صندلیهای خالی نوآوری
برای بسیاری از جوانان نواندیش در کارخانه نوآوری که خالق ایده یا محصول هستند دیدار رئیسجمهور از این مرکز اساساً قابلفهم نبود و از اینکه یک روز (از ظهر دیروز تا ظهر امروز) به خاطر بازدید آقای روحانی باید کارشان را تعطیل می کردند چندان مفهوم مشخصی برایشان نداشت. آنان تنها از این نکته دلخور بودند که چرا باید کارشان را رها کنند.به اعتقاد آنان وظیفه رئیسجمهور دیدن و افتتاح یک مرکز نوآوری نیست بلکه زمینهسازی برای دیده شدن آثار نوآوری در جامعه است.
از نگاه نسلهای دهه هفتادی و هشتادی بهعنوان نسلهای خلاق در دهه فعلی اگر این بازدیدها میتوانست به نتیجه برسد طی چند دهه اخیر شاهد تحولات در صنایع مختلف بودیم؛ اما چرا چنین نشده است؟ بر همین اساس به نظر میرسد ریشه وقوع اینگونه مراسمها تلاش مدیران پاییندستی برای برجستهسازی کارنامه خود نزد مدیر بالادستی است فارغ و غافل از اینکه آیا اهالی اصلی کارخانه نوآوری مایل به وقوع چنین رخدادی بودند یا خیر.
نسلهای جوان 15 تا 25 سال اعتقاد دارد که بازدیدهای اینچنینی تنها باعث وابستگی بیشتر نوآوری و خلاقیت به دولت و رانتهای دولتی خواهد شد. احتمالاً- که قطع بهیقین – رئیسجمهور در دیدار خود از مرکز نوآوری قولهای متعدد حمایت داده است درحالیکه مسئله جوانان حمایت نیست. اگر ایدهها و محصولات نوآورانه باشند نیاز به حمایت دولتی ندارند سرمایهگذاران بسیاری در بازار وجود دارند تا روی این ایدهها سرمایهگذاری کنند.
لذا وظیفه دولت تنها و تنها تسهیل فضای کسبوکار است. بر همین اساس اگر آثار نوآوری را در جامعه دیدیم به معنی آن است که محیط کسبوکار تسهیل شده در غیر این صورت بدین معناست که راه را اشتباه میرویم. شاهد این مدعا حمایتهایی است که تاکنون در قالب تسهیلات مختلف ریالی یا امتیازات اینچنینی صورت گرفته و میگیرد. تجربیات و آمار بارها و بارها نشان داده این حمایتها تنها منشأ رانت و فساد را فراهم کردهاند.
در دنیا وظیفه دولتها به استناد تجارب مختلف کاملاً مشخصشده است که چگونه و در قالب چه ابزارهایی از نوآوری و صنعت حمایت کنند اگر قرار است دولت منابع حاصل از مالیات یا ذخایر همگانی را بهصورت رانت یا زمینهساز فساد توزیع کند برای مالیاتدهندگان چه پاسخی را آماده دارد. آنان مالیات ندادهاند که فرصتهای ویژه برای افراد خاص ایجاد شود آنان مالیات میدهند تا فضای کسب و کار تسهیل شود. آیا این اتفاق طی این چند دهه رخداده است؟
در تصاویر منتشرشده دیدار روحانی از کارخانه نوآوری صندلیهای خالی اطراف حلقه روحانی نشاندهنده جای خالی نوآوران در سالن است. معمولاً سالنهای نوآوری سرشار از جنبوجوش و تلاش جوانان است اما در مراسم دیدار رئیسجمهور ما شاهد چنین اتفاق نیستیم. به تعبیر دیگر همین صندلیهای خالی نماد کاملاً روشنی برای حلقه رئیسجمهور و شخص وی است تا درک کنند نزد نسلهای جدید وظیفه آنان دیدار و افتتاح نیست بلکه زمینهسازی برای لمس واقعی محصولات نوآورانه توسط اقشار مختلف جامعه است. اگر این اتفاق نیفتد یا دارای معدل پایینی باشد… لبخندهای ما هنگام بازدید معانی دیگری خواهند داشت.