آشنایی با فناوری آیوتا(IOTA) و نحوه کار آن

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک،  فناوری آیوتا نامی است که بدون شک آن را کنار اینترنت اشیا خواهید شنید. سرعت پیشرفت تکنولوژی به‌گونه‌ای است که به‌زودی بر تمام زندگی ما تأثیر خواهد گذاشت و خواهیم دید که حتی تمام اشیا منزل ما از یخچال تا ترموستات، «هوشمند» خواهند شد و برای آنکه بتوانند کار کنند، با یکدیگر ارتباط برقرار خواهند کرد. اما برای آنکه این ارتباطات مؤثر واقع شوند، باید ببینیم آیوتا چیست.

آیوتا چیست؟

آیوتا (IOTA) اینترنت اشیا است. یک فناوری رمزنگاری شده که تراکنش‌های میان دستگاه‌های متصل به اینترنت اشیا یا IOT را تسهیل می‌کند. IOTA با از میان برداشتن بلوک و زنجیره، مشکلات مربوط به نرخ تراکنش‌ها و مسائل مقیاس‌پذیر فناوری زنجیره بلوکی را برطرف می‌کند. درمقابل، برای آنکه فرد بتواند تراکنشی را در دفتر کل آیوتا ثبت کند، باید دو تراکنش صورت گرفته‌ی پیشین را تأیید کند.

این روش تأیید یعنی هیچ دفتر کل مرکزی‌ای وجود ندارد و استخراج‌کنندگان هم نیازی ندارند تا شبکه را تقویت کنند. ماهیت کار بدین شکل است که دستگاه‌های مختلف تراکنش‌های یکدیگر را به‌صورت تصادفی تأیید می‌کنند و این چرخه در تمام وب پخش می‌شود و زنجیره‌ای از تراکنش‌ها را شکل می‌دهد. در علم رمزنگاری، به این نوع از تأیید و بررسی «گراف جهت‌دار غیرمدور» یا به‌اصطلاح «دگ (DAG)» گفته می‌شود. اما جالب است بدانید که مخترعان آیوتا (IOTA) به آن تنگل (Tangle) می‌گویند.

با رشد شبکه، قدرت محاسبه‌ی تنگل نیز رشد می‌کند و در نتیجه تراکنش‌های IOTA نیز سریع‌تر انجام می‌شوند. البته مسئولین IOTA تراکنش‌ها را برای کاربرانشان رایگان کرده‌اند. تنگل برای پرداخت‌های کوچک و پرداخت‌های بین ماشینی نیز طراحی شده و اقتصاد خرد میان ماشین‌ها را تسهیل می‌بخشد.

IOTA و تکنولوژی‌ای که با خود به همراه آورده جدید است و هر روز گزینه‌های بیشتری به کاربرانش ارائه می‌کند، اما به‌طور قطع بدون اشکال نیست.

نحوه کار آیوتا

در اقتصاد دنیای امروز، اینترنت اشیا موضوع بسیار مهمی است. شرکت‌ها برای بخش نظارت کارخانه‌ها، مزرعه‌ها و صنایع مختلف، درحال ساخت ابزارهایی چون دوربین، سنسور و ابزارهای مشابه هستند. برطبق گزارشی که اعلام شده، اینترنت اشیا تا سال 2017 به 4/8 بیلیون ابزار توسعه پیدا کرده است و آینده‌ای درخشان دارد.

چشم‌انداز آیوتا این است که به پلتفرمی برای تراکنش‌های ماشین به ماشین (M2M) تبدیل شود. مؤسسان IOTA بعد از فعالیت در صنعت اینترنت اشیا، شرکت آیوتا را تأسیس کردند و معتقد بودند برای آنکه اینترنت اشیا بتواند کاملاً مفید باشد، دستگاه‌های موجود در شبکه باید منابع را به‌طور کاراتری توزیع کنند.

 توزیع بهینه‌تر یعنی زمانی که دستگاه‌ها به منابعی چون برق، پهنای باند، فضای ذخیره‌سازی یا داده نیاز دارند، بتوانند به‌راحتی آن‌ها را خریداری کنند و زمانی که به آن‌ها نیازی ندارند نیز بتوانند به‌سادگی آن‌ها را به فروش برسانند.

به زبان ساده‌تر یعنی، حتی در یک شبکه‌ی کوچک نیز زمانی که دستگاه‌ها به هم متصل می‌شوند و از منابع استفاده می‌کنند، ده‌ها تراکنش باید در ثانیه صورت گیرند. با وجود تعداد زیاد تراکنش‌هایی که در این محیط کوچک به‌سرعت رخ می‌دهند، مؤسسان IOTA به این نتیجه رسیدند که فناوری زنجیره بلوکی نمی‌تواند برای برنامه‌های اینترنت اشیا کافی باشد.

شبکه‌های زنجیره بلوکی با موضوع مقیاس‌پذیری در کشمکش هستند و گاهی برای آنکه فرایند انجام تراکنش کاربر را سریع‌تر انجام دهند، نرخ کارمزد را افزایش می‌دهند. حال، هدف IOTA حل این دو مشکل، یعنی نرخ کارمزد و مقیاس‌پذیری است و به‌دنبال آن است تا در شبکه‌ی جدیدش میلیون‌ها دستگاه اینترنت اشیا بتوانند فعالیت کنند.

IOTA فناوری زنجیره بلوکی نیست

آیوتا (IOTA) به‌دنبال آن است تا زمانی که کاملاً اجرایی شد، بتواند میلیون‌ها گره را در شبکه‌اش پیاده کند. در نتیجه، مؤسسان آیوتا باید شبکه‌ای طراحی کنند که هم‌زمان با رشد گره‌ها، قدرت پردازش آن نیز افزایش یابد. در همین راستا آن‌ها تنگل (Tangle) را طراحی کردند؛ سیستمی که در آن قبل از انجام هر تراکنش جدید، ابتدا باید دو تراکنش دیگر تأیید شود. برای هر تأیید تراکنش، برنامه‌ی تأییدکننده اثبات کار کوچکی انجام می‌دهد و تراکنش‌ها را در کل تنگل به یکدیگر مرتبط می‌کند.

در تنگل، توافقات و تأییدات از طریق یک شبکه‌ی تأییدکننده صورت می‌گیرد. هر تراکنش به دو تراکنش دیگری که باید تأیید شوند، متصل است و در طول زمان، به تراکنش‌های آینده که آن را تأیید خواهند کرد متصل می‌شود. در این حالت شبکه دیگر به زنجیره بلوکی مرکزی متصل نیست و این موضوع باعث حل شدن مسئله مقیاس‌پذیری می‌شود.

فناوری IOTA رایگان است

زمانی که یک تراکنش ثبت می‌شود، فرد در حقیقت از قدرت محاسباتی شبکه استفاده می‌کند. تنها هزینه‌ای که فرد در اینجا پرداخت می‌کند، هزینه الکتریسیته و جریان برق است. تنگل باعث می‌شود آیوتا بدون هزینه فعالیت کند و این بدین معناست که شبکه‌ی آیوتا حتی از شبکه‌ی زنجیره بلوکی نیز توزیع گسترده‌تری دارد. در زنجیره بلوکی، شبکه میان استخراج‌کنندگان توزیع می‌شود. اما در تنگل، شبکه میان تمام گره‌هایی که در شبکه هستند توزیع می‌شود.

نبود هزینه برای آیوتا و دستگاه‌های اینترنت اشیا بسیار مهم است. تراکنش‌هایی که این دستگاه‌ها در دفعات زیاد انجام می‌دهند، اغلب بسیار خرد و در حد پنی است. اگر قرار باشد بر روی هر تراکنش هزینه‌ای اضافی قرار گیرد، عملیات تراکنش‌ها تقریباً غیرممکن خواهد شد. از همین رو، برای آنکه اقتصاد ماشین به ماشین پابرجا بماند، آیوتا باید رایگان و بدون هزینه بماند.

تفاوت IOTA و رمز ارز های دیگر

اگر بخواهیم آیوتا را با دیگر رمز ارزها مقایسه کنیم، تفاوت‌های بنیادینی را می‌توانیم برشماریم. در این قسمت تفاوت آیوتا و بیت کوین و اتریوم را بررسی می‌کنیم. عملکرد بیت کوین با عملکرد بسیاری از رمز ارز های دیگر شباهت دارد و به همین دلیل مثال خوبی می‌تواند باشد.

استخراج‌کنندگان بیت کوین در محیط زنجیره بلوکی بیت کوین فعالیت می‌کنند و تراکنش‌ها را در واحدهایی پی‌درپی به نام بلوک انجام می‌دهند. این جمله یعنی تنها تعداد محدودی تراکنش در هر بلوک می‌توانند پردازش شوند و اگر تعداد تراکنش‌ها زیاد شوند، سرعت شبکه با مشکل روبه‌رو می‌شود.

معماری آیوتا متفاوت است. نخست اینکه هیچ استخراج‌کننده‌ای وجود ندارد که مسئولیت شبکه را به عهده داشته باشد. درواقع، برای آنکه هر تراکنش عملی شود، سیستم موظف است 2 تراکنش پیشین روی شبکه IOTA را تأیید کند.

تفاوتی که در ساختار آیوتا وجود دارد باعث حذف شدن کارمزدها می‌شود. چرا که هر تراکنش دلیلی برای تأیید خود و تراکنش‌های دیگر است. معنی دیگر این ساختار این است که، با رشد هرچه بیشتر شبکه، تراکنش‌ها نیز سریع‌تر انجام می‌شوند.

و اما تفاوت آیوتا و اتریوم:

استخراج‌کنندگان اتریوم کسانی هستند که تراکنش‌های اتریوم را تأیید می‌کنند، درحالی‌که در آیوتا چنین نیست و دستگاه‌ها هستند که تراکنش‌های یکدیگر را تأیید می‌کنند.

سرعت تراکنش‌های آیوتا تقریباً دو برابر اتریوم است و همان‌طور که گفته شد، چون آیوتا به استخراج‌کنندگانی نیاز ندارد، کارمزد تراکنش‌ها نیز صفر خواهد بود.

ازآنجاکه استخراج‌کنندگانی در آیوتا وجود ندارند، درنتیجه شبکه IOTA نیز به انرژی کمتری نیاز دارد.

تعداد مشخص و ثابتی از کوین‌های آیوتا وجود دارند، درحالی‌که موجودی اتریوم روبه افزایش است. این موضوع یعنی، تنها خطری که آیوتا را تهدید می‌کند کاهش قیمت است ولی هیچ‌گاه دچار تورم نمی‌شود.

یکی از بزرگ‌ترین اختلافات میان طرفداران زنجیره بلوکی و تنگل، درمورد فضای ذخیره‌سازی است. در سیستم‌های اینترنت اشیا، فضای بزرگی برای ذخیره‌سازی داده وجود دارد و اکثر زنجیره‌های بلوکی نمی‌توانند این حجم از داده را پشتیبانی کنند. درحالی‌که هدف فناوری آیوتا، ارائه فضایی قدرتمند و ایمن است. به‌طورقطع نمی‌توان مزایای اتریوم را نادیده گرفت و بر همه آشکار است که پلتفرم اتریوم توانسته تغییر فاحشی در برنامه‌های نامتمرکز ایجاد کند، اما بااین‌حال هنوز با مسائلی چون مقیاس‌پذیری و هزینه‌بر بودن روبه‎رو است.

آیوتا یا اتریوم ؛ کدام یک برای سرمایه‌گذاری بهتر است؟

شاید بپرسید آیوتا بهتر است یا اتریوم. سؤال بسیار سختی است. اگرچه فضای زنجیره بلوکی اتریوم با EVM تعریف می‌شود، اما مزایای بسیار بیشتر از EVM است. نخست آنکه، اتریوم و دیگر رمز ارزهایی که بر پایه زنجیره بلوکی هستند، با مشکلات مقیاس‌پذیری و کارمزد تراکنش‌ها روبه‌رو هستند و برخلاف این رمز ارز ها، شبکه IOTA سریع‌تر و با مقیاس بهتر عمل می‌کند و هیچ هزینه تراکنشی ندارد.

البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که تیم اتریوم به‌دنبال بهبود و توسعه‌ی پلتفرم کنونی اتریوم است و از اهداف اصلی آن‌ها رسیدگی به مسئله مقیاس‌پذیری و کارآیی است و درواقع می‌خواهند این پلتفرم را سبک‌تر، سریع‌تر و ایمن‌تر سازند.

نقاط ضعف IOTA و انتقادات

برخی از محققین فعال در حیطه‌ی رمزنگاری، نگرانی‌هایی را برشمردند و درمورد مسئله‌ی امکان‌پذیری IOTA سؤالاتی را مطرح کرده‌اند. به باور آن‌ها بسیار قابل‌باور است که یک سیستم بتواند این همه گزینه‌ها و فناوری‌های جدیدی را ارائه دهد و در عین حال هیچ‌گونه خلل و ضعفی نداشته باشد. حقیقت این است که فناوری پشت IOTA چندان مورد آزمایش قرار نگرفته و واقعاً معلوم نیست دربرابر حملات یا در مقیاس بزرگ چگونه عمل می‌کند، و این بررسی‌های کم بزرگ‌ترین نگرانی IOTA را می‌تواند شکل دهد.

سال گذشته مقاله‌ای از طرف دانشگاه MIT و بوستون منتشر شد که در آن به مسئله امنیت و کارکرد Curl پرداخته بودند، و با انتشار این مقاله اخبار نگرانی و پرسش و پاسخ بسیاری میان مردم ایجاد کردند. در این مقاله به موضوع «خودت رمز ارز خودت را بساز» پرداخته شده بود و محققان آن را زیر سؤال برده بودند، چراکه یک رمزنگاری خوب به سال‎ها بررسی و آزمایش نیاز دارد. الگوریتم هش SHA-3 نه سال زمان برد تا تکمیل شد، و در مقابل این نگرانی در کارشناسان ایجاد شد که چرا آیوتا به‌جای استفاده از استانداردهای موجود و معتبر، می‌خواهد اصول رمزنگاری خود را بنویسد.

به‌هرحال، نباید این موضوع را فراموش کنیم که تمام تکنولوژی‌ها جدید در ابتدا با موانع و مشکلاتی روبه‌رو بوده‌اند. بیت کوین رسوایی Mt.Gox و اتریوم هک DAO را در تاریخچه خود دارند. بدون شک تکنولوژی و برنامه‌ی اجرایی آیوتا تغییراتی خواهد کرد، و اگر می‌خواهید به سرمایه گذاری در آیوتا فکر کنید، حتماً معماری و تیم توسعه‌ی آن را نیز درنظر بگیرید.

خرید آیوتا

اگر به خرید آیوتا فکر می‌کنید، صرافی‌های Binance و Bitfinex بهترین گزینه‌ی شما می‌توانند باشند. صرافی Bitfinex بالاترین میزان معامله و نقدینگی در روز دارد، بااین‌حال معامله در کشور آمریکا را پشتیبانی نمی‌کند. اما در ادامه درمورد محل نگهداری آیوتا بخوانید.

کیف پولی برای آیوتا

دو نوع کیف پول برای نگهداری آیوتا وجود دارد. نسخه دسکتاپ GUI و کیف پول Trinity

نکته مثبت کیف پول دسکتاپ GUI این است که تیم آیوتا از آن برای نگهداری سرمایه کاربران نام می‌برند و آن را پیشنهاد می‌کنند. کیف پول دسکتاپ GUI برای نسخه‌های ویندوز، مک و لینکوس فعال است و در این کیف پول کاربر می‌تواند با انتخاب خود از حالت گره کامل (full node) یا گره سبک (light node) استفاده کند. اگر هدف کاربر در استفاده از کیف پول تنها ذخیره و انجام یک سری تراکنش باشد، در آن صورت گره سبک مناسب خواهد بود.

اما کیف پول Trinity کاربرد آسان‌تری به‌نسبت کیف پول دسکتاپ GUI دارد. این کیف پول درحال حاضر در نسخه beta وجود دارد و از همین رو ممکن است یکسری مشکل در آن دیده شود. این کیف پول بر روی ویندوز، مک، لینوکس و همین‌طور دستگاه‌های اندروید و iOS فعالیت می‌کند.

سخن پایانی

تکنولوژی موجود در رمز ارز آیوتا، نکات مثبت و توانایی‌های بسیاری دارد. اگر این سیستم بتواند تمام موانع را پشت سر بگذارد و به موفقیت برسد، بدون شک سیستم تنگل (Tangle) به رقیبی واقعی برای زنجیره بلوکی تبدیل خواهد شد و بازار اینترنت اشیا به رشد بزرگی دست خواهد یافت.

ازآنجاکه آیوتا مدت زیادی نیست که خود را معرفی کرده و به‌طور کامل مورد آزمایش قرار نگرفته، ممکن است با برخی مسائل روبه‌رو باشد. بااین‌حال اگر می‌خواهید در مورد سرمایه‌گذاری در آن تصمیم بگیرید، باید به مسائلی چون فناوری مورد استفاده در آن و تیم توسعه‌دهنده آن فکر کنید.

به‌طورقطع، سیستم تنگل آیوتا می‌تواند به بزرگ‌ترین موفقیت بعدی در صنعت رمز ارز تبدیل شود، و درعین‌حال سرمایه‌گذاری در چنین فناوری جدیدی می‌تواند ریسک‌های خودش را داشته باشد، پس قبل از هر چیز تحقیقات جامعی انجام دهید.

منبع: Rmonex