصنوعی با پیشرفتی نمایی و تجربه محیطی. اگرچه در حال حاضر این فناوری‌ها نوپا هستند اما هر یک از این فناوری‌ها تخیل محققان و سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران خطرپذیر، استارتاپ‌ها و شرکت‌‌ها را به خود جلب کرده است که همگی روی این نکته توافق دارند: اتفاق جالبی رخ خواهد داد، و با پشتکار و برنامه‌‌ریزی مقدماتی، می‌‌توان برای محقق شدن این آینده آماده بود.

تحقیق و ترجمه: مسعود اسکندری