گزارش کمیته بال از تشکیل کمیته بازارها
چارچوب سیاست‌های پولی در کشورهای نمونه(بخش اول)
تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات بانک‌های مرکزی شاکله‌ای از چارچوب عملیاتی آنهاست که با توجه به وضعیت بازار، اهداف سیاست‌گذاری و ساختار بازارهای مالی شکل می‌گیرد.
به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، کمیته بازارها (MC) به عنوان یک گردهمایی کلیدی در بانک‌های مرکزی تلقی می‌شود که از طریق آن، بانک‌های مرکزی می‌توانند جوانب مختلف عملیات‌های بازاری خود را مورد بحث قرار داده و تأثیر آنها بر بازارهای مالی را ارزیابی کنند. برای تسهیل بحث‌های خود، MC ویژگی‌های کلیدی چارچوب‌های سیاست پولی و عملیات بازاری اعضای خود را در یک سند واحد که به راحتی در دسترس است، خلاصه می‌کند. در این گزارش یک مرور کلی بین کشوری از جنبه‌های مربوط به اجرای سیاست پولی، مانند ویژگی‌های نهادی چارچوب‌های سیاست پولی، ارتباطات خط مشی‌ها، و همچنین نحوه عملکرد عملیات (شامل الزامات ذخیره بانک‌ها، روش‌های اجرایی امکانات و ابزارها و همچنین ابزارهای عملیات بازار باز و غیره) ارائه می‌کند.
چین
ماده 3 قانون جمهوری خلق چین در مورد بانک خلق این کشور تصریح می‌کند که هدف سیاست‌گذاری پولی آن حفظ ارزش پول و در نتیجه ارتقاء رشد اقتصادی است.
ماده 2 همین قانون نیز در مورد بانک خلق چین مقرر می‌دارد که این بانک باید تحت رهبری شورایی دولتی، سیاست پولی را تنظیم و اجرا کند.
ماده 23 قانون در مورد بانک خلق چین تصریح می‌کند که برای اجرای سیاست‌های پولی، بانک خلق می‌تواند از ابزارهایی متناسب زیر بهره گیرد:
(1) از مؤسسات مالی و بانکی بخواهد که ذخایر سپرده را با نسبتی معین تعیین کنند
(2) در مورد نرخ‌های بهره بانک مرکزی تصمیم‌گیری کند
(3) به مؤسسات مالی و بانکی که در بانک خلق چین حساب باز کرده‌اند؛ خدمات تخفیفی ارائه کند
(4) به بانک‌های تجاری وام اعطا کند
(5) اوراق قرضه و سایر اوراق بهادار دولتی از جمله اوراق قرضه مالی و ارزی در بازار باز خرید و فروش کند
(6) سایر ابزارهای سیاست‌گذاری پولی که اجرا آن توسط شورای دولتی تصمیم‌گیری شده است را به مرحله اجرا درآورد.
ویژگی‌های کلیدی چارچوب پیاده‌سازی
مجموعه‌ای از ابزارهای سیاستی پولی، از جمله عملیات بازار باز (OMO)، اندوخته احتیاطی (RRR)، تسهیلات وام‌دهی میان مدت (MLF) و تسهیلات وام‌دهی دائمی (SLF) و غیره برای مدیریت نقدینگی در سیستم بانکی استفاده می‌شود.
با اصلاحات اخیر، بانک خلق چین یک چارچوب جدید برای اندوخته احتیاطی ایجاد کرد، این چارچوب که شامل سه بخش از نیازهای ذخیره‌سازی و دو راهکار ترجیحی اضافی است برای آن ایجاد شد که بانک‌های کوچک و متوسط را برای ارائه خدمات به شرکت‌های محلی فعال در اقتصاد واقعی راهنمایی کند.
این سه بخش به سه سطح از ذخایر یا همان اندوخته احتیاطی بر اساس اهمیت سیستمیک، نوع مؤسسه و موقعیت خدمات مؤسسات مالی اشاره دارد.
اولین بخش از این سیاست برای بانک‌های بزرگ اعمال می‌شود تا الزامات جلوگیری از خطرات سیستمیک و حفظ ثبات مالی را منعکس کند.
بخش دوم که اندوخته احتیاطی آن کمی کمتر است، در مورد بانک‌های متوسط، شامل بانک‌های تجاری سهامی و بانک‌های تجاری شهری می‌شود.
بخش سوم هم مربوط به بانک‌های کوچک است که شامل تعاونی‌های اعتباری روستایی، بانک‌های تعاونی روستایی، بانک‌های روستایی و بانک‌های تجاری روستایی می‌شود که در شهرهای کوچک خدمات ارائه می‌دهند.
در نهایت باید اشاره کرد که دو راهکار ترجیحی اضافی نیز به نوعی بر اساس سه بخش مورد اشاره تنظیم شده است.
اول، بانک‌های نوع اول و دوم که معیارهای ارزیابی کاهش اندوخته احتیاطی هدفمند برای تأمین مالی فراگیر را داشته‌اند، واجد شرایط کاهش مجدد 0.5 درصد یا 1.5 واحد درصدی این ذخایر خواهند بود.
بانک‌هایی که در شهرهای کوچک خدمات ارائه می‌دهند، وقتی وام‌های محلی آنها نسبت معینی از افزایش سپرده‌های شان را شامل شود، مشمول کاهش 1 واحد درصدی اندوخته احتیاطی خود می‌شوند.
علاوه بر این، بانک خلق چین همچنین معیارهای ارزیابی خاصی را برای وام‌های مشاغل خرد و کوچک (MSB) تنظیم کرده است، معیارهایی که در واقع برای گسترش پوشش سیاست ترجیحی در مورد کاهش نسبت هدفمند ذخایر مورد نیاز تنظیم شده‌اند. این ذخایر برای تأمین مالی فراگیر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
دوم، بانک خلق یک سیستم مبتنی بر نرخ بهره ایجاد کرده است که شامل نرخ کوتاه‌مدت که همان نرخ عملیات بازار باز است، نرخ میان مدت که نرخ وام‌دهی میان مدت است و کریدور نرخ بهره که سقف آن همان تسهیلات نقدینگی دائمی و کف آن نرخ احتیاطی است، می‌شود.
با اصلاحات اخیر، بانک خلق چین برای بهبود مکانیزم تشکیل بهره اولیه وام (LPR) در بین بانک‌های تجاری تلاش مضاعفی کرد، در این بین این نرخ بهره نقش هدایت‌کننده‌ای در شکل گیری نرخ‌های بهره واقعی داشت تا بدین شکل مکانیسم شکل‌گیری و انتقال نرخ بهره مبتنی بر بازار را بهبود بخشد.
این اقدام روند نزدیکی نرخ بهره به نرخ بازار را هموار کرد و باعث کاهش نرخ بهره واقعی برای تأمین مالی شرکت‌ها شد. این سیاست چند صدم درصد به نرخ سود مبتنی بر عملیات بازار باز افزود، این نکات عمدتاً به نرخ تسهیلات وام‌دهی میان مدت اشاره می‌کنند و در اکثر موارد سررسید آنها یک ساله است.
نرخ بهره اولیه همچنین سررسید بیش از پنج سال را پوشش می‌دهد، که به عنوان مرجع قیمت‌گذاری وام‌های بلندمدت بانک مانند وام مسکن عمل می‌کند، این موضوع انتقال مداوم قراردادهای وام بلندمدت برجسته با نرخ‌های شناور را به افرادی که نرخ بهره اولیه را در آینده پذیرفته‌اند تسهیل می‌کند.
سوم، اهرم‌های بانک خلق چین برای کاهش اندوخته احتیاطی شامل اعطای وام به بانک مرکزی، اعطای تخفیف مجدد، اخذ وثیقه برای تسهیلات تکمیلی (PSL) تسهیلات میان مدت هدفمند (TMLF) و برخی دیگر از اهرم‌ها می‌شود.
بانک خلق در حقیقت برای هدایت مؤسسات مالی به منظور افزایش حمایت از بخش‌های کلیدی و مناطق ضعیف در اقتصاد مانند مشاغل خرد و کوچک و شرکت‌های خصوصی از این اهرم‌ها بهره می‌گیرد.
چهارم، بانک خلق چین مدیریت احتیاطی کلان را تقویت کرد و به نقش ارزیابی کلان احتیاطی (MPA) در رفتار ضد چرخه‌ای و هدایت ساختاری پرداخت.
پنجم، اصلاح نرخ ارز به پیشرفت‌های بزرگی دست یافته به طوری که می‌توان اذعان کرد انعطاف‌پذیری نرخ ارز به وضوح افزایش یافته است. این موضوع عمدتاً توسط نیروهای بازار هدایت می‌شود. نرخ ارز RMB بر اساس عرضه و تقاضای بازار در رابطه با سبدی از ارزها از دو جهت متغیر است و اساساً در سطح معقول و متعادل ثابت بوده است.
ششم، بانک خلق چین توجه زیادی از طریق کانال‌های مختلفی همچون کنفرانس‌های مطبوعاتی، گزارش سیاست‌های پولی، وب سایت شخصی، روزنامه و حساب رسمی در برخی از رسانه‌های اجتماعی محبوب مثل ویچت و ویبو به تقویت ارتباط خود با مردم اقدام کرده است.
کره جنوبی
قانون بانک کره هدف سیاست‌های پولی خود را به شرح زیر بر می‌شمرد: بانک باید از طریق تضمین ثبات قیمت‌ها، ضمن توسعه ثبات مالی در اجرای سیاست پولی خود همزمان به توسعه سالم اقتصاد ملی نیز کمک کند.
بانک کره یک سیستم هدفمند و انعطاف‌پذیر تورمی را برای دستیابی مؤثر به هدف برقراری ثبات در قیمت‌ها به کار بسته است، سیستمی که هدف اصلی سیاست‌های پولی کشور را نیز برآورده می‌کند.
تورم سال به سال در حال حاضر 2.0 درصد تعیین شده است. از طرفی برای حصول اطمینان از ثبات قیمت‌ها در میان مدت، بانک توجه دقیقی به تأثیر سیاست‌های پولی بر ثبات مالی دارد.
هیئت سیاست‌گذاری پولی، عالی‌ترین نهاد سیاست‌گذاری بانک کره، سیاست پولی این کشور را در بالاترین سطح بررسی و در مورد آن تصمیم‌گیری می‌کند.
این هیئت از هفت عضو شامل رئیس بانک و معاون ارشدش تشکیل شده است. تصمیماتی که در جلسات گرفته می‌شود با اکثریت ساده و حداقل پنج عضو اتخاذ می‌شود. جلسات برای تعیین جهت سیاست‌های پولی و عمدتاً تعیین نرخ پایه، هشت بار در سال برگزار می‌شود.
پس از پایان جلسه، یک بیانیه مطبوعاتی در دسترس عموم قرار می‌گیرد و رئیس بانک کره یک کنفرانس مطبوعاتی برگزار می‌کند تا جزئیات و سابقه تصمیم را توضیح دهد. صورتجلسه مشروح مذاکرات در طول جلسه نیز پس از دو هفته منتشر می‌شود.
ویژگی‌های کلیدی چارچوب اجرای سیاست‌های پولی
بانک کره همواره سیاست‌های پولی خود را مبتنی بر نرخ بهره اتخاذ می‌کند. بنابراین ، بانک نرخ را تعیین می‌کند، بانک کره نرخ پایه و نرخ پرداخت یک شبه را که نزدیک به نرخ بهره است با استفاده از ابزارهای سیاستی خود حفظ می‌کند.
نرخ پایه، نرخ مرجعی است که در معاملات مبتنی بر منافع مشترک بین بانک کره و مؤسسات مالی دیگر اعمال می‌گردد، این نرخ همچنین با نرخ ثابت فروش اوراق بهادار برای جذب نقدینگی اضافی و هم به عنوان حداقل نرخ مناقصه برای خریدهای احتمالی اعمال می‌گردد. بانک از عملیات بازار باز، تسهیلات وام و سپرده و سیستم اندوخته احتیاطی به عنوان ابزار سیاستی استفاده می‌کند.
بانک کره میزان عرضه ذخایر را پیش‌بینی و آن را با تقاضای ذخیره مقایسه می‌کند و در نهایت میزان مازاد یا کسری را محاسبه می‌کند. در صورت پیش‌بینی کسری بودجه، بانک سپس اقدام به تزریق نقدینگی و در صورت داشتن مازاد هم آن را جذب می‌کند.
به این ترتیب، بانک عملیات بازار باز را در دستور کار قرار می‌دهد تا نرخ تماس‌ها از نرخ بهره کوتاه‌مدت منحرف نشود. ابزارهای اصلی عملیات بازار باز شامل انتشار اوراق بهادار برای تثبیت پول (MSB)، معاملات اوراق بهادار و سپرده‌گذاری با حساب تثبیت پولی (MSA) است.
سررسیدهای سپرده‌گذاری با حساب تثبیت پولی نسبتاً طولانی مدت هستند. بنابراین، آنها به عنوان یک ابزار تعدیل ساختاری عمده با اثرات بلندمدت سیاستی استفاده می‌شوند. معاملات اوراق بهادار برای تأمین یا برداشت وجوه از طریق خرید و فروش اوراق قرضه دولتی و عمومی استفاده می‌شود.
اوراق بهادار واجد شرایط محدود به اوراق قرضه دولتی، اوراق بهادار برای تثبیت پول و اوراق بهادار با پشتوانه وام مسکن (MBS) است که توسط شرکت تأمین مالی مسکن کره منتشر می‌شود. با این حال، در صورت لزوم، می‌توان اوراق قرضه خاصی را که توسط هیئت سیاست پولی مشخص شده است را نیز شامل این طرح قرار داد.
معاملات اوراق بهادار شامل معاملات مستقیم و معاملات مبتنی بر منافع مشترک است، اکثر این معاملات هم مبتنی بر نوعی رابطه تجاری در گذشته هستند. اگرچه طولانی‌ترین سررسید برای این معاملات 91 روز است، اما اکثر معاملات سررسید‌هایی 7 روزه دارند.
سپرده‌گذاری با حساب تثبیت پولی و تسهیلات سپرده‌گذاری مدت‌دار، یکی از ابزارهای عملیات بازار باز است که بانک کره برای کنترل نقدینگی کوتاه‌مدت از آن استفاده می‌کند.
در حال حاضر، تسهیلات وام‌دهی و سپرده‌گذاری در بانک کره که در اختیار مؤسسات مالی قرار دارد شامل وام‌ها و سپرده‌های تعدیل نقدینگی، تسهیلات پشتیبانی وام‌دهی واسطه‌ای بانک، اضافه برداشت روزانه و وام‌های ویژه است.
وام‌ها و سپرده‌های تعدیل نقدینگی که جزو تسهیلات ثابت هستند، با نوسان بیش از حد نرخ سود بازار، این امکان را به مؤسسات مالی می‌دهند که از بانک مرکزی برای جبران کمبود اعتبارات خود وام بگیرند.
آنها همچنین می‌توانند وجوه مازاد را در سطح نرخ سود در محدوده خاصی بیشتر یا کمتر از نرخ پایه واریز کنند. بانک مرکزی کره نرخ پایه بهره اعمال شده برای تسهیلات را 100 پوند قرار داده است. وام‌ها و سپرده‌های تعدیل نقدینگی سررسیدهای یک شبه دارند.
تسهیلات حمایتی وام‌دهی متوسط یک سیستم وام‌دهی است که توسط بانک کره برای حمایت از اعطای وام مؤسسات مالی به بنگاه‌های کوچک و متوسط اجرا می‌شود. بانک کره بر اساس عملکرد این مؤسسات مالی در اعطای وام به شرکت‌های کوچک و متوسط، وامی با نرخ بهره پایین در اختیار برخی از این مؤسسات مالی قرار می‌دهد.
نرخ سود این برنامه‌ها معمولاً کمتر از نرخ پایه است و سررسید آنها نیز یک ماه است. در این جا چیزی هم تحت عنوان اضافه برداشت روزانه وجود دارد که شامل تسهیلاتی برای حمایت مالی از بانک‌هایی که در طول یک روز با کمبود وجوه تسویه مواجه هستند، می‌شود، این اضافه برداشت گاهی در اختیار آنها قرار داده می‌شود.
آنها باید قبل از پایان کار در همان روز بازخرید کنند. وام‌های ویژه نیز وام‌هایی هستند که بانک کره پس از اخذ تأیید ویژه از هیئت سیاست‌گذاری پولی، به منظور تأمین ثبات بازار مالی اعطا می‌کند. نرخ و سررسید آنها در هر مورد به صورت جداگانه تعیین می‌شود.
با توجه به سیستم اندوخته احتیاط، قانون بانک کره تصریح می‌کند که مؤسسات مالی نسبت معینی از بدهی‌های خود را مشروط به داشتن مقدار مشخصی سپرده ذخیره در حساب‌های بانک مرکزی خود می‌پردازند.
نسبت سپرده ذخیره برای سپرده‌های مدت‌دار، سپرده‌های اقساطی موقت، پس‌انداز اقساطی متقابل حساب‌های غیر پرداختی، اقساط خرید خانه و معاوضه پیش فرض اعتباری (cds) 2 درصد و در سپرده‌های دیگر 7 درصد است.
دوره محاسبه ذخیره از اولین روز تا آخرین روز هر ماه است و دوره نگهداری از پنجشنبه هفته دوم ماه تا چهارشنبه هفته دوم ماه بعد از آن است. در اصل، هیچ‌گونه پرداختی برای سپرده‌های ذخیره در بانک مرکزی انجام نمی‌شود. با این حال، در صورت لزوم، سپرده‌های ذخیره را می‌توان با تایید هیئت سیاست پولی دریافت کرد.
ادامه دارد…