وقتی میزبان برای میهمانان سخن نمی گوید/ رویای مفاهمه ای که محقق نشد

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک همایش چالش های موسسات مالی واعتباری در حالی آغاز شد که به نظر می رسید محمود بهمنی به عنوان نماینده نهادی که طی مدت اخیر بیشترین انتقادات وچه بسا اتهامات را به موسسات اعتباری غیر بانکی وارد آورده ، حضور بهم رساند ودر این جمع صمیمانه پذیرای انتقادات وپیشنهادت آنها باشد این در حالی است که گردهمایی بدون حضور رییس کل بانک مرکزی و ابوالحسنی ،معاون اقتصادی بانک مرکزی آغاز شد .

درویشی تنها نماینده رگولاتور پولی به عنوان میزبان اصلی حاضر در همایش اگر چه سخنان خویش را با تمجید از نقش اثر گذار موسسات اعتباری غیر بانکی در اقتصاد کشور آغاز کرد ومطابق امارهای جهانی این موسسات را جز‍ء لاینفک ساختار مالی اکثر کشورهای دنیا دانست اما این مقدمه شیرین در ادامه به انتقادات کوبنده ای گره خورد که طی ان سخنان معاون نظارتی بانکی مرکزی بیش از ارایه راهکار برای برون رفت از بحران فعلی صرف انتقادات همیشگی و ارایه تخلفات موسسات مالی واعتباری ار جمله سرمایه گذاری های غیر قانونی ،خرید کارخانه های ورشکسته، ملک و ورود به بازار ارز و سکه وتشکیل تیم‌های ورزشی مانند تشکیل تیم والیبال و…شد که بیش از این نیزدر جراید و رسانه ها انتشار یافته بود .

درحالی سخنان معاون نظارتی بانک مرکزی به ارعاب وهشدار برای عدم سرمایه گذاری مردم در موسسات متخلف خلاصه شد که مدل‌ها و راهکارهای نظارت بر موسسات اعتباری غیربانکی ، نقش موسسات اعتباری غیربانکی در نظام تامین مالی کشور، چالش‌های تبدیل وضعیت موسسات اعتباری غیربانکی وچالش چگونگی ادغام آنها و….. از محورهای اصلی همایش محسوب می شد که بدون شک ارایه راهکارهای کارشناسی و علمی براساس استانداردهای موجود در شرایط فعلی درد بیشتری را از جامعه مورد نظر دوا خواهد کرد تا تنها ایراد گلایه واتهامات کهنه.

 به گفته بسیاری از بازیگران اصلی این حوزه حسابرسی صورت‌های مالی، بررسی و سود و زیان ،در نظر گرفتن حقوق همه سهامداران  در یک چارچوب و قانون مشخص  از چالش های اصلی موسسات مالی در ادغام محسوب می شود که می توانست در این گردهمایی به عنوان یک راهکار از سوی مقام ناظر مورد توجه واقع شود.

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی درطی سخنان خویش در ابتدای گردهمایی خلاء مقررات در زمینه مدیریت و کنترل ریسک، شفافیت و افشای اطلاعات، کنترل نقدینگی و همچنین ذخایر مؤسسات اعتباری غیربانکی  را کاملاً مشهود دانست و تاکید کرد :"اختیارات بانک مرکزی برای نظارت بر مؤسسات اعتباری نیز به روشنی تعریف نشده و نیاز به تقویت دارد."

بر این اساس در ذهن بسیاری از بازیگران این حوزه که در این گردهمایی شرکت داشتند این سوال ایجاد شد که با وجود عدم شفافیت قوانین ومقررات طی یک دوره زمانی چگونه می توان اتهام تخلف را به این موسسات وارد کرد وچه بسا سره وناسره را تشخیص داد .در همین راستا محمد نتاج مدیر عامل موسسه مالی واعتباری مهر در این همایش با اشاره به اینکه نظام بانکی کشور در حال بلوغ است ،علت اصلی ایجاد بسیاری از موسسات مالی را که اکنون از انها با عنوان متخلف یاد می شود را سکوت قانون ومقررات در یک بازه زمانی دانست که به مرور با بلوغ سیستم پولی ووضع قوانین جدید اشکالاتی بر عملکرد انها وارد آمد.

نتاج تاکید کرد :"اگر باز هم در فضاهای ساکت اتفاقاتی اینگونه بیفتد نمی توان ان را به حساب تخلف گذاشت."

انتقاد از سخنان یک طرفه معاون نظارتی بانک مرکزی تا جایی پیش رفت که غفور حلمی ، رئیس هیئت مدیره موسسه مالی واعتباری میزان در این همایش تاکید کرد، با وجود انتقاداتی که برموسسات مالی واعتباری وارد است دارای میلیون ها سپرده گذار بوده و به عنوان مکمل سیستم بانکی در حال فعالیت هستند.

وی در ادامه سخنان خویش را با سوالاتی ادامه داد که  آیامنطقی نیست که به جای حذف رقابت ، بسترهای سالم برای رقابت را فراهم کرد وبه جای متهم ساختن موسسات مالی واعتباری به تخلف شیوه های نظارتی بر آنها را دقیق تر کرد وبه جای حساسیت روی ورود منابع ،خروج پول را از این موسسات مورد بررسی ونظارت قرار داد .وی همچنین با بیان اینکه اگر موسسات مالی واعتباری تیم ورزشی تشکیل می دهند و در راستای ترویج فرهنگ وورزش گام بر می دارند از راههای غیر قانونی نبوده است  همچنین بخشی از سود موسسه میزان به بخش ورزش اختصاص یافته که آن هم با درخواست استاندار صورت گرفت؛ این اقدام با تصویب در مجمع عمومی موسسه انجام شد و این اختیار به هیئت مدیره داده شده که در این بخش سرمایه‌گذاری کند که در نهایت با این پاسخ معاون نظارتی بانک مرکزی روبرو شد که با پول چه کسی تیم تشکیل می‌دهید؟ این پول مردم است شما حق ندارید پول مردم را این‌گونه هزینه کنید.

در حالیکه این هم اندیشی با پرسش وپاسخ های کوبنده بازیگران اصلی این حوزه ادامه یافت ، عیسی رضایی ، مدیر عامل موسسه مالی اعتباری کوثر سخنان خود را این گونه اغاز کرد : "با سلام به همه متخلفین که در این همایش حضور بهم رساندند"که این سخن وی مورد تشویق حضار واقع شد.

به گفته وی خلا های قانونی در بانک مرکزی وشورای پول واعتبار  وسیاست های حاکم شرایط فعلی را ایجاد کرده است ، اگر مساله موجود را واکاوی کنیم وهمه جریان های دخیل را بررسی شود چه بسا بانک مرکزی هم مورد اتهام تخلف واقع شود.

وی در ادامه به همه باریگران این حوزه پیشنهاد داد :"به دنبال راهی منطقی برای برون رفت ازشرایط باشیم زیرا اگر بجنگیم بازنده خواهیم بود."

اگر چه فرهاد نیلی در جریان مراسم ،برگزاری این همایش را بسیار مثبت ارزیابی کرد و سبب بیان مسایل ومشکلات دانست اما به نظر می رسد برگزاری این همایش با ماهیت اصلی آن در تضاد است به گونه ای که اگر چه بانک مرکزی طی ماههای اخیر به ساماندهی موسسات پولی غیر بانکی کمر همت بسته اما انچه که از فضای کلی گردهمایی استنباط می شود حرکت یک طرفه بانک مرکزی بدون توجه به بازیگران اصلی این حوزه است این در حالی است که ماهیت اصلی ساماندهی بازار غیر متشکل پولی ایجاد انگیزه و اشتیاق در بازیگران اصلی ان یعنی صاحبان موسسات مالی واعتباری است در حالیکه عدم حضور رییس کل بانک مرکزی در همایش، سخنان یک جانبه معاون نظازتی بانک مرکزی بدون توجه به محورهای اصلی همایش ،عدم ارایه راهکارهای اساسی وبنیادین برای برون رفت از شرایط فعلی ومکان برگزاری همایش از جمله علل اصلی این پارادوکس ماهیتی محسوب می شود.

مکان برگزاری همایش ، کمبود ظرفیت برای شرکت حضار ونحوه نامناسب پذیرایی از جمله مواردی دیگری بود که از سوی بسیاری از شرکت کنندگان مورد انتقاد واقع شد .بدیهی است که احترام متقابل در پیشبرداهداف تاثیر گذار خواهد بود بانک مرکزی سالانه دو همایش بزرگ در راستای ارتقا شبکه پولی کشور برگزار می کند همایش سالانه پولی و بانکی و همایش سالانه بانکداری الکترونیک  بنابراین می توانست با اجرای حرفه ای تر این گردهمایی زمینه  افزایش اعتبار این موسسات را در عرصه پولی فراهم آورد. به هر روی این اتفاق نیفتاد و طبیعی است فرصتی بود که با حاصل اندک از دست رفت.

در عین حال  سخنان دکتر فرهاد نیلی در افتتاحیه همایش  را می توان به عنوان یکی از نقاط قوت همایش محسوب کرد. همچنین عبدالناصر همتی ، مدیر عامل بانک سینا نیزدر یکی از پنل ها به ارایه تجربیات  این بانک در مسیر حرکت موسسه اعتباری به بانک پرداخت که تجربیات سودمندی را ارایه داد.

گزارش از آزاده محسنی