ساختار پردازش کارت و نحوه کسب درآمد شرکت‌های PSP در شاپرک

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک ساماندهی نظام پرداخت کشور به‌خصوص پایانه‌های فروش، نظارت دقیق و همه‌جانبه بر عملیات پرداخت الکترونیک و حصول اطمینان از رعایت استانداردها و ضوابط، ساده‌سازی و تسهیل فرایندهای پرداخت الکترونیک، افزایش سطح امنیت نظام پرداخت‌های کشور، استفاده بهینه از منابع، سرمایه‌گذاری‌های انجام شده و ارتقای کیفیت خدمات پرداخت الکترونیک، ایجاد سازوکار یکسان برای فعالیت شرکت‌های ارایه‌دهنده خدمات پرداخت و تقویت مشارکت واقعی بخش خصوصی در توسعه و راهبری شبکه پرداخت کشور؛ دلایل و انگیزه‌هایی است که بانک مرکزی و شبکه بانکی کشور را به‌سوی راه‌اندازی شرکتی به نام شبکه الکترونیک پرداخت کارتی (شاپرک) سوق داده است.

معرفی شاپرک

شاپرک به منظور ساماندهی نظام پرداخت، در دی ماه سال 1390 با مشارکت بانک‌های کشور تاسیس شد. روند ایجاد شاپرک منوط به چهار اصل «ایجاد زیرساخت و تدوین استانداردها، بهبود، هم‌اندیشی و اتصالPSPها» است که در دو فاز شامل اتصال فنی و بهبود مدل کسب‌وکار به‌عنوان فاز اول و پایش فرآیند و کنترل عملیات و استفاده از ابزارهای داده‌کاوی به‌عنوان فاز دوم طبقه‌بندی می‌شود.

از مهمترین وظایف شرکت، نظارت دقیق و همه‌جانبه بر عملیات پرداخت الکترونیک و حصول اطمینان از رعایت استانداردها، ضوابط و همچنین افزایش سطح امنیت نظام پرداخت در کشور است.

– شاپرک از نظر حقوقی جزیی از نظام بانکی کشور به‌حساب می‌آید و سهامداران این شرکت، بانک‌های کشور و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران هستند.

– در این طرح حداکثر تلاش صورت گرفته تا استفاده‌کنندگان نهایی مشمول کمترین تغییرات شده و همانند گذشته از ابزارها استفاده کنند.

مهمترین اهداف ایجاد شاپرک

– کنترل و نظارت متمرکز بر شبکه پرداخت کشور

– افزایش رضایت مصرف‌کننده

– ساده‌سازی و تسهیل خدمات پرداخت

– ایجاد سازوکار یکسان برای فعالیت شرکت‌ها

– یکسان‌سازی خدمات قابل عرضه

– هدایت به سمت استفاده بهینه از منابع

– گسترش بازار ابزارهای کارتی

– مدیریت ریسک و امنیت

اتصال شرکت ایران‌کیش به شاپرک

شرکت ایران‌کیش تمام پایانه‌های فروش بانک سپه خود را که تعداد 41 هزار و 833 دستگاه (تا پایان مهر ماه 91) است به شاپرک متصل کرده است. البته در فاز اول هیچ تغییری در دستگاه‌های پایانه فروش صورت نگرفته و تغییرات تنها در سوییچ این شرکت انجام شده است. همان‌طور که پیشتر اشاره شد پرداخت وجه تراکنش‌های انجام شده در بستر شاپرک آنلاین نخواهد بود و با سیکل‌های پایا پرداخت می‌شود.

مهمترین تحولاتی که شاپرک به دنبال خواهد داشت

– بانک‌ها از سرمایه‌گذاری در حوزه پذیرش کارت (طبق مصوبات شورای پول و اعتبار) منع خواهند شد

– از انعقاد قراردادهای جدید شرکت‌های PSP در خصوص نصب، راه‌اندازی و پشتیبانی شبکه کارتخوان با بانک‌ها توسط بانک مرکزی و شاپرک جلوگیری به عمل می‌آید

– پذیرنده می‌تواند هر حساب بانکی دلخواه خود را با انعقاد قرارداد با شرکت PSP به پایانه فروش خود متصل نموده و بدون نیاز به اتصال مستقیم سوییچ PSP با بانک مربوطه (به دلیل بهره‌گیری شاپرک از سامانهACH) امکان تسویه حساب با پذیرنده در عملیات تسویه وجود خواهد داشت

– پذیرنده در نهایت از حق اتصال چندین حساب بانکی خود در بانک‌های مختلف به یک پایانه فروش بهره‌مند خواهد بود

– منافع بانک‌ها و شرکت‌های PSP بر خلاف گذشته در افزایش تعداد پایانه‌ها نبوده و پایانه‌های فروش دیگر حتی کارکرد تبلیغاتی نیز برای آنها نخواهند داشت بلکه فرصتی تکرار نشدنی برای افزایش حساب‌های بانکی متصل به هر پایانه فروش ایجاد می‌شود که هدف آن افزایش جذب منابع برای بانک‌هاست و در نهایت تعداد حساب‌های فعال متصل به دستگاه‌های کارتخوان بیانگر جایگاه هر بانک و شرکت PSP در بازار پرداخت الکترونیک کشور خواهد بود

– از آنجا که تسویه آنی با مغایرت‌های زیادی همراه است، شاپرک تنها اصنافی را که واریز آنی برای آنها ضروری است (مانند طلافروشی‌ها و صرافی‌ها) شناسایی نموده و در آیندهای نزدیک با ارتقای سوییچ بانک‌ها و سوییچ شتاب، این سرویس را ساماندهی خواهد کرد