تعریف هاشمی و ۱۹ نفر دیگر از اعتدال /اعتدال مورد نظر روحانی چیست؟
تعریف هاشمی رفسنجانی، جنتی، مهدوی کنی، عسگراولادی و 16 نفر دیگر از اعتدال /از همان روزی که حسن روحانی با شعار «اعتدال» در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم به پیروزی رسید تا کنون، هر کسی از زعم خود شد یار او و به ارائه تعریف از اعتدال پرداخت.
به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک از خبر آنلاین-نسرین وزیری: بازار «اعتدال گرایی» نه در عمل که در کلام در یک ماه گذشته آنقدر داغ شده که هم اصلاح طلبان خود را اعتدال گرا میخوانند و هم اصولگرایان، تفسیر اصولگرایی را در اعتدال میدانند. کلیدواژهای که ناگهان بیشترین تکرار را در ادبیات سیاسی و رسانهای کشور یافته، همچون «سازندگی» و «مردم سالاری» می رود که در عناوین احزاب و جبهههای سیاسی جدید نیز جای بگیرد. چه آنکه جبههای با عنوان «اعتدال» و با محوریت محمد شریعتمداری با حضور 14 حزب و تشکل سیاسی در حال شکلگیری است.
حسن روحانی که در دوره تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری اعتدال را معادل «خردگرایی»، «حاکمیت علم، اندیشه و عمل به آن»، «میانه روی و پرهیز از تندرویی» دانسته بود، پس از پیروزی در این انتخابات تعریف مشخص دیگری از این مفهوم اراده نداده است. برای همین برخی همچون سیدمهدی طباطبایی عضو جامعه روحانیت مبارز با اشاره به اینکه برخی جریانها با تفسیرهای خود میخواهند این شعار را به انحراف کشانده و به رئیس جمهور منتخب فشار بیاورند، از او مشفقانه خواستهاند تا به تعریف «اعتدال» بپردازد و برخی نیز همچون حسین شریعتمداری مدیرمسئول کیهان با لحنی هشدار گونه روحانی را به تعریف «اعتدال» فراخواندهاند تا «خدای نکرده به سرنوشت اصلاحات دچار نشود که تا آخرین لحظات خاتمی می‌گفت مشکل ما این است که اصلاحات را تعریف نکرده‌ایم».
آنچه در ادامه میآید 20 تعریف از اعتدال گرایی است که از تریبون مجلس گرفته تا نماز جمعه و از سوی اعضای مجلس خبرگان و فعالان سیاسی گرفته تا اعضای مجلس و شورای نگهبان، عنوان شده است.
نام و عنوان | تعریف اعتدال |
ابراهیمی حسین/ عضو جامعه روحانیت مبارز | اعتدال‌گرایی به این معناست که مسئولان با یکدیگر درگیر نشوند، چهره‌های با سابقه انقلاب اسلامی تخریب نشوند و به فرهنگ جامعه توجه لازم بشود. آقای روحانی باید مسئولیت‌ها را به افراد لایق و شایسته بسپارد تا اعتدال‌گرایی محقق شود. اعتدال‌گرایی یک مساله پیچیده نظری نیست و باید در عمل اثبات شود؛ البته خود کسانی که این گفتمان را مطرح کردند باید آن را به درستی تبیین کنند تا این گفتمان دچار تشتت نشود. |
افروغ عماد/ جامعهشناس | اعتدال را در بستری از نقد دولت گذشته می‌توان تبیین کرد، دولت گذشته مشخصاتی داشت که فضای اعتدال را در واکنش فرا می‌خواند لذا اگر این مشخصات را خوب بازگو کنیم، آن فضا بهتر به دست میآید. اعتدال بیشتر در حوزه مباحث فردی و اخلاق فردی مطرح شده و جا افتاده است. هنوز اعتدال وارد عرصه‌های غیر فردی و اجتماعی و اقتصادی نشده است. اعتدال عموماً در اخلاق مطرح است و در واقع به یک معنا بین عقل و اعتدال رابطه است. کسی متعادل عمل می‌کند که عاقل نیز باشد و فردی که اهل اندیشه و عقل نباشد متعادل نیست. برآیند اعتدال در تمام قوا نیز چیزی جز عدالت نخواهد بود.لذا بین اعتدال، عقل و عدل ارتباط وجود دارد. اما اینکه اگر اعتدال گرایی بخواهد در عالم جمعی سیاست و اقتصاد و فرهنگ ورود کند چه نمودی باید داشته باشد، دولت جدید خود باید این را روشن کند. |
اکرمی سیدرضا/ عضو جامعه روحانیت مبارز | اعتدال‌گرایی یعنی در مرز قانون، اخلاق و انصاف حرکت کردن است. اعتدال از ریشه عدل آمده و عدل به معنی این است که هر چیزی در جای خود قرار گیرد و میانه‌روی در همه ابعاد را اعتدال می‌گویند. ما بر اساس شعار اعتدال‌گرایی در روابط بین‌المللی نیز با هر کشوری که با ما قصد تعامل داشته باشد تعامل می‌کنیم و سابقه آقای روحانی نشان داده که همواره وی شعار اعتدال‌گرایی خود را در هر مسئولیتی به کار گرفته است. |
باهنر محمدرضا/نایب رئیس مجلس | اعتدال گرایی به معنی خرد گرایی و پرهیز از افراط گرایی. مردم هشت سال افراط گریی اصلاح‌طلبان و هشت سال تلاش اصولگرایان را که همراه با تنگ‌نظری آنها بود دیده‌اند. مردم پس از این 16 سال به اعتدال‌گرایی روی آوردند. اعتدال به معنای پشت کردن به ارزش ها نیست. آقای روحانی هرچه زودتر اعتدال مد نظرشان را تعریف کنند تا خدایی ناکرده مورد سوء استفاده قرار نگیرد. |
جلاییپور حمیدرضا/ عضو جبهه مشارکت | معنای اعتدال‌گرایی این است که موسسات، تشکل‌ها و نهادهای سیاسی را نابود نکنیم بلکه آنها را انسجام بخشیم و دولت بتواند رابطه دو طرفه و اندام‌وار برقرار کند؛ این به این معنا نیست که دولت مخالف تحزب سیاسی باشد و فقط در دولتش از اصولگرایان میانه‌رو استفاده کند؛ همچنین به این معنی نیست از نیرو‌هایی که از او حمایت کردند تا رای بیاورد، استفاده نکند. این اعتدال همان توسعه سیاسی اصلاح‌طلبان است. قطعا بحث وامداری نیست. |
جنتی احمد/ دبیر شورای نگهبان | اعتدال گرایی یعنی حرکت در خط مستقیم امام (س). |
چمران مهدی/ عضو شورای شهر تهران | آنچه می‌توان از اعتدال برداشت کرد، همان میانه‌روی، منطقی عمل کردن و درست کار کردن است. شعار اعتدال یک شعار "اسلامی" است. باید ارزش شعار اعتدال را دانست و ان‌شالله که رئیس‌جمهور منتخب در این زمینه موفق باشند. |
حجاریان سعید/ عضو حزب مشارکت | *فعلا اعتدال در فرهنگ سیاسی ما مفهومی گنگ است، یعنی هم به لحاظ تئوریک باید تعریف اعتدال مشخص شود و هم به لحاظ پایگاه اجتماعی باید مشخص شود، اعتدالیون چه قشری را نمایندگی می‌کنند. اعتدالیون آمده‌اند که همه چیز را سر جای اول برگردانند و تعادل را برقرار سازند. از این‌رو دولت اعتدال باید گرایشی طبیبانه داشته باشد و مشکلاتی را که طی این هشت‌سال به وجود آمده است، درمان کند. |
حدادعادل غلامعلی/ نماینده تهران | اعتدال وصف روش است و نه اعتقاد. این طور نیست که کسی بخواهد از اصول و ارزشها صرف نظر کند و بگوید که معتدل است. ما هم معتقدیم که در روش باید معتدل بود و از روش اعتدال برای پیشبرد هداف استفاده کرد چرا که اعتدال یک نوع روش برای عمل کردن و کار اجرایی است. مشی اعتدال در روش مورد قبول است، ذات اصولگرایی دوری از افراط و تفریط است و اصولگرایان نیز همواره بر مشی اعتدال تاکید داشتند. |
دعاگو محسن/ امام جمعه شمیرانات | اعتدال‌گرایی یک طرح تمام عیار برای نجات ایران اسلامی است. گفتمان اعتدال، گفتمان خردورزی، منطق‌گرایی و اتکای سنجیده و معرفت پایه به آیین مدنی، احکام و مقررات دینی است. اسلام آیین اعتدال‌گرایی و نظام آفرینش در همه ابعاد جمادی، نباتی، حیوانی و انسانی مبتنی بر عدالت است. در ساختار وجود انسان همه عناصر و ترکیب‌ها بر مبنای اعتدال سلامتی را تامین می‌کند و به وضعیت طبیعی سامان می‌دهد. در گفتمان اعتدال، افراط و تفریط، تندروی و کندروی جایی ندارد. طرح گفتمان اعتدال، نماد شفاف اعلام پرچمداری دین‌گرایی، قانون‌گرایی، حق‌معیاری، آرامش‌آفرینی و مبارزه با تندروی، کندروی، بحران‌سازی و تنش‌زایی در حوزه‌های ملی و منطقه‌ای است. |
رهبر محمدتقی/ امام جمعه اصفهان | اعتدال به معنای فراموشی سیاست‌های اصلی نظام نیست. بنابراین اعتدال در سیاست خارجی یعنی فنون سیاسی و دیپلماسی برخورد خود را می‌توانیم تغییر دهیم اما اصل تاکتیک‌ها و سیاست‌های اصلی و راهبردی نظام که بدان اشاره شود همواره ثابت و تغییرناپذیر است. |
عسگراولادی حبیبالله/دبیرکل جبهه پیروان خط امام و رهبری | اعتدال به عنوان یک گفتمان هنوز مورد تردید است؛ چرا که زمان می‌برد تا به اعتدال به عنوان یک گفتمان برسیم. مهم‌ترین مولفه اعتدال و اعتدال‌گرایی حرکت در صراط مستقیم الهی براساس رهنمودهای امام (ره) و رهبری معظم انقلاب است. تعیین سیاست‌های کلی کشور براساس نص قانون اساسی به عهده رهبری معظم انقلاب است و رییس جمهور باید در چارچوب آن حرکت کند و هر حرکتی خارج از این چارچوب برخلاف اعتدال است. |
علوی محمود/ عضو مجلس خبرگان | حالت اعتدال و وسط بودن اسلام در اعتقادات، اخلاقیات، عبادات، اعمال و رفتار لحاظ شده است. آموزه‌های اسلام از یک سو امت اسلام را به عنوان نماد اعتدال‌گرایی مطرح می‌کند که نه دنیاپرستی یهود و نه دنیاگریزی مسیحیت را داشته باشد بلکه به دنیا و آخرت در حد اعتدال نظر داشته و در عرصه اعتقادات، اخلاق و رفتار نیز برنامه‌های معتدل‌محوری را پیش پای مسلمانان قرار می‌دهد. |
محبیان امیر/ روزنامهنگار | اعتدال و عقلانیت نیاز اصلی جامعه سیاسی ماست، باید اعتدال را از سطح «روش» به سطح «منش» سیاسی ارتقا داده و اعتدال و عقلانیت را به فرهنگ تبدیل کنیم. اگر فضای سیاسی و فرهنگ مقبول مبتنی بر غلبه فرهنگ اعتدال و عقلانیت باشد، هیچ‌کس حتی تند‌ترین افراد نخواهند توانست مرز‌های عقلانیت را زیر پا گذارند و از سوی دیگر، اگر فضای پذیرای تندروی باشد، معتدل‌ترین افراد هم از جاده انصاف خارج خواهند شد. |
مصباحی مقدم غلامرضا/ عضو جامعه روحانیت مبارز | اسلام مروج اعتدال و امام(ره) سردمدار اعتدال در انقلاب هستند. امام درمقابل انحلال ارتش ایستادند و از بازرگان با توجه به اینکه از لحاظ دیدگاه با انقلاب فاصله داشتند استفاده کردند و این یعنی اعتدال. مقام معظم رهبری نیز مشی اعتدال‌گری را دنبال می‌کنند و در مقابل افرادی که تخلفات جدی سیاسی داشته‌اند برخورد تند نکردند. |
مهدویکنی محمدرضا/ رئیس مجلس خبرگان رهبری | اعتدال به معنی وسط نیست. معنی اعتدال این نیست که در مقام داوری وسط افراط و تفریط را بگیریم بلکه اعتدال جایگاه خاص خودش را دارد. اعتدال «راه واقعی نیست بلکه مقدمه است». اگر اعتدال به معنای این باشد که در دعوا یکی بگوید صلوات بفرستید! این درست نیست. انشاالله به اعتدال در مقام عمل برسیم در عین حفظ کردن اصول. |
نقدی محمدرضا/ رئیس سازمان بسیج مستضعفین | اعتدال یک مفهوم دینی و اسلامی در مکتب اسلام و یک معنی هم به مفهوم غربی خود دارد. حتما اعتدال در مفهوم غربی مورد نظر رئیس‌جمهور منتخب و دولت جدید نیست زیرا آن اعتدال به معنای کوتاه‌آمدن در مقابل سختی و دشمنی‌ها است در حالیکه اعتدال در مفهوم اساسی خود یعنی در مسیر حق دچار افراط و تفریط نشدن است نه میان حق و باطل حرکت کردن. اعتدال اسلامی در صراط مستقیم، خط امام و ولایت و خط اصیل انقلاب بودن است و جای خوشبختی دارد که این شعار خوب انتخاب شده و امیدواریم این اعتدال با همین مفهومی که در فرهنگ ما است، صورت بگیرد. |
نوبخت محمدباقر/ دبیرکل حزب اعتدال و توسعه | گفتمان اعتدال و توسعه به‌منظور ارتقای منزلت ایران شکل گرفت و داعیه نگاه جناحی ندارد. اعتدال به منزله جمع کردن افراد شایسته و فرهیخته برای همگرایی امور و پیشبرد اهداف است. |
هاشمزاده هریسی/ عضو مجلس خبرگان | اعتدال یک مساله پیچیده نیست که جامعه متوجه نشود و در واقع اجرای آن سنگین باشد. اعتدال امری مطبوع است که با طبیعت و فطرت انسان سازگاری دارد، معقول و عقلانی است و دارای پایه اسلامی و اخلاقی است. افراط و تفریط رذیلت است و حد وسط که می‌توان به آن اعتدال گفت، یک فضیلت است. در دو حالت شعار اعتدال که رییس‌جمهور منتخب بر آن تاکید کرده‌اند محقق نخواهد شد. حالت اول این است که عده‌ای بیایند تهمت و افترا وارد کنند، رییس‌جمهور منتخب را در تنگنا قرار دهند و مساله را لوث کنند و راه دیگر این است که افراد تندرو با شعار اعتدال وارد سیستم شوند ولی به افراط‌گرایی خود ادامه دهند. |
هاشمی رفسنجانی اکبر/ رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام | اسلام همۀ ابعاد و ارکان جامعه را معتدل می‌خواهد. انبیاء را معلم اعتدال و آنها را انسان‌هایی معتدل معرفی می‌کند. توفیقات نظام اجرایی کشور از جمله در سال 1369 که خاطرات و کارنامه آن سال اکنون پیش روی شماست، قطعاً ریشه در اعتدال دارد؛ اگر ضعف و یا شکستی هم دیده می‌شود، معلول خروج از اعتدال و بیرون رفتن از محورِ «خَیرالاُمور اوسطها» است. پیروزی در جنگ تحمیلی و امکان سازندگی که سرفصل این خاطرات است و نصرت الهی برای امت و ملت عزیزمان و شکست و مذلت متجاوزان هشت سال دفاع مقدس را با این محور تعریف می‌کنم و امیدوارم الگوی قابل توجهی برای جامعه و مدیران کشور باشد. |