استفاده از ارزهای دیجیتال بانک‌ های مرکزی در دوران کرونا

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، مسئله گسترش کووید-19 تا حدی پیش رفته است که مردم نگران انتقال این ویروس از طریق سکه ها و اسکناس هستند. در نتیجه رسانه های اجتماعی به بانک های مرکزی در این زمینه اطلاع رسانی کرده اند که مردم به شدت نگران امنیت استفاده از پول نقد در زمان این بیماری هستند. گرچه در سال 2009 نیز مردم در زمینه انتقال بیماری H1N1 از طریق پول نقد در اینترنت جستجو کرده بودند، اما میزان جستجوی مردم در زمینه کووید-19 به حدی است که بیماری H1N1 به این میزان جستجو نشده بود.

نکته جالب این است که در کشورهایی که میزان استفاده از پول نقد در مقایسه با تولید ناخالص داخلی بیشتر است، نگرانی مردم نیز در این کشورها بالاتر است.
کووید-19 تا چه زمانی روی پول نقد زنده می ماند.

تحقیقات زیادی در زمینه میزان زنده ماندن ویروس ها و عوامل بیماری زای مختلف روی اسکناس در جهان صورت گرفته است. در تحقیق انجام شده توسط برخی از محققین در سال 2008 مشخص شد که برخی از ویروس ها مانند آنفولانزا می تواند ساعت ها و حتی روزها روی اسکناس زنده بماند. برخی از محققین نیز در سال 2011 نشان دادند که قدرت انتقال ویروس بستگی به میزان تخلخل (خلل و فرج) اشیاء دارد. بنابراین، اشیائی که دارای تخلخل پایین هستند (مانند فلزات و پلاستیک) توانایی بیشتری در انتقال بیماری دارند.

تحقیقات انجام شده نشان داده است که آنفلوآنزای تیپ A می تواند به تنهای کمتر از 2 ساعت روی اسکناس زنده بماند. اما در صورتی که ویروس با مخاط همراه باشد می تواند تا بیش از 180 ساعت روی اسکناس زنده بماند. با این حال، این الگو برای آنفلوآنزای تیپ B صادق نیست.

در تحقیق اخیر انجام شده روی کووید-19 مشخص شده است که این ویروس در هوا می تواند تا 3 ساعت زنده بماند و روی کارت های بانکی نیز تا 24 ساعت. میزان زنده ماندن این ویروس روی پلاستیک و استیل به شدت بالا بوده و تا 3 روز (72 ساعت) امکان زنده ماندن ویروس وجود دارد.

بنابراین، با توجه به موارد ذکر شده، امکان انتقال این ویروس از طریق اسکناس ها بسیار کمتر از سایر اشیائی است که انسان به طور روزمره با آن تماس دارد. این حقیقت که زنده ماندن این ویروس روی پلاستیک زیاد است حاکی از آن است که نه تنها کارت های بانکی، بلکه پایانه های فروش نیز امکان انتقال بیماری را دارند. در این راستا، رئیس سازمان بهداشت آلمان نیز اظهار داشته است که انتقال این ویروس از طریق اسکناس در مقایسه با سایر روش ها بسیار ضعیف تر بوده و در حال حاضر مهمترین روش انتقال ویروس از طریق ذرات بزاق دهان در هوا است.

افزایش اعتماد مردم به پول نقد

بانک های مرکزی در کشورهای مختلف جهت افزایش اعتماد مردم به پول نقد، به صورت فعال به اطلاع رسانی پرداخته اند. بانک مرکزی انگلستان در بیانیه ای اعلام کرده است که تماس دست با اسکناس های پلیمری تفاوتی با تماس دست با سایر سطوح مانند نرده ها، دستگیره در و یا کارت اعتباری ندارد. بانک مرکزی کانادا نیز از فروشگاه ها درخواست کرده است که از دریافت وجه نقد در زمان خرید امتناع نورزند. بانک مرکزی آفریقای جنوبی نیز اعلام کرده است که هیچ مدرکی دال بر انتقال ویروس کرونا از طریق پول نقد وجود نداشته و این بانک به خارج کردن پول نقد از چرخه مالی کشور اقدام نخواهد کرد.

بسیاری از بانک های مرکزی کشورهایی چون کویت، مجارستان، کره جنوبی و آمریکا نیز اقدام به قرنطینه کوتاه مدت پول ها کرده اند تا از عدم انتقال ویروس از طریق پول اطمینان حاصل شود. با این حال، تعداد زیادی از بانک های مرکزی همچون هند، اندونزی، گرجستان و برخی از کشورهای دیگر نیز اقدام به تشویق پرداخت های غیر نقدی در جهت کاهش شیوع ویروس کرده اند.

آثار کووید-19 بر پرداخت دیجیتال

فارغ از آنکه پول نقد واقعاً ویروس را منتقل می کند یا خیر، این بیماری به شدت بر رفتار پرداختی مردم و فروشندگان تأثیر گذاشته است. در بسیاری از بحران های گذشته، تقاضا برای پول نقد افزایش پیدا کرده است، اما اکنون مشخص نیست که پول نقد چه سرنوشتی خواهد داشت. در ایالات متحده در زمان بروز ویروس کووید-19 میزان گردش پول نقد افزایش یافته است، در حالی که در بریتانیا میزان برداشت پول نقد از خودپردازها به شدت کاهش یافته است.

به نظر می رسد در این مدت، شیوع کرونا منجر به افزایش احتیاط مردم در برخورد با پول نقد شده و منجر به افزایش پرداختی های غیر تماسی و همچنین خریدهای اینترنتی شود. گرچه این الگو در کشورهای مختلف بسیار متفاوت خواهد بود.

توسعه های اخیر در پرداخت دیجیتالی به شدت بر استفاده از این کانال ها تأثیر خواهد گذاشت. در زمان پرداخت با کارت اعتباری و کارت برداشت نیاز به وارد کردن رمز بوده و در نتیجه این روش پرداخت نیز احتمال انتقال ویروس را دارد. اما در برخی از کشورها مانند اتریش، آلمان، مجارستان، ایرلند، هلند و انگلستان که پرداخت های غیر تماسی مرسوم است، بانک های مرکزی اقدام به افزایش سقف خرید برای ابزارهای غیر تماسی کرده اند.

نتیجه گیری

امروز بهترین راهکار مبارزه با انتقال ویروس در زمان پرداخت استفاده از کیف های پول الکترونیک روی گوشی های هوشمند است که به نظر می رسد آینده ای روشن در زمان شیوع ویروس کووید-19 داشته باشند.

انجام تحقیقات وسیع در زمینه میزان انتقال بیماری توسط پول نقد بسیار ضروری است زیرا در صورت بروز شکاف استفاده از پول نقد در زمان پرداخت، افرادی که وابستگی بیشتری به پول نقد دارند به شدت تحت تأثیر آسیب قرار خواهند گرفت و امکان انجام خرید برای این قشر از جامعه که معمولاً دارای شمولیت مالی (حساب بانکی) نیستند و قشر مسن جامعه را تشکیل می دهند، ممکن نخواهد بود.

در نهایت ایجاد یک زیرساخت منعطف و پایدار توسط بانک های مرکزی می تواند با سهولت بیشتری در این زمان انجام گیرد که یکی از این زیرساخت ها ارزهای دیجیتالی خرد بانک های مرکزی (CBDC) است. این گونه از ابزارها می تواند در مقابل دامنه وسیعی از شوک ها از جمله شیوع بیماری های همه گیر و حتی حمله های سایبری مقاوم باشد.

بنابراین، استفاده از ابزار CBDC می تواند راه حلی بسیار مناسب در جهت مبارزه با همه گیری های جوامع محسوب شود و در نتیجه، کووید-19 می تواند منجر به افزایش تمرکز بانک های مرکزی به تولید ارزهای دیجیتالی منحصر به بانک های مرکزی شود.

ترجمه و تحقیق: احسان خدیو

منبع: بولتن اختصاصی کمیته بال