گسترش فناوری اطلاعات/چشم امید صنعت بانکداری

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، بانک‌ها به عنوان بنگاه‌های اقتصادی همواره در تلاش هستند تا سود خود را حداکثر ساخته و هزینه‌های خود را کاهش دهند. فناوری اطلاعات یکی از ابزارهایی است که می‌تواند بانک‌ها را در جهت کاهش هزینه، کمک نماید. فعالیت‌های بانکی، مانند دریافت صورت حساب، انتقال پول و خرید از طریق اینترنت، سبب کاهش هزینه می‌شوند. به عنوان مثال، استفاده از دستگاه‌های خود پرداز به افزایش دقت در معاملات، کاهش حجم فعالیت به ازای هر کارمند وافزایش بهره‌وری و سودآوری منجر خواهد شد و مهم‌تر از همه صرفه‌جویی در زمان برای مشتریان و بانک را به دنبال دارد.

در این خصوص با وجود پیشرفت‌های خدمات پول الکترونیکی و ابزارهای پرداخت در کشور، در استفاده از سامانه‌های یکپارچه اطلاعاتی برای الکترونیکی کردن تعاملات درون‌بانکی و بین‌بانکی و اتصال برخط مشتریان به بانک، سیستم بانکی در آغاز راه قرار دارد. به همین دلیل فناوری اطلاعات آن چنان که بایسته است نتوانسته باعث کاهش هزینه‌ها و ارزان‌تر شدن خدمات بانکی و نیز حذف رویه‌های سنتی نظیر توسعه شعب فیزیکی بانک‌ها شود.

نظام بانکی همانند اکثر تامین‌کنندگان خدمات، در دهه‌های اخیر به سرعت به سمت سرمایه‌گذاری بر روی فناوری‌های نوین، به عنوان راهی برای کنترل هزینه ها، جذب مشتریان جدید و تحقق انتظارات مشتریان روی آورده و استفاده از این فناوری‌ها را به عنوان یک ضرورت راهبردی در دستور کار خود قرار داده است. قریب به اتفاق کارشناسان حوزه بانکداری بر این اعتقادند که بانک‌هایی در آینده موفق خواهند بود و گوی سبقت را از سایر رقبا خواهند ربود که از سرمایه‌گذاری بیشتری در حوزه فناوری اطلاعات و بانکداری الکترونیکی داشته باشند.

میزان سرمایه‌گذاری مستقیم بانک‌ها در بخش فناوری اطلاعات در دو بخش از صورت‌های مالی آن‌ها منعکس می‌شود. بخش نخست سرمایه‌گذاری در دارایی‌های ثابت مشهود است که خرید تجهیزات فیزیکی مربوط به حوزه فناوری اطلاعات را شامل می‌شود. با این وجود، بر اساس بررسی‌های به عمل آمده بسیاری از بانک‌ها تجهیزات فیزیکی مربوط به حوزه فناوری اطلاعات را در دل حساب اثاثه و تجهیزات گنجانده و انعکاس آن به صورت مجزا خودداری می‌کنند. اما بسیاری از بانک‌ها نیز به دلیل اهمیت این موضوع برای سهامداران و مدیران، آن را به صورت بخشی مجزا از حساب اثاثه و تجهیزات منعکس می‌کنند. اما به دلیل عدم دسترسی به اطلاعات بانک‌ها در این حوزه امکان مقایسه همه بانک‌ها با یکدیگر و همچنین روند سرمایه‌گذاری هر بانک طی سال‌های گذشته در این حوزه وجود ندارد.

بخش دیگری از سرمایه‌گذاری‌های مستقیم بانک‌ها درحوزه فناوری اطلاعات در بخش دارایی‌های نامشهود منعکس می‌شود. این دارایی‌ها جنبه فیزیکی ندارند و نرم‌افزار و هزینه‌های مربوط به توسعه نرم‌افزار در این دسته گنجانده می‌شوند. برخلاف سرمایه‌گذاری‌های فیزیکی در حوزه فناوری اطلاعات، تمامی بانکی تحت حسابی به نام نرم‌افزار این دارایی‌ها را منعکس می‌کنند؛ لذا میزان سرمایه‌گذاری آنها در این بخش قابلیت مقایسه با یکدیگر را دارد. هرچند عدم دسترسی به اطلاعات دو سال اخیر بانک‌های دولتی و بسیاری از بانک‌های غیردولتی باعث شده تا جامعه مورد بررسی در این نوشتار تمامی بانک‌ها را شامل نشود. در میان بانک‌هایی که اطلاعات مربوط به سرمایه‌گذاری آنها در نرم‌افزار در دو سال اخیر منتشر شده بانک ملت با فاصله بسیار زیاد پیشتاز است.

اما با در نظر گرفتن میزان دارایی هر بانک، بانک‌های ملت، خاورمیانه و حکمت با حدود 3/0 درصد بیشترین مانده سرمایه‌گذاری مستقیم را در بخش نرم‌افزار (دارایی‌های نامشهود) داشته‌اند. در این میان درصد اختصاص داده شده از سوی مدیران بانک ملت به این موضوع با توجه حجم زیاد دارایی‌های این بانک بسیار قابل توجه است.

اما اغلب بانک‌ها نیاز‌ها و برنامه‌های فعلی و آتی خود در حوزه فناوری اطلاعات و بانکداری نوین را برون‌سپاری کرده یا با تاسیس شرکت‌های تخصصی در این حوزه، برطرف می‌کنند. نظر به اهمیت فعالیت این شرکت‌ها در هر بانک و همچنین توسعه بانکداری الکترونیک در ادامه این نوشتار به معرفی شرکت‌های زیر مجموعه بانک‌ها در حوزه فناوری اطلاعات می‌پردازیم.

بانک ملت: بزرگترین بانک خصوصی کشور بخش عمده‌ای از خدمات و پژوهش‌های مربوط به حوزه فناوری خود را در یکی از شرکت‌های زیرمجموعه خود به نام «گروه فناوران هوشمند بهسازان فردا» انجام می‌دهد. این گروه در دل خود شرکت‌های متعددی دارد که هر یک از حوزه مشخصی از فناوری اطلاعات به بانک ملت و دیگر بانک‌ها خدمات ارائه می‌کنند.
شرکت بهسازان ملت: موارد زیر از جمله فعالیت‌های این شرکت به شمار می‌روند:
ارائه خدمات توسعه و پشتیبانی سامانه متمرکز بانکداری الکترونیکی (ریالی و ارزی)
ارائه خدمات توسعه و پشتیبانی سامانه‌های اقماری سامانه متمرکز بانکداری الکترونیکی (کشف تقلب، مبارزه با پولشویی، داده‌های کلان)
ارائه خدمات توسعه و پشتیبانی اینترنت بانک، همراه بانک و تلفن بانک
طراحی و توسعه کیوسک‌های چندمنظوره بانکی

شرکت مهندسی سیستم یاس ارغوانی: برخی ازحوزه فعالیت شرکت شامل موارد زیر است:
ارائه خدمات در حوزه ی بانکداری الکترونیک، پرداخت الکترونیک، تجارت الکترونیک و تجارت همراه
ارائه خدمات پشتیبانی و نگهداری از خودپردازها، پایانه‌های فروش و جایگاه‌های سوخت
طراحی و برگزاری دوره‌های تخصصی در حوزه فناوری اطلاعات

شرکت مهندسی صنایع یاس ارغوانی: برخی از زمینه‌های فعالیت شرکت به شرح زیر هستند:
مشاوره مدیریت و فناوری اطلاعات در حوزه‌های تدوین برنامه راهبردی، بهبود فرآیندها و عملکرد، پیاده‌سازی چارچوب‌های مدیریت خدمات فناوری اطلاعات و حاکمیت فناوری اطلاعات، مدیریت دانش
طراحی نظام جامع مدیریت پروژه، برنامه‌ریزی و کنترل پروژه
طراحی سیستم تضمین کیفیت پروژه و نظارت بر پروژه‌های فناوری اطلاعات کلان
تحلیل داده و داده‌های کلان
پیاده‌سازی نرم‌افزارهای کاربردی سفارش مشتری
مطالعات و رصد نوآوری‌ها و فناوری‌های جدید در حوزه پرداخت و بانکداری
ارائه خدمات حمایتی و سکوی رشد از نوآوران حوزه فناوران مالی

شرکت مهندسی نرم‌افزار شقایق: خدمات ارائه شده از سوی شرکت عبارتند از:
راهبری و پشتیبانی مرکز تماس و طراحی، راه‌اندازی، توسعه و پشتیبانی باشگاه مشتریان
راه‌اندازی و مدیریت شبکه شرکای تجاری و زیرساخت سهیم
پشتیبانی و توسعه بازار سامانه تدارکات الکترونیک دولت (ستاد)
پشتیبانی از سامانه تسهیلات اینترنتی
پشتیبانی، مغایرت‌گیری، گزارش و تسویه شارژهای اعتباری تلفن همراه
جمع‌سپاری مالی (فاندینو fundino.ir)
طراحی، تولید، توسعه و پشتیبانی بانکداری اجتماعی
اجرای سامانه مدیریت صندوق‌های قرض‌الحسنه محلی
اجرا و راهبری پروژه نماچک
توسعه شاپ کارت ملت در تهران

شرکت زیرساخت خدمات امن تراکنشی:
طراحی، عملیات و راهبری شبکه در مقیاس بزرگ
ارائه راه‌حل‌‌های پیاده‌سازی مراکز مدیریت و کنترل شبکه
ارائه راه‌حل‌های بهینه به‌منظور پیاده‌سازی زیرساخت در مراکز داده
ارائه روش‌های بهینه برای مدیریت و کنترل پهنای باند
طراحی و پیاده‌سازی شبکه WAN براساس پروتکل‌های متناسب با ساختار شبکه سازمان
طراحی و عملیات مراکز داده (طراحی، اجرا، نظارت و پشتیبانی تمام وقت)
طراحی و مدیریت مراکز داده هوشمند
ارائه خدمات در حوزه سیستم مانیتورینگ، ویدئوکنفرانس، تلفن اینترنت، دوربین‌‌های مداربسته و سیستم‌های کنترل تردد
مشاوره در طراحی زیرساخت، ابزار و فرآیندهای مورد نیاز مرکز عملیات امنیت
ارائه خدمات آموزشی، مشاوره، طراحی، ممیزی داخلی و استقرار سیستم مدیریت امنیت اطلاعات
ارائه خدمات مرتبط با شناسایی و ارزش گذاری دارایی‌های حوزه اطلاعات
سرویس‌های ارزش‌افزوده

شرکت به‌پرداخت ملت: محور فعالیت‌های این شرکت به همراه سایر شرکت‌های پذیرفته شده در بورس در گزارش دیگری بررسی خواهد شد.

بانک ملی ایران: بخش عمده‌ای از فعالیت‌های مربوط به بانکداری الکترونیک در بانک ملی ایران به عهده شرکت «داده‌ورزی سداد» است. این شرکت که یکی از بزرگترین شرکت‌های حوزه فناوری اطلاعات در کشور به شمار می‌رود و بیش از 75 درصد از سهام آن به بانک ملی ایران تعلق دارد، خدماتی همچون مدیریت کارت و حساب، مدیریت وجه خزانه، مدیریت مالی و حسابداری، پرداخت الکترونیکی، پشتیبانی و امداد شعب و خدمات مدیریت مالی و حسابداری را در اختیار این بانک قرار می‌دهد.

بانک صادرات ایران: شرکت «گسترش انفورماتیک ایران» که مالکیت 70 درصدی آن در اختیار بانک صادرات ایران است، وظیفه گسترش و اجرای فعالیت‌های بانک در حوزه فناوری اطلاعات را بر عهده دارد. تولید سخت‏افزار، نرم‏افزار کاربردی و نرم‏افزارهای طراحی و مهندسی، نصب و راه‏اندازی شبکه‏های کامپیوتری LAN و WAN از مهم‌ترین فعالیت‌های این شرکت به شمار می‌روند. همچنین براساس صورت‌های مالی، بانک صادرات ایران مالکیت 21 درصد از سهام شرکت ملی انفورماتیک و 10 درصد از سهام شبکه الکترونیکی پرداخت کارت (شاپرک) را در اختیار دارد اما به دلیل نداشتن سهم کنترلی در این شرکت‌ها تنها می‌تواند در سود و زیان آنها شریک باشد.

بانک تجارت: براساس بررسی‌های به عمل آمده این بانک سه شرکت ارائه‌دهنده خدمات فناوری اطلاعات در زیرمجموعه خود دارد. شرکت «کارت‌های اعتباری ایران‌کیش» که در حوزه پرداخت فعالیت می‌کند از زیرمجموعه‌های این بانک است که در گزارشی جداگانه محورهای اصلی فعالیت این شرکت مورد بررسی قرار می‌گیرد.

همچنین صددرصد از سهام شرکت «توسعه ارتباطات الکترونیک تجارت ایرانیان» نیز به این بانک تعلق دارد. این شرکت دامنه وسیعی از خدمات به شرح زیر ارائه می‌کند:
ارائه خدمات مشاوره‌ای و آموزشی جهت انتقال دانش فناوری اطلاعات و ارتباطات
بومی‌سازی، پیاده‌سازی و یکپارچه‌سازی با سایر سامانه‌های بانک
تبدیل و مهاجرت از سامانه‌های موجود به سامانه‌های مطلوب و نوین
پیشنهاد، تهیه و تامین سامانه یکپارچه بانکداری متمرکز نگهداری و پشتیبانی از سامانه‌ها
تهیه شاخص‌های انتخاب راه‌حل‌های بانکداری الکترونیک مبتنی بر معماری یکپارچه و زیرساخت‌های مالی
برنامه‌ریزی راهبردی، تهیه معماری و طراحی مدل اجرایی مطلوب بانک
تغییر و تحول در کسب‌وکار بانکی از طریق راهکارهای بانکداری دیجیتال

تملک حدود 65 درصد از سهام شرکت «سامانه‌های یکپارچه سیمرغ تجارت» نیز باعث شده کنترل این شرکت در عمل در دست بانک تجارت باشد. لذا این بانک از خدمات این شرکت نیز بهره‌مند می‌شود. این شرکت خدمات خود را در حوزه‌های زیر ارائه می‌کند:
کسب‌وکارهای کیف پول مبتنی بر تراشه و مبتنی بر شبکه
ارائه خدمات مشترک با کسب‌وکار مشتریان سازمانی و بنگاه‌های مشتری بانک
خدمات مدرن و ارزش افزوده به مشتریان حقیقی
خدمات هوش تجاری
کسب‌وکار صادرکنندگی کارت
کسب‌وکارهای پذیرندگی سوئیچ

بانک مسکن: شرکت «ناواکو» به بانک مسکن تعلق دارد و امور مربوط به حوزه فناوری اطلاعات و بانکداری نوین را در این بانک طراحی و اجرا می‌کند. اجرای طرح‌های جامع فناوری اطلاعات، شرکت در مناقصات داخلی و خارجی در زمینه فعالیت شرکت، خرید و فروش، صادرات و واردات خدمات و کالاهای مجاز رایانه‌ای و فناوری اطلاعات و ارتباطات، انعقاد قراردادهای همکاری و مشارکت با شرکت‌های داخلی و خارجی و تهیه و تأمین و تولید تجهیزات و قطعات رایانه‌ای و الکترونیکی از جمله موضوعات فعالیت این شرکت به شمار می‌روند.

بانک کشاورزی: این بانک دولتی نیز شرکتی به نام «گسترش فناوری‌های نوین کشاورز» تاسیس کرده تا بخش عمده خدمات مورد نیازش را در زمینه فناوی اطلاعات به این شرکت بسپارد. موضوع فعالیت شرکت به طور خلاصه شامل موارد ذیل است:
ارائه خدمات زیر ساخت مورد نیاز بانک کشاورزی و پشتیبانی و نگهداری شبکه‌های ارتباطی LAN و WAN
ارائه خدمات مشاوره‌ای و اجرای پروژه در زمینه‌های فناوری اطلاعات، کامپیوتر و شبکه الکترونیکی
ایجاد و راه‌اندازی و اداره واحدهای ساخت یا مونتاژ تجهیزات و وسایل کامپیوتری، الکترونیکی و ملزومات مرتبط
طراحی و تولید نرم‌افزارهای مدیریت داشبورد، سیستم مکانیزه نظارت بر طرح‌ها (سنا)، سیستم مکانیزه پیگیری وصول مطالبات، سیستم مرآت، سیستم ارتباط با مشتریان، سیستم مالی اموال و… .
صدور و شخصی‌سازی انواع کارت‌های بانکی

بانک رفاه کارگران: بانک رفاه کارگران نیز یکی از زیر مجموعه‌های خود به نام «شرکت خدمات توسعه فناوری رفاه پردیس» را مامور جاری سازی بانکداری الکترونیکی و امور فناوری اطلاعات در این بانک کرده است. اهم فعالیت‌های این شركت به شرح ذیل است:
مشاوره و نظارت بر اجرای طرح‌های انفورماتیكی
خلق و ارائه راهکارهای فناوری اطلاعات و طراحی و پیاده سازی نرم‌افزارهای خاص
خدمات مهندسی شبكه‌های پیشرفته و امنیت اطلاعات
طراحی، پیاده‌سازی و مدیریت شبکه‌های کامپیوتری Active , Passive , Server
ارائه راهکارهای بانکداری الکترونیکی
تامین، نصب، راه‌اندازی و پشتیبانی (تعمیر و نگهداری) کلیه تجهیزات بانکی
تولید، پشتیبانی، تعمیر و نگهداری تجهیزات ریز کامپیوتر و متعلقات، تجهیزات رایانه‌ای و ماشین‌های اداری

بانک پاسارگاد: امور مربوط به فناوری اطلاعات در بانک پاسارگاد به یکی از زیرمجموعه‌های این بانک به نام شرکت «مدیریت فناوری اطلاعات و ارتباطات پاسارگاد آریان (فناپ)» محول شده است. فناپ یک هلدینگ است که شرکت‌های متعددی در زیرمجموعه خود دارد. در زیر به تعدادی از این شرکت‌ها به همراه حوزه فعالیت آن‌ها اشاره شده است.

شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد: خدمات بانکی همچون ارائه انواع کارت‌ و پایانه کارت، درگاه پرداخت اینترنتی، شبکه‌های مخابراتی و مواردی نظیر آن مهم‌ترین حوزه‌های فعالیت این شرکت است.

شرکت داتین: شرکت‌ نرم‌افزاری پیشرو در ارائه محصولات و خدمات بانکداری، بیمه و پرداخت الکترونیکی است که با ارائه راهکارهای نرم‌افزاری کاملا بومی در صنعت مالی، بانکی، بیمه و خدمات پرداخت کشور در زمره نقش‌آفرینان اصلی این صنعت به شمار می‌رود.

شرکت پردازش الکترونیک راشد سامانه (پارسا): در دو حوزه اصلی مدیریت حمل‌و نقل وجوه نقد و دارایی‌های گرانبها و توسعه و پشتیبانی شبکه دستگاه‌های خودپرداز بانکی فعالیت می‌کند.

شرکت آدونیس: به صورت تخصصی به تأمین خودپرداز، خوددریافت و همچنین سخت‌افزارها، نرم‌افزارها و شبکه‌ ارتباطی آنها می‌پردازد. علاوه بر این، در زمینه خدمات حمل، نصب فیزیکی، سایت‌سازی و پشتیبانی شبکه ارتباطی دستگاه‌های خودپرداز بانکی نیز فعالیت می‌کند.

شرکت سپندار: با هدف طراحی و تولید نرم‌افزار مرکزی و نرم‌افزار جانبی سامانه پرداخت‌های نوین در آزادراه‌های کشور، تأسیس شده است. این شرکت مجری انحصاری سامانه‌های پرداخت الکترونیکی عوارض (ETC) در سطح بزرگراه‌های کشور است.

شرکت داده‌پردازان تدبیر و سرمایه (داتکس): خدمات الکترونیکی در حوزه کارگزاری و بازار سرمایه به مشتریان ارائه می‌دهد.

شرکت زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات پاسارگاد آریان (فناپ‌زیرساخت): فعالیت خود را بر یکپارچه‌سازی زیرساخت‌ها و راهکارهای هوشمند از جمله هوشمندسازی ساختمان‌ها با فناوری اینترنت اشیاء و همچنین حمل‌ونقل هوشمند متمرکز کرده است. ارائه خدمات پشتیبانی فنی، نگهداری و تعمیرات تخصصی تجهیزات سخت‌افزاری در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات، از دیگر فعالیت‌های شرکت فناپ‌زیرساخت است.

این هلدینگ به غیر از شرکت‌های مورد اشاره، شرکت‌های دیگری در عرصه ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز دارد.

بانک پارسیان: بانک پارسیان شرکت‌های متعددی در حوزه فناوری اطلاعات در زیرمجموعه خود دارد که از خدمات آنها در این حوزه بهره می‌گیرد. این شرکت‌ها در قالب هلدینگی به نام «گروه داده‌پردازی بانک پارسیان» فعالیت می‌کنند. شرکت‌های زیرمجموعه این هلدینگ و حوزه فعالیت آنها عبارتند از:
شرکت تجارت الکترونیک پارسیان: در حوزه پرداخت فعالیت می‌کند و در گزارش مربوط به شرکت‌های پرداخت مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
شرکت تامین خدمات سیستم‌های کاربردی کاسپین: محور اصلی فعالیت‌های آن، ارائه راه‌حل‌های کاربردی حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در بخش‌های خدمات نرم‌افزاری، سخت‌افزاری، شبکه‌های ارتباطی، پشتیبانی و مشاوره با تمرکز بر سازمان‌های مالی و پولی و ایجاد زیرساخت‌های لازم برای خدمات مورد نیاز آن‌ها است.
شرکت تجارت الکترونیک پارسیان کیش: در حوزه‌‌های بازرگانی (تأمین)، تولید (مونتاژ) و نصب و پشتیبانی، خدماتی مناسب از نظر کمی و کیفی به بانک پارسیان، شرکت تجارت الکترونیک پارسیان و سایر شرکت‌های ارائه‌‌دهنده خدمات پرداخت الکترونیکی ارائه می‌کند.

بانک اقتصاد نوین: بررسی‌ها نشان می‌دهد عمده فعالیت این بانک در حوزه فناوری اطلاعات و بانکداری الکترونیک از طریق دو شرکت زیرمجموعه آن انجام می‌شود.
پرداخت نوین آرین: این شرکت در زمینه‌های زیر فعالیت می‌کند:
به‌کارگیری انواع پایانه‌های سرویس‌دهنده و یا پذیرنده کارت، شامل دستگاه‌های خودپرداز، پایانه فروش، کیوسک، درگاه پرداخت اینترنتی، درگاه موبایلی و نرم‌افزارهای مرتبط
تجهیز شبکه پرداخت به انواع وسایل مخابراتی و ارتباطی برای تبادل اطلاعات و نرم‌افزارهای مرتبط
ارائه خدمات مدیریتی و مشاوره‌ای در حوزه بانکداری الکترونیک

خدمات رایان اقتصاد نوین: طیف گسترده‌ای از خدمات طراحی، تولید و توسعه سامانه‌های نرم‌افزاری، مدیریت و راهبری و نظارت و پشتیبانی راه‌حل‌ها و سیستم‌ها را به بانک اقتصاد نوین، شبکه شعب، ادارات مرکزی و مشتریان ویژه بانک ارائه می‌کند.

بانک سامان: بانک سامان نیز یکی از بانک‌های پیش رو در زمینه استفاده از فناوری‌های نوین بانکی به شمار می‌رود. این بانک نیز در زیرمجموعه خود شرکت‌های متعددی در حوزه فناوری اطلاعات دارد که خدمات الکترونیکی خود را از آن‌ها دریافت می‌کند.

شرکت تندر نور: حوزه فعالیت شرکت به شرح زیر قابل ارائه است:
واردات، توزیع، پشتیبانی و تعمیرات دستگاه‌های کارت‌خوان، قطعات سخت‌افزاری و تجهیزات شبکه
پشتیبانی و نگهداری سیستم‌های سخت‌افزاری شعب بانک‌های معتبر
پشتیبانی و نگهداری تخصصی مراکز دیتا سنتر (برق- تاسیسات- شبکه- دوربین‌های مداربسته و…)

شرکت «پردازشگران سازمان» نیز از دیگر شرکت‌های زیرمجموعه این بانک است که طراحی و تولید پشتیبانی ابزارها و نرم‌افزارهای کاربردی ویژه بانک را برعهده دارد. همچنین شرکت «پرداخت الکترونیک سامان‌کیش» نیز تحت مدیریت این بانک است که در گزارش مربوط به شرکت‌های پرداخت به طور جداگانه بررسی خواهد شد. علاوه بر این شرکت‌ها، بانک سامان شرکت‌های متعددی دیگری در حوزه ITC دارد.

بانک سینا: شرکت «توسعه نوآوری و فناوری سینا» که یکی از هلدینگ‌های بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی به شمار می‌رود که امور مربوط به فناوری اطلاعات کلیه شرکت‌های بنیاد به ویژه بانک سینا را برعهده دارد. همچنین بانک سینا 20 درصد از سهام شرکت فناوا کارت را نیز در اختیار دارد که به دلیل نداشتن سهام کنترلی تنها در سود و زیان آن شریک است.

بانک سرمایه: در بانک سرمایه امروز مربوط به بانکداری الکترونیک و فناوری اطلاعات به شرکتی به نام «تجارت الکترونیک سرمایه» واگذار شده است. براساس بررسی‌های به عمل آمده حدود 97 درصد از سهام این شرکت به بانک تعلق دارد. ساخت، تولید، واردات و صادرات تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری خصوصا در زمینه بانکداری الکترونیک، ارائه کلیه خدمات از جمله تهیه، طراحی، پیاده‌سازی و نگهداری در زمینه شبکه‌های کامپیوتری و کارت‌های الکترونیکی و ملزومات آنها و شرکت در مناقصات داخلی و خارجی در زمینه بانکداری الکترونیک مهم‌ترین وظایف این شرکت در ارائه خدمات به بانک سرمایه به شمار می‌رود. بانک سرمایه نیز مالکیت 20 درصدی شرکت فناوا کارت را نیز در اختیار دارد که به دلیل عدم کنترل تنها در سود و زیان آن شریک است.

بانک حکمت ایرانیان: عمده فعالیت‌های بانک حکمت ایرانیان در حوزه فناوری اطلاعات به شرکت «توسعه فناوری و تجارت حکمت» سپرده شده است. فعالیت اصلی این شرکت تامین و پشتیبانی تجهیزات نرم‌افزاری و سخت افزاری حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات از طریق خرید، فروش، سرمایه‌گذاری و واردات و هرگونه ارائه خدمات در زمینه‌های مشابه است.

بانک دی: شرکت «تجارت الکترونیک دی» بازوی بانک دی در حوزه فناوری اطلاعات به شمار می‌رود. این شرکت که 100 درصد از سهام آن به بانک تعلق دارد خدمات مورد نیاز در زمینه‌های درگاه‌های پرداخت، انواع کارت‌خوان‌ها و باشگاه مشتریان را در اختیار بانک قرار می‌دهد. علاوه بر این شرکت بانک دی 30 درصد از سهام «شرکت سایان‌کارت» را نیز در تملک دارد.

بانک انصار: شرکت «فناوران اطلاعات انصار» که مالکیت صددرصدی آن به بانک انصار تعلق دارد بخش عمده فعالیت‌های این بانک در حوزه فناوری اطلاعات بر عهده دارد. محصولاتی که جهت ایجاد ارزش افزوده در فرآیندهای بانکی (Banking value-added) توسط این شرکت ارائه شده‌اند عبارتند از:
سامانه‌های بانکی نظیر سامانه سوییچ بانکی، سامانه ارزی، سامانه ALM، سامانه بانکداری شرکتی (محیا) و…
سامانه ستادی نظیر سامانه‌های ایزو، منابع انسانی، حقوق و دستمزد و…
سامانه‌های مبتنی بر تلفن همراه نظیر سامانه همراه بانک، سامانه محاسبه گر تسهیلات، سامانه USSD و…
سامانه‌های مبتنی بر داده‌کاوی و هوش تجاری
علاوه بر این شرکت، بانک انصار «سامانه الکترونیک انصار» را در نیز در زیرمجموعه‌های خود دارد. فعالیت اصلی این شرکت در حوزه تولید کارت‌های الکترونیکی است. اما در کنار آن فعالیت‌های مبتنی بر شبکه، خدماتی در حوزه امنیت سایبر و… را نیز انجام می‌دهد.

بانک قوامین: در بانک قوامین شرکت «تدبیر تراکنش ایرانیان» عهده‌دار توسعه و اجرای فعالیت‌های بانک در حوزه فناوری اطلاعات است. خدمات شرکت به بانک قوامین گستره وسیعی را در بر می‌گیرد. به گونه‌ای که طراحی و تولید سیستم‌های نرم‌افزاری، خدمات مرکز داده، تحقیق و توسعه از یک سو و نگهداری و تعمیرات و تامین قطعات و سخت‌افزار تنها بخشی از این گستره به شمار می‌روند.

بانک خاورمیانه: شرکت «داده‌پردازان سیمای آفتاب» که مالکیت 100 درصد از سهام آن به بانک خاورمیانه تعلق دارد قبل تپنده این بانک در حوزه فناوری اطلاعات به شمار می‌رود. این شرکت در حال حاضر خدمات زیر را به این بانک و سایر مشتریان ارائه می‌کند.
مشاوره در حوزه انتخاب نرم‌افزارهای متمرکز بانکی و سیستم‌های انتقال و مهاجرت
تولید نرم‌افزارهای سفارشی مرتبط با حوزه بانکداری
مشاوره، نگهداری، عملیات و پشتیبانی دیتابیس، سیستم عامل، شبکه
ارائه مشاوره و خدمات مرتبط با محصولات بانکداری الکترونیکی
ارائه خدمات مرتبط با پرداخت الکترونیک و خدمات مبتنی بر بسترهای جامع نرم‌افزاری و سخت‌افزاری

بانک گردشگری: بانک گردشگری با تاسیس «شرکت توسعه فناوری اطلاعات گردشگری ایران» بسیاری از امور مربوط به فناوری اطلاعات و بانکداری نوین خود را به این شرکت واگذار کرده است. این شرکت خدمات متنوعی به بانک و سایر مشتریان خود ارائه می‌کند. مهم‌ترین فعالیت‌های شرکت بر مبنای اساسنامه به‌شرح زیر است:
ارائه خدمات رایانه‌ای و خرید و فروش و واردات و صادرات تجهیزات رایانه‌ای
ایجاد و اجرای سیستم‌های رایانه‌ای و برنامه‌نویسی معماری سازمانی بر مبنای فناوری اطلاعات
طراحی و مشاوره در زمینه پروژه‌های انفورماتیکی
واردات و صادرات کالاهای مجاز بازرگانی در زمینه موضوع فعالیت شرکت

بانک شهر: عملیات مربوط به فناوری اطلاعات در بانک شهر نیز به هلدینگ فناوری اطلاعات این بانک محول شده است. دو شرکت که تاثیر زیادی در عملیات مربوط به عملیات بانکی در این هلدینگ دارند عبارتند از:

شرکت فن‌آوران ایمن شبکه (فاش): خدمات مرتبط با امنیت فضای تبادل اطلاعات، تهیه و تدوین طرح جامع امنیت شبکه‌های رایانه‌ای و فناوری اطلاعات، خدمات مشاوره و پیاده‌سازی سیستم‌های مدیریت امنیت اطلاعات، خدمات حرفه‌ای امنیت فناوری اطلاعات از مهم‌ترین فعالیت‌های این شرکت هستند.

شرکت توسعه و نوآوری شهر: انجام فعالیت‌های مربوط به فناوری اطلاعات و انفورماتیک شامل توسعه و نگهداری سیستم اتوماسیون، خدمات مراکز داده- انجام فعالیت‌های پیمانکاری برای موسسات مالی درخصوص مدیریت و توسعه مسیرها و ابزارهای الکترونیکی- توسعه بستر مخابراتی گسترش خدمات انواع کارت مانند کارت پول، نقدی از مهم‌ترین حوزه‌های فعالیت این شرکت به شمار می‌روند.

بانک آینده: بانک آینده نیز بخش عمده امور مربوط به فناوری اطلاعات خود را به یکی از شرکت‌های زیرمجموعه‌اش به نام «تجارت الکترونیکی ارتباط فردا» سپرده است. زمینه اصلی فعالیت شرکت فناوری‌های مالی، پرداخت الکترونیکی و بانکداری دیجیتال است.

سایر بانک‌ها نیز به فراخور نیاز‌های خود در حوزه فناوری اطلاعات با شرکت‌های مختلفی ارتباط دریافت می‌کنند. در این میان آنچه بیش از هر چیز حائز اهمیت است ایده‌های جدید و خلاقانه است که می‌تواند در این شرکت‌ها بروز و ظهور یافته و بانک خدمات‌گیرنده را از آن بهره‌مند ساخته و با گسترش و پیاده‌سازی آن در کل سیستم بانکداری کشور برکات آن به اقتصاد کشور برسد.

منبع: ماهنامه بانکداری آینده شماره 38