افزایش کارتخوان های کم فعال در شهریور ماه/شرکت های با وضعیت بهتر را بشناسید

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک ، بر اساس روش معمول در سایر کشورها، پذیرندگان برای استفاده از ابزار کارتخوان فروشگاهی، ناچار به خرید یا اجاره دستگاه کارتخوان بوده و به علاوه موظف به پرداخت هزینه های نصب، نگهداری و نیز پرداخت بهای کاغذ رول مورد استفاده در آن هستند. در نتیجه در این کشورها توجه به بهره وری در به کارگیری این ابزار بسیار بیشتر است.

اما در ایران به واسطه مداخله بانک ها در این امر نه تنها کارتخوان به صورت رایگان در اختیار پذیرندگان قرار می گیرد بلکه همه هزینه های مربوطه حتی رول کاغذ رسید نیز به رایگان در اختیار پذیرندگان قرار می گیرد.

به تبع این رویکرد تعدد دستگاه های کارتخوان در فروشگاه ها و در نتیجه فراوانی کارتخوان های فروشگاهی کم تراکنش و فاقد تراکنش مشاهده می شود. متاسفانه بی تفاوتی فروشنده و یا حتی استقبال از افزایش کارتخوان های فروشگاهی به دلیل ارزش نمایشی آن از یک سو و الزام شرکت PSP به نصب کارتخوان بدون توجه به کارایی آن که از قراردادهای این شرکت ها با بانک ها ناشی می شود از سوی دیگر موجب تشدید پدیده هایی نظیر تعدد کارتخوان نصب شده در هر فروشگاه ها و وجود کارتخوان های کم تراکنش و فاقد تراکنش شده است.

در این قسمت به منظور بررسی نمایش میزان کارایی و بهره وری کارتخوان های فروشگاهی آمار کارتخوان های کم تراکنش و فاقد تراکنش مالی هر شرکت بررسی خواهد شد.

از اردیبهشت ماه 97 مفهوم این نوع کارتخوان ها بازتعریف گردیده و بر این اساس به کارتخوانی کم تراکنش گفته می شود که در یک بازه زمانی دو ماهه متوالی کمتر از 60 تراکنش مالی در هر ماه داشته باشد و مجموع مبالغ تراکنش های آن در دو ماه متوالی کمتر از 20 میلیون ریال در هر ماه باشد.

علت ملاک قرار گرفتن بازه زمانی دو ماهه در تعریف ابزار کم تراکنش و فاقد تراکنش مالی، کنترل شرکت ها در نصب جدید کارتخوان ها و نیز در بر گرفتن فعالیت فصلی برخی پذیرندگان بنابر ماهیت فعالیت آن ها است. برای بررسی روند تغییر تعداد کارتخوان های فروشگاهی کم تراکنش و فاقد تراکنش مالی، شکل 4 – 11 طی اردیبهشت ماه 97 تا شهریور ماه 98 ترسیم شده است.

شکل 4 – 11 روند تغییر تعداد کارتخوان های فروشگاهی کم تراکنش و فاقد تراکنش مالی از اردیبهشت 97 تا کنون

همان گونه که در شکل فوق ملاحظه می شود تعداد کارتخوان های فروشگاهی کم تراکنش و فاقد تراکنش در دو ماه اخیر روند افزایشی داشته و در شهریور ماه نرخ رشد آن ها مثبت 4/05 درصد ثبت گردیده است. افزایش تعداد این کارتخوان ها در برخی از شرکت ها به ویژه شرکت "فن آوا کارت" مشاهده می شود. با این وجود به نظر می رسد توجه برخی بانک های پذیرنده به موضوع پرداخت کارمزد و میزان رسوب پول هر کارتخوان فروشگاهی و سودآوری آن سبب شده است تا با همکاری شرکت های ارائه دهنده خدمات اقدام به حذف کارتخوان های کم تراکنش و فاقد تراکنش نمایند.

از سویی دیگر جدول 4 – 18 سهم تعداد کارتخوان های فروشگاهی کم تراکنش و فاقد تراکنش مالی از کارتخوان های فعال سیستمی هر شرکت را ارائه می دهد. این جدول مبین آن است که در ماه شهریور98 سهم کارتخوان های کم تراکنش و فاقد تراکنش مالی 13/88 درصد از کل کارتخوان های فروشگاهی فعال سیستمی شبکه شاپرک را شامل شده است. عدد فوق نسبت به رقم مشابه در مرداد ماه تغییر چندانی نداشته است.

بسته به جهت و میزان سرعت تغییرات هریک از دو مولفه ی تعداد کارتخوان های کم تراکنش و فاقد تراکنش و تعداد کارتخوان های فعال سیستمی در هر شرکت PSP ، عدد شاخص مذکور تحت تاثیر قرار گرفته است.

تغییرات مربوط به سهم تعداد کارتخوان های کم تراکنش و فاقد تراکنش از کارتخوان های فعال سیستمی در تمامی شرکت ها ناچیز بوده و بیشترین تغییر این شاخص با عددی معادل با 1/80 درصد کاهش در شرکت "سایان کارت" اتفاق افتاده است. کارتخوان های کم تراکنش و فاقد تراکنش شرکت "کارت اعتباری ایران کیش " با سهمی برابر با 21/79 درصد از کل کارتخوان های فعال سیستمی آن، بالاترین رقم شاخص را نشان می دهند. در مقابل آن تنها 4/28 درصد از کل کارتخوان های فعال سیستمی شرکت "آسان پرداخت پرشین" را کارتخوان های کم تراکنش و فاقد تراکنش مالی آن شامل می شوند.

منبع: پنجاه و یکمین گزارش اقتصادی شاپرک