پیش‌بینی سود و زیان بانک‌ها از محل تجهیز و تخصیص منابع در نیمه نخست سال ۹۸/ بخش اول

خداحافظی با سودهای شانسی

بررسی عملکرد بانک‌ها نشان می‌دهد حاصل عملکرد اغلب بانک‌ها در حوزه اعطای تسهیلات و اخذ سپرده‌ها در نیمه نخست سال 98 زیان بود که این امر نشان از ضعف عمده در عملیات بانکداری آنها دارد.در میان بانک‌های پذیرفته‌شده در بورس فقط بانک‌های ملت، پاسارگاد، سینا، خاورمیانه، پست بانک و مؤسسه ملل توانستند در نیمه نخست سال 98 در زمینه درآمد تسهیلات و سود پرداختی به سپرده‌ها تراز مثبت به ثبت رسانند.

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک ، یکی از مهم‌ترین وظایف بانک‌ها در نظام بانکداری، تجهیز و تخصیص منابع است. به این معنا که بانک‌ها از یک سو اقدام به اخذ سپرده از مشتریان و از سوی دیگر این منابع را صرف اعطای تسهیلات به مشتریان می‌کنند؛ اما در عمل، اگرچه بانک‌ها به غیر از این راه از طریق دیگری نیز کسب درآمد می‌کنند؛ اما بر طبق تعاریف، همچنان وظیفه اصلی بانک‌ها تجهیز و تخصیص منابع است؛ بنابراین رهگیری و رصد کردن درآمدهای ناشی از عملیات اعطایی تسهیلات و سود‌های پرداخت‌شده به سپرده‌گذاران همواره از مهم‌ترین موضوعاتی است که ذی‌نفعان بانک‌ها به ویژه سهام‌داران و سایر تحلیل‌گران مالی، آن را رصد می‌کنند.

این گزارش بر آن است تا با بررسی آخرین وضعیت بانک‌ها حوزه تجهیز و تخصیص منابع (بدون در نظر گرفتن سایر درآمدها و هزینه‌های بانک) به پیش‌بینی میزان سود و زیان آنها در سال 98 بپردازد.

آخرین صورت‌های منتشرشده بانک‌ها به شش ماهه نخست سال 98 مربوط می‌شود؛ همچنین بر اساس دستورالعمل افشای اطلاعات مالی که سال 96 از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار ابلاغ شد، شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس (و نه فرابورس) موظف‌اند درآمد مربوط به اعطای تسهیلات و هزینه سپرده‌های خود را به صورت ماهیانه منتشر کنند.

از این‌رو اطلاعات مربوط به درآمد تسهیلات و هزینه‌های سپرده بانک‌های پذیرفته‌شده در بورس شامل بانک‌های، ملت، تجارت، صادرات، اقتصاد نوین، پاسارگاد، پارسیان، دی، کارآفرین، سینا، خاورمیانه، پست بانک، حکمت و مؤسسه ملل در دسترس بود و مورد بررسی قرار گرفت.

آمارها نشان می‌دهند؛ جمع درآمدهای ناشی از تسهیلات در بانک‌های ملت، پاسارگاد، سینا، خاورمیانه، پست بانک و مؤسسه ملل از جمع سود‌های پرداخت‌شده از سوی این بانک‌ها به سپرده‌گذاران بیشتر و به عبارتی تراز آنها در زمینة تسهیلات و سپرده‌ها مثبت بود. (درآمدهای مورد اشاره در این گزارش صرفاً در حوزه تسهیلات است و درآمدهای مشاع و غیر مشاع بانک‌ها در زمینه سرمایه‌گذاری‌ها را در برنمی‌گیرد.)

همچنین مقایسه خالص سود یا زیان فعالیت در زمینه تسهیلات و سپرده‌ها در شش ماهه نخست سال 98 نسبت به مدت مشابه سال قبل نیز حکایت از رشد چشمگیر درآمدهای بانک ملت در این حوزه دارد؛ همچنین بانک‌های صادرات، پاسارگاد، پارسیان، کارآفرین، سینا، خاورمیانه، پست بانک و مؤسسه ملل نیز توانسته‌اند عملکرد خود در زمینه ارائه تسهیلات و سپرده‌ها را بهبود ببخشند.

در ادامه به بررسی عملکرد هر یک از بانک‌ها در حوزه درآمد اعطای تسهیلات و سود پرداختی به سپرده‌گذاران به تفکیک هر ماه و سپس پیش‌بینی وضعیت هر یک از آنها در پایا ن سال 98 می‌پردازیم.

بانک ملت: این بانک به لحاظ ریالی، بیشترین سود ناشی از درآمدهای ارائه تسهیلات را به خود اختصاص می‌دهد و مثبت‌ترین تراز را در میان بانک‌های مورد بررسی دارد. بانک ملت در نیمه نخست سال 98، به طور خالص، مبلغ 49 هزار میلیارد ریال از محل عملیات اخذ سپرده‌ها و اعطای تسهیلات، سود شناسایی کرد که این رقم نسبت به سود حدود 980 میلیارد ریالی این حوزه در مدت مشابه سال قبل، جهش چشمگیری را به نمایش می‌گذارد. عملکرد تفکیکی ماهانه بانک نیز نشان می‌دهد در تمامی ماه‌های نیمه نخست سال 98 میزان درآمد ارائة تسهیلات از سود سپرده پرداختی به سپرده‌گذاران بیشتر است. عملکرد مطلوب در این حوزه و سایر اقلام درآمدی و هزینه‌ای از جمله برنده شدن این بانک در دادگاه انگلیس باعث شد سود خالص بانک در شش ماهه نخست سال 98 با رشد 280 درصدی همراه شود. در نیمه دوم سال نیز فروش بلوک سهامِ تحت تملک این بانک در شرکت ملی صنایع مس باعث شد تا این جهش سود همچنان ادامه داشته باشد. با این وجود فارغ از سود‌های شناسایی‌شده از محل دادگاه انگلیس و فروش بلوک سهام که سودهایی تداوم‌ناپذیر هستند شاهد آن هستیم که عملیات بانک در بخش کسب سپرده و اعطای تسهیلات فرایندی سودده است که همین موضوع می‌تواند سهام‌داران بانک را به آینده بیش از پیش امیدوار کند.


 

بانک تجارت: آمار ماهیانه منتشرشده از سوی بانک تجارت نشان می‌دهد برآیند عملکرد این بانک در زمینه درآمد اعطای تسهیلات و سود پرداختی به سپرده‌ها در شش ماهه نخست سال 98 در ماه‌های فروردین و خرداد منفی و در سایر ماه‌ها مثبت است. با این همه منفی بودن تراز این بانک در دو ماه یادشده چنان بود که مثبت بودن عملکرد را در چهار ماه دیگر تحت‌الشعاع قرار داد و موجب شد جمع عملکرد شش ماه در این زمینه 2873 میلیارد ریال منفی شود. این در حالی است که در مدت مشابه سال قبل عملکرد بانک در این حوزه 2816 میلیارد ریال مثبت بود. با این وجود، تداوم روند مثبت سه ماهه دوم، در شش ماهه دوم باعث می‌شود تراز تسهیلات در مقابل سپرده در بانک تجارت مثبت شود و با توجه به اضافه شدن درآمد ناشی از سرمایه‌گذاری‌ها بانک تجارت پس از چندین سال وارد ناحیه سود شود.

بانک صادرات ایران: برآیند عملیات بانک صادرات در حوزة درآمد ارائه تسهیلات و سود پرداختی به سپرده‌گذاران در شش ماهه نخست سال جاری منفی بود. بررسی‌ها نشان می‌دهد؛ حاصل عملکرد بانک در این حوزه در دوره یادشده زیان حدود 10 هزار میلیار ریالی است. با این وجود، زیان حدود 17 هزار میلیارد ریالی در این بخش در مدت مشابه سال قبل، نشان می‌دهد که بانک روند رو به جلویی در این زمینه دارد. اطلاعات منتشرشده به تفکیک هر ماه نیز نشان می‌دهد؛ بانک صادرات در شهریور ماه برخلاف ماه‌های دیگر توانسته تراز خود را مثبت کند. بهبود عملکرد بانک در این زمینه و سایر بخش‌ها باعث شد تا بانک در عملکرد شش ماهه خود برای سال 98 پس از مدت‌ها، سود شناسایی کند. امری که سهام‌داران را برای شناسایی سود در پایا ن سال نیز امیدوار کرد؛ موضوعی که تحقق آن دور از انتظار نیست.


 

بانک اقتصاد نوین: بر اساس داده‌های اعلام‌شده، تراز بانک در زمینه درآمد تسهیلات و سود سپرده ‌های پرداخت‌شده در شش ماهه نخست سال 98 به جز ماه فروردین منفی بود. بر این اساس حاصل عملکرد بانک در این حوزه در شش ماهه نخست سال 98، معادل 7470 میلیارد ریال زیان بود این در حالی است که در مدت مشابه سال قبل بانک اقتصاد نوین در این زمینه حدود 76 میلیارد ریال سود شناسایی کرد. نکته قابل توجه دیگر اینکه بانک اقتصاد نوین در مجموع عملکرد خود در شش ماهه نخست سال جاری حدود هزار میلیارد ریال زیان شناسایی کرد که این میزان حدود پنج برابر کل زیان شناسایی‌شده در سال 97 است. زیان‌دهی تا این مقطع زمانی آنقدر سنگین بود که بسیار بعید است حاصل عملکرد بانک در سال 98 به سود منجر شود. با این تفاسیر با این بانک نه تنها از شمول مادة 141 خارج نشد؛ بلکه بر زیان انباشته آن نیز افزوده خواهد شد. به نظر می‌رسد؛ بانک اقتصاد نوین نیز همچون بسیاری از بانک‌ها برای جبران زیان انباشته خود چاره‌ای به جز افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها ندارد.

 

بانک پاسارگاد: در این بانک تقابل عملکرد درآمد ناشی از اعطای تسهیلات در مقابل سود پرداختی به سپرده‌گذاران به جز مردادماه در تمامی ماه‌های نیمه نخست سال 98 به نفع درآمدها بود. بررسی‌ها نشان می‌دهد؛ خالص درآمدهای بانک در این زمینه در شش ماهه نخست سال 98، معادل 9,228 میلیارد ریال بود که این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود هشت درصد رشد داشت. این موضوع در کنار افزایش سایر اقلام درآمدی و همچنین کنترل برخی هزینه‌ها باعث شد بانک موفق شود در نیمه نخست سال، سود خالصِ شناسایی‌شده خود را نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود 23 درصد افزایش دهد. با این روند، سهام‌داران می‌توانند انتظار داشته باشند در پایا ن سال 98 حتی با فرض وقوع بدترین سناریو‌ها بانک پاسارگاد به روند رشد سودآوری خود ادامه دهد.

بانک پارسیان: عملکرد بانک پارسیان نیز همچون بانک اقتصاد نوین در حوزه درآمد تسهیلات و سود سپرده ‌ها زیان‌بار بود. بررسی‌ها نشان می‌دهد؛ زیان ناشی از عملیات از سپرده‌گیری و تسهیلات حدود 13،180 میلیارد ریال بود. با این وجود این مبلغ 14 هزار میلیارد ریال نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش یافت. آنچه مسلم است تداوم روند فعلی، باعث زیان‌ده شدن بانک در پایا ن سال 98 خواهد شد. تنها موردی که می‌تواند موجبات سوددهی بانک پارسیان را فراهم آورد سود ناشی از سرمایه‌گذاری‌های بانک است. در غیر این صورت بانک پارسیان در سال 98 نیز زیان‌ده خواهد بود. راه جایگزینی که بانک برای جبران زیان انباشته خود و خروج از شمول ماده 141 اصلاحیة قانون تجارت در پیش گرفت، افزایش سرمایه حدود 600 درصدی از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌هاست که در تاریخ نگارش این نوشتار پیشنهاد آن از سوی هیئت مدیره بانک ارائه‌ شد و در انتظار تأیید حسابرس و سازمان بورس و همچنین رأی مثبت مجمع است.

 

ادامه دارد…

 

منبع: ماهنامه بانکداری آینده

لینک کوتاهلینک کپی شد!
ممکن است شما دوست داشته باشید
بدون نظر
  1. زینب می گوید

    ممنون ازمطالب مفیدتون
    اگ امکانش هس پیش بینی بانک سینا رو هم میذارید

ارسال یک پاسخ

60  ⁄    =  12