دغدغه فرادیس در کاهش هزینه و بهبود خدمات بانکها
گفتگو با نوذر صوفی لو مدیرعامل شرکت فرادیس البرز؛
شرکت داده ورزی فرادیس البرز روز چهارشنبه 17 بهمن ماه جاری با حضور نماینده مجلس و مسئولان استانی استان قزوین از سه محصول خود رونمایی کرد: موبایل کیوسک، فرابانک و استیام یا «Smart Teller Machine» که هر یک از این سه محصول دو خصیصه مشترک دارند یکی کاهش هزینه و دوم افزایش سرعت در ارائه خدمات. این دو محصول علاوه بر افزایش بازدهی خدمات بانکی موجب کاهش ریسک سرمایه گذاری بانکها در حوزه فناوری خواهد شد.
به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، پس از رونمایی از سه محصول مورد اشاره طی گفتگوی مبسوطی با نوذر صوفی لو مدیرعامل شرکت فرادیس البرز علاوه بر تشریح مختصات موبایل کیوسک، فرابانک و استیام راهبردهای شرکت در سال 98 را نیز مرور کردیم. همچنین روندهای فعلی وآتی شرکت در حوزه تولید وفعالیت نیز تشریح شد. متن این گفتگو را با هم می خوانیم
*جناب صوفی لو کمی درباره وضعیت شرکت فرادیس البرز بفرمایید
شرکت داده ورزی فرادیس البرز در سال 83 تأسیس شد و مباحث مربوط به خودپرداز و کارهای تولید، فروش و پشتیبانی از شرکت خدمات انفورماتیک به شرکت فرادیس البرز منتقل گردید. این مجموعه در ابتدا و در سال 75 توسط شرکت خدمات انفورماتیک خریداری و فعالیت خود را آغاز کرده بود.
شرکت داده ورزی فرادیس البرز در حال حاضر حدود پنج هزار متر زیربنا دارد که 2 هزار و 600 متر آن به تولید مربوط و مابقی آن انبار است؛ البته این شرکت انبار دیگری به وسعت چهار هزار متر در این شهر صنعتی برای نگهداری تجهیزات و قطعات پایة کار دارد از طرفی برای بخشی از کارهای تولیدی خود سولهای در سلفچگان دارد.
*دربعد اشتغالزایی وضعیت شرکت چگونه است؟
در حال حاضر شرکت فرادیس البرز حدود 900 پرسنل دارد که مشغول به فعالیت هستند. 103 نفر از آنها در کارخانة قزوین و در حوزة تولید فعال هستند. فعالیت اصلی این شرکت، تولید، فروش و خدمات پس از فروش انواع تجهیزات بانکداری و پرداخت الکترونیک است که مهمترین آنها انواع دستگاههای خودپرداز، خوددریافت، کیوسکهای بانکی و کارتخوانهای بانکی است.
* به نظرتان چه تعداد نیروی انسانی به پرسنل افزوده شوند؟
بستگی به فضایی که در اختیار خواهیم گرفت و شرایط کاری دارد؛ ولی حدوداً 50 درصد نیروهای موجود اضافه شوند.
*جایگاه فرادیس در بازار چگونه است؟
شرکت فرادیس البرز در حال حاضر با پشتیبانی 17 هزار خودپرداز درکشور، 33 درصدِ حجم بازار را در اختیار دارد و بزرگترین شرکت فعال در این حوزه محسوب میشود.
* اطلاعاتی در مورد میزان دستگاههایی که در سال 97 چه در حوزة بانکی و چه در حوزة پرداخت تولید کردید، ارائه کنید و پیشبینیتان را از میزان تولید سال 98 بگویید؟
متأسفانه شش ماه اول سال 97 مصادف با خروج آمریکا از برجام و افزایش تحریمها بود که نه تنها برنامههای سال شرکت فرادیس البرز، بلکه تمام شرکتهای تولیدی و حتی وارداتی برهم ریخت. خوشبختانه دوستان همت کردند و به مرور قطعات تأمین شد و تا پایان سال 97 حداقل 500 دستگاه ایتیام و کیوسک تولید خواهد شد و طبق برنامهریزیها برای سال 98 حدود 800 الی 1000 دستگاه تولید خواهیم کرد.
به نکتة مهمی اشاره کنم و آن اینکه با توجه به امکانات، برنامة تولید این شرکت تا شهریور سال 99 بسته شده است؛ یعنی از امروز تا شهریور 99 کار برای تولید و انجام داریم.
*احتمالا برای تولید محصولات و انجام پیشبینیها تا شهریور 99 با محدودیت فضا روبهرو خواهید بود؟ آیا در بحث طرح و توسعه شرکت برنامه هایی دارید؟
قصد داریم در ماههای آینده فضای جدیدی را تهیه کنیم؛ پس از تهیة این فضا و افزایش تعداد نیروها قطعاً این برنامه زودتر از موعد بیانشده انجام خواهد شد و برای سال 99 برنامههای بیشتری خواهیم داشت که در وقت مقتضی اعلام خواهد شد.
* پیش بینی می کنید در این مدت چند دستگاه تولید خواهید شد؟
بیش از 1500 دستگاه ایتیام، سیآراس و کیوسک تولید خواهیم کرد.
* در حوزه پشتیبانی وضعیت چگونه است؟
همانطور که گفتم 17 هزار دستگاه از 51 هزار دستگاه موجود در کشور در حوزة ایتیام تحت پوشش شرکت فرادیس البرز هستند؛ به تعبیر دیگر 33 درصد بازار را در اختیار و در 141 نقطه دفتر اقماری داریم؛ یعنی به جز مراکز استانها در 105 شهر مختلف دفتر اقماری داریم.
* شرکت فرادیس البرز در مسیر حرکت خود طی چند سال اخیر چه دستاوردهایی داشته است؟
شرکت دادهورزی فرادیس البرز در سال جاری به دلیل ابتکاراتش در تولید و تولیداتش در چند سال اخیر موفق به کسب مجوز شرکت دانشبنیان در رشتة تولیدی و صنعتی شد و امروز به عنوان شرکت دانشبنیان شناخته میشود.
سازمان مدیریت صنعتی هر سال 500 شرکت برتر را اعلام میکند که رتبهبندی سال 96 این سازمان دو هفته پیش اعلام شد و شرکت دادهورزی فرادیس البرز با 30 رتبه صعود به رتبة 237 از میان 500 شرکت رسید که جایگاه بسیار خوبی است. این شرکت در حوزة آیتی نیز جایگاه 16 را دارد.
* بازار پرداخت با توجه به ظرفیت های موبایل به سمت پرداخت های خرد گرایش داشته است بر همین اساس فرادیس نیز طرح کیف پول شهروندی را در کاشان کلید زد. در این خصوص چه تجربه هایی حاصل شده و پروژه های بعدی چیست؟
شرکت دادهورزی فرادیس البرز به حوزة کیف پول شهروندی وارد شده و حدود دو سال است آن را در کاشان راهاندازی و فعال کرده است. در میان کیوسکهای تولیدی، یک کیوسک نانوایی دارد که با کارت شهروندی کار میکند. این شرکت در سال جاری مناقصة کیف پول شهروندی سمنان را برنده شد که در حال آمادهسازی تجهیزات آن است و به زودی آن را راهاندازی میکند. در این حوزه بخش پرداختهای موبایلی را هم داریم و تیمی در شرکت، دقیقاً روی این موضوع کار میکند.
* تجربة کاشان چقدر برای سمنان مفید خواهد بود؟
بسیار زیاد مفید خواهد بود. در کاشان خیلی چیزها یاد گرفتیم و اشکالاتمان مشخص شد؛ قطعاً در سمنان با قیمت تمامشدة پایینتر و کارایی بیشتری آغاز خواهیم کرد.
برای شهر کاشان حدود 310 کارت شهروندی صادر کردیم که در اتوبوسها و تعدادی تاکسی در حال اجرا شدن است. هزینة تمامشدة دیوایس تاکسیها بعد از افزایش نرخ ارز افزایش یافت به همین دلیل در حال بازنگری هستیم تا در طرح سمنان از دیوایسهای ارزانتر به ویژه از امکانات موبایل استفاده کنیم تا هزینة تمامشده را کاهش دهیم و همة تاکسیها را وارد این پروژه کنیم.
* استقبال شهروندان چطور بود؟
همانطور که گفتم برای شهر کاشان 310 هزار کارت صادر شده که فکر میکنم این رقم بیش از جمعیت این شهر باشد.
تراکنشها نیز قابل توجه است. در 18 ماهی که آنجا بودیم هزینهها به طور کامل پوشش داده شد و در حال رسیدن به نقاط خوب درآمدی هستیم.
* مهمترین دغدغة شرکت هم اکنون چیست؟
مهمترین دغدغة ما تأمین بخشی از کالاهای وارداتی است. شرکت دادهورزی فرادیس البرز با مشکلاتی همچون ثبت سفارش، واردات و ترخیص مواجه است. به رغم تحریمها از روشهای تأمین آگاهیم؛ اما نیاز به حمایت داخلی از جمله گمرک، وزارت دارایی، سازمان تأمین اجتماعی و … داریم؛ اگر سازمانهای داخلی با شرکتهای تولیدی همکاری کنند مطمئنم که تحریمها تأثیر خاصی در روند کار ما نخواهند داشت.
* چشماندازتان برای آینده چیست؟
قصد تأمین فضای جدید برای توسعة کارهای کارخانه را داریم. امروز، کیوسک مورد استقبال بانکها قرار گرفته است؛ اما شرکت فرادیس البرز برای تولید آن با کمبود فضا مواجه است. به دنبال افزایش فضای مورد نیاز برای تولید، به طبع اشتغالزایی صورت میگیرد و تعداد نیروی انسانی به همان نسبت افزایش خواهد یافت.
* به نظرتان توسعة شرکت فرادیس البرز به چه میزان مانع خروج ارز میشود؟
به نمونهای در این مورد اشاره کنم؛ امروز قیمت یک ویتیام با توجه به نرخ جدید ارز 800 الی 900 میلیون تومان است؛ اما ویتیامی که شرکت فرادیس البرز تولید میکند کمتر از 300 میلیون تومان قیمت دارد؛ چون 60 الی 70 درصد آن را میتوان در داخل کشور تولید کرد به این ترتیب این میزان به یک سوم کاهش مییابد و بخش عمدهای از ارزبری از بین میرود.
* یکی از چالشهای شرکت فرادیس البرز قیمتهای رقابتی در بازار به ویژه در حوزة خودپرداز است. آیا قیمتهای رقابتی را در بازار حفظ میکنید؟
متأسفانه به دلیل مشکلات شش ماه اخیر هم ما و هم رقبایمان، تولید و تأمین کمی داشتیم؛ بنابراین رقابت خاصی وجود نداشت؛ ولی به طور کلی شرکت فرادیس البرز از برند رتبة اول دنیا یعنی وینکور الهام گرفته است و به این ترتیب کیفیت این برند، زحمت ما را در پشتیبانی کم کرده است؛ چون همة مشتریهای این شرکت این برند را میشناسند و حتی گرانتر بودن کالای ما باعث نمیشود که مشتریمان را از دست بدهیم.
نکتة دیگر اینکه حداکثر دورة عمر خودپردازهای چینی و متفرقه پنج الی شش سال است؛ ولی برخی خودپردازهای وینکور 12 سال است که کار میکنند و بانکها حاضر نیستند آنها را تغییر دهند؛ در حالی که برندهای دیگر را به راحتی جایگزین میکنند.
* چه میزان از تولیدات حوزه خودپرداز که به بازار عرضه میکنید جایگزین میشوند؟ چه بخشی از آنها مکانیابی نو و جدید نصب میشوند؟
کماکان بیشتر جدید هستند؛ چون هنوز بازار ایتیام ایران کشش دارد؛ ولی برخی بانکها دنبال جایگزینی هستند و برای نوسازی 1 الی 2 بانک در حال مذاکره هستیم. دستگاههای ایتیام قدیمی نسبت به دستگاههای جدید محدودیتهایی دارند و سیاراس، ویتیام، فرابانک و کیوسکهای بانک مورد استقبال هستند و همین امر سبب میشود کماکان تقاضا برای محصولات ما وجود داشته باشد.
* لطفاً کمی دربارة استقبال فروشگاهها از صندوق های فروشگاهی بگویید؟
در مورد پذیرندگان دو کار مهم انجام دادیم؛ اول اینکه با یکی از بانکها در مورد ایتیامهای مشارکتی قراردادی بستیم؛ به تعبیر دیگر به بانکها و افراد مختلف ایتیام نمیفروشیم؛ بلکه با پذیرنده توافق میکنیم و به این ترتیب همة ما به صورت تراکنشی سود میبریم؛ یعنی سرمایة ایتیام را تأمین و دستگاه را در سطح کشور بازاریابی و جانمایی میکنیم و قرارداد همکاری با پذیرنده میبندیم و به صورت تراکنشی با یکدیگر همکاری میکنیم.
در بخش صندوق فروشگاهی به صورت متفرقه کار کردیم و حدود 300 دستگاه به فروش رساندیم. برای فروشگاههای زنجیرهای محمولة دیگری در راه داریم و به دلیل نیاز امروز و الزامات موجود احتمالاً در ماه آینده نمایندگی یک محصول بسیار خوب را خواهیم گرفت و بلافاصله شروع به تولید آن در داخل میکنیم و در صورت امکان، بخشی از قطعات مانند صندوق فروشگاهی و پوز را بومیسازی میکنیم.
شرکت کرهای بایتل نمایندگی بیش از یک سوم کارتخوانهای بانکی داخلی ایران را دارد و شرکت فرادیس البرز نیز اخیراً نمایندگی آن را دریافت کرده و در بحث تولید داخلی با آنها به توافق رسیده است.
* آیا به بازار منطقهای هم اندیشیدهاید؟
در بازار منطقهای در حال انجام مذاکره با کشور سوریه هستیم؛ البته این روند به دلیل تحریمها با دشواری همراه است؛ ما میتوانیم محصولات خود را صادر کنیم؛ ولی اینکه بتوانیم ارزمان را وارد کنیم با مشکل مواجه هستیم؛ بنابراین باید با احتیاط حرکت کنیم؛ چون امروز تعدادی از صادرکنندگان به کشور عراق با مشکل برگشت ارزشان مواجه هستند.
* لطفاً دربارة کارایی و مزایای محصولاتی که رونمایی کردید، بگویید؛ همچنین اشاره کنید که چقدر برای آنها هزینه صرف شده است؟
تکنولوژی در دنیا به سرعت در حال تغییر است و ما هم مجبوریم خود را با این تغییرات و نیز درخواست بانکهای طرف قراردادمان هماهنگ کنیم. محصولات رونمایی شده در راستای محصولات قبلی هستند و یکی از آنها کاملاً جدید و استثنایی است که برای اولین بار در ایران تولید میشود.
این محصول موبایل کیوسک یا کیوسک پرتابل نام دارد که کیوسک بسیار کوچکی است و با باتری لیتیوم کار میکند و نیازی به برق و اتصالات خاصی ندارد و به سیمکارت نیاز دارد و به راحتی قابل حمل و نقل است و در محیطهای مختلف چه در مناطق دوردست و محروم و چه در سازمانهایی که نیاز به دریافت سرویسهای جمعی دارند به راحتی قابل استفاده است. این کیوسک کوچک کارایی کیوسکهای معمولی و بزرگ که امروز استفاده میشوند، دارد. حسن این محصول به وزن، قد و سایز کوچک و قابل حمل بودن آن است و کارایی بسیاری در آینده دارد.
محصول دوم فرابانک نام دارد. شرکت فرادیس البرز، خودبانکی، نمونة مشابه ویتیام دارد. ویتیام و خودبانک کل عملیات یک شعبه را پوشش میدهند به همین دلیل از تجهیزات مختلفی تشکیل شدهاند که قیمت تمامشدة آنها را افزایش میدهد. برای صرفهجویی در هزینهها خودبانک و فرابانک را تولید کردیم تا همة کارهای ویتیام به جز دریافت و پرداخت پول نقد را انجام دهد. حذف این دو ماژول در ویتیام سبب میشود تا فرابانک با کارایی بالا و با قیمت تمامشدة بسیار پایین در اختیار بانکها قرار گیرد و بخش گستردهای از نیازهای بانک پوشش یابد.
محصول سوم استیام یا «Smart Teller Machine» بخش کوچکتری از ویتیام و حتی فرابانک است. استیام بر اساس درخواست بانک، کارهای خاصی مانند افتتاح حساب، صدور ضمانتنامة بانکی و صدور کارت هدیه را انجام میدهد. استیام بر اساس درخواست بانک آن را طراحی میکند. هزینة آن از فرابانک کمتر است و به صورت تخصصی نیاز اصلی بانک را بدون استفاده از تجهیزات اضافه تأمین میکند. همة اینها برای کاهش هزینههای تولید و خرید برای مشتریان شرکت است.
خوشبختانه با توجه به تلاش دوستان، 70 درصد این محصولات کاملاً تولید داخل و صرفاً 30 درصد از ماژولهایِ با تکنولوژی بالا وارداتی هستند که در صورت تأمین آنها به راحتی میتوان این محصولات را به تولید انبوه رساند.
* محصول اول مشابه خارجی دارد؟
مشابه خارجی دارد؛ ولی نه با امکاناتی که ما داخل آن قرار دادهایم. از لحاظ ظاهر، مشابه نمونة خارجی است؛ ولی از نظر سایز بزرگتر است و کارایی متفاوتی دارد. این محصول بر اساس نیاز بانکهای داخلی طراحی شده است.
* لطفاً مزایای دیگر سه محصول خود را مجدداً بیان کنید و به ویژگی آنها بپردازید.
محصول اصلی برای سرویسهایی که ارائه میدهد نمونة خارجی ندارد؛ ولی نمونة مشابه دارد. دستگاه موبایل کیوسک برای بازار داخلی، بومی ساخته شده است و قابلیت پرتابل دارد، محدودیت فضا و مکان ندارد به طور خاص میتواند سرویسهای ویآیپی به مشتریان خاص بانکها در منزل و شرکت و حتی در روستاها ارائه کند. این دستگاه فقط محدودیت ارتباط موبایلی دارد؛ یعنی هر کجا که یک خط موبایل و سرویس اینترنت داشته باشید، میتوانید از آن استفاده کنید.
از قابلیتهای ویژة آن احراز هویت از طریق کارت هوشمند ملی و اثر انگشت است؛ پس از احراز هویت و اتصال به سیستم ثبت احوال، کارت هوشمند شما با اثر انگشت و اطلاعات آن دانلود میشود و پس از صحت احراز هویت، سرویسهای بانکی در اختیارتان قرار میگیرد. این سیستم میتواند کارت بانکی هم صادر کند؛ چون قادر است کارت بانکی را کاستومایز کند.
* آیا نمونة خارجی این محصول در ایران وجود داشت؟
نه چنین محصولی در ایران وجود نداشت. در این محصول سختافزار در کنار نرمافزار قرار دارد و ما سعی کردیم همة تجهیزات آن در قالب ماژولهایی که در سطح ایران پشتیبانی میکنیم، باشد تا پشتیبانی سادهای در راهاندازی دستگاه داشته باشیم.
* کدام کشور اولین بار از آن استفاده کرد؟
متفاوت است بستگی به سرویسهایی دارد که روی آن نصب است؛ ولی از کشورهای اروپایی و آمریکایی آغاز شد.
سرویس بیتیام به دلیل گران بودن و نوع کاربری خاص به ویژه برای بانکهایی که تعداد شعب زیادی دارند مناسب نیست؛ از طرفی همة بانکها دنبال جذب مشتری بیشتر هستند؛ بنابراین دستگاه فرابانک میتواند در این جهت کمک کند. ایران 80 میلیون جمعیت دارد؛ ولی تعداد کارت بانکی صادر شدة فعال آن بیش از 300 میلیون کارت است؛ بنابراین هر فرد چهار الی پنج حساب بانکی دارد. همانطور که میدانید افتتاح حساب جذابترین سرویس، برای بانکها محسوب میشود.
دو محصول دیگر استیام «Smart Teller Machine» یا مینی ویتیام است که قابلیت افتتاح حساب دارد؛ به این ترتیب افتتاح حساب را از ویتیام جدا و با قیمت بسیاربسیار رقابتی در دستگاه استیام قرار دادهایم که بانکها میتوانند از آن در بخشهای مختلف استفاده کنند. این محصول علاوه بر افتتاح حساب برای صدور کارتهای مختلف نیز کاربری دارد؛ مثلاً یک ارگان خاص قصد دارد کارت خاصی را در مقطع خاصی در محل آن سازمان صادر کند قطعاً میتواند از دستگاه استیام و فرابانک استفاده کند.
فرابانکها ماژولهای متفاوتی دارند و برای یک مشتری خاص شخصیسازی میشوند. شرکت فرادیس البرز اولین شرکتی است که دو سال پیش دستگاه فروش سیمکارت را با کمک یکی از شرکتهای تابعة بانکشهر و ایرانسل در نمایشگاه تلکام رونمایی کرد به این روش سیمکارت تلفن در همان لحظه فعال و در اختیار مشتری قرار میگیرد.
در گذشته درخواست دستگاه صراف زیاد بود به تعبیر دیگر دستگاهی که برای توریستها همان لحظه سیمکارت ویژة آنها را صادر و ارز آنها را در قالب یک کارت هدیه ارائه کند این ویژگی نیز از ویژگیهای دستگاه فرابانک است.
* با تولید انبوه فرابانک چه میزان کاربری شعب بانکها از بین میرود؟
روند بانکها به سمت کاهش شعب بانکی است. شعب بانکی و نیروی انسانی آنها هزینة بالایی دارد؛ بنابراین محصولی مانند فرابانک این هزینهها را به ویژه برای بانکهایی که محدودیت شعبه دارند کاهش میدهد. این محصول در جذب مشتری به بانکهایی که تعداد شعب کمی دارند کمک میکند.