روایت گارتنر درباره آخرین روندهای فناوری در سال ۲۰۱۹

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، در همین راستا، شرکت گارتنر مانند سال‌های قبل لیستی از 10 روند برتر را برای سال 2019 اعلام کرده است که در نگاه اول شاید کمی یادآور لیست سال جاری (2018) باشد، البته با نام‌های جدید برای برخی از روندهایی که در حال حاضر به خوبی تعریف شده‌اند. بخشی از مشکل سازمان‌های تحقیقاتی جامع مانند گارتنر این است که نتیجه کار آن‌ها چگونه در معرض دید قرار می‌گیرد. آن‌ها میزبانی کنفرانس‌ها را برعهده می‌گیرند، گزارشات خود را منتشر می‌کنند، و از طریق مشاورهای خود در ارائه خدمات مشاوره‌ای به سازمان‌ها، به بحث درخصوص روند تکنولوژیکی برای مخاطبین خود می‌پردازند.

در لیست امسال، گارتنر به اتصال افراد، دستگاه‌ها، محتوا و خدمات، تحت عنوان «شبکه هوشمند دیجیتال» اشاره دارد. این شبکه، ترکیبی از مدل‌های دیجیتال، پلتفرم‌های کسب‌وکاری، و مجموعه‌ای از خدمات پشتیبانی‌کننده کسب‌وکارهای دیجیتال، را شامل می‌شود.
شبکه – به ارتباط بین یک مجموعه در حال گسترش از افراد، کسب‌وکارها، دستگاه‌ها، محتوا و خدمات اشاره می‌کند تا پیامدهای دیجیتالی را ارائه دهد.
هوشمند – اشاره به این دارد که چطور هوش مصنوعی تقریبا در همه فناوری‌ها رسوخ می‌کند و با تمرکز دقیق بر یک محدوده مناسب می‌تواند امکان داشتن سیستم‌های پویا، انعطاف‌پذیر و بالقوه مستقل را فراهم کند.
دیجیتال – برمی‌گردد به ترکیب دنیای مجازی و واقعی جهت ایجاد یک محیط، متصل به فضای چند بعدی دیجیتال بهسازی شده.

«شبکه هوشمند دیجیتال» در دو سال گذشته یک موضوع پایدار بوده و در سال 2019 نیز این موضوع به عنوان یک پیشران بزرگ همچنان مطرح است. هر یک از اجزای این موضوع یک عنصر کلیدی در هدایت روندهای نوآوری مداوم به عنوان بخشی از یک استراتژی ContinuousNEXT ذیل این موضوع هستند. به عنوان مثال، هوش مصنوعی (AI) در قالب اشیاء خودکار و هوش افزوده، به همراه یکدیگر در اینترنت اشیاء (IoT) استفاده می‌شوند، و محاسبات در لبه (Edge Computing) و دوقلوهای دیجیتال برای ارائه فضاهای هوشمندانه یکپارچه استفاده می‌شوند. آنچه که قابل مشاهده است، ترکیب و تلفیق چندین گرایش به منظور ایجاد فرصت‌های جدید و پیشرانی فناوری‌های جایگزین‌شونده جدید، نشانه‌ای از روند پیشرفت‌های تکنولوژی استراتژیک، گارتنر در سال 2019 است.
10    روند برتر فناوری در سال 2019، به گفته گارتنر به شرح زیر عبارتند از:

1- اشیاء مستقل

نخستین روند «اشیاء مستقل» است. گارتنر به اشیاء مستقل و خودران اعتقاد دارد. فکر کردن به روبات‌ها، وسایل نقلیه و هواپیماهای بدون سرنشین، و سپس اندیشیدن در باره هوش مصنوعی و اتوماسیون.
اتوماسیون اکنون از مدل برنامه‌نویسی انعطاف‌ناپذیر فراتر رفته است، و با استفاده از هوش مصنوعی می‌توان رفتارهایی را در جهت خودکارسازی عملکردهایی که قبلا توسط انسان انجام می‌گرفت، ارائه کرد.

سرمایه‌گذاری در امور اشیاء مستقل و خودران، به ویژه وسایل نقلیه سال‌های سال است که روند افزایشی دارد. در حقیقت یک مسابقه بی‌سروصدا در جهت استقلال و خودرانی وسایل در تمام اشکال و اندازه‌ها در میان برخی از بزرگترین شرکت‌های جهان و حتی برخی از کوچک‌ترها وجود دارد، و اشیاء خودمختار توسط انواع فناوری، ازجمله هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء قابل استفاده خواهند شد. در این میان هیچ‌کس نمی‌داند که مثلا طی پنج سال آینده چه تعداد از وسایل نقلیه هوایی، زمینی و دریایی به طور جزئی یا کاملا مستقل و خودران فعالیت خواهند کرد.

2- تجزیه و تحلیل پیشرفته (افزوده)

تجزیه و تحلیل پیشرفته مرتبط است با هوش افزوده، که در آن تمرکز بر بهره‌مندی از توانایی‌های بالقوه هوش مصنوعی و با هدف بهسازی و تقویت هوش انسانی به جای جایگزینی آن است. به گفته گارتنر، قابلیت‌های تجزیه و تحلیل پیشرفته به سرعت در حال پیشرفت و گسترش است و از آن به عنوان یکی از ویژگی‌های اصلی تهیه و مدیریت داده‌ها، تجزیه و تحلیل مدرن، مدیریت فرآیندهای کسب‌وکار، امور مربوط به داده‌کاوی و دانشمندان داده، در آینده یاد می‌شود.

بخشی از این ویژگی‌ها مربوط به مفهومی تحت عنوان یادگیری ماشین است که بر مبنای تحلیل محتواها و استفاده و به اشتراک گذاشتن نتایج حاصل از آن در تحلیل‌های آتی است. تجزیه و تحلیل پیشرفته (افزوده) می‌تواند زمینه‌ساز، خودکارسازی و تکمیل فرآیند آماده‌سازی داده‌ها، ایجاد بینش و تجسم بصری، و کم کردن وابستگی و نیاز به دانشمندان حرفه‌ای داده باشد. اگرچه در حال حاضر نمونه‌هایی از این روند در حال بروز و ظهور است ولیکن تعداد برنامه‌های کاربردی در این زمینه بسیار اندک و گاها باورناپذیر است.

به عنوان نمونه گارتنر به مفهومی تحت عنوان «citizen data scientist» اشاره دارد. مهمترین سوالی که در این رابطه هنوز باز است درخصوص توزیع وظایف است و اینکه، چه کسی چه کاری انجام می‌دهد؟

3- توسعه مبتنی بر هوش مصنوعی

این روند در مورد استفاده از هوش مصنوعی در فرآیند توسعه است. به گفته گارتنر، با توجه به اینکه در حال حاضر از ابزارهای تست خودکار در ایجاد و توسعه برنامه‌های کاربردی استفاده می‌شود و نسل تولید اتوماتیک را تجربه می‌کنیم، درنهایت به نسل کدهای تحت هدایت هوش مصنوعی خواهیم رسید. گارتنر معتقد است که بازار به سرعت در حال تغییر است، به همین دلیل دانشمندان داده حرفه‌ای باید با توسعه‌دهندگان نرم‌افزار همکاری کنند تا راه‌حل‌هایی را برای بهبود هرچه بیشتر هوش مصنوعی برای رسیدن به مدلی که در آن توسعه‌دهندگان حرفه‌ای بتوانند به تنهایی و با استفاده از مدل‌های از پیش تعریف‌شده به عنوان یک سرویس ارائه‌شونده، تلاش کنند.
پیش‌بینی گارتنر بر این است که تا سال 2022، تولیدات جدید نرم‌افزاری به میزان 40 درصد با استفاده از همکاری توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی صورت خواهد گرفت.

4- دوقلوهای دیجیتال

گارتنر و دیگران در حال حاضر در حال صحبت کردن در مورد «دوقلوهای دیجیتال» هستند. دوقلوی دیجیتال اشاره به یک نسخه عینی دیجیتال از دارایی‌های فیزیکی (هم قلوی فیزیکی)، فرآیندها، مردم، مکان‌ها، سیستم‌ها و دستگاه‌هایی است که می‌تواند برای اهداف مختلف مورد استفاده قرار گیرد. به عبارتی دیگر دوقلوی دیجیتال تجمیع و یکپارچه‌سازی، هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و نرم‌افزارهای تجزیه و تحلیل‌کننده است با شبکه‌ای از گراف‌های سه‌بعدی (فضایی)، برای ایجاد مدل‌های شبیه‌سازی‌کننده حیات دیجیتالی به طوری که قابل به‌روزرسانی بر مبنای تغییرات همتایان (هم قلوهای) فیزیکی آن‌ها باشد.

دوقلوهای دیجیتال می‌توانند به ما در توصیف، توضیح، شبیه‌سازی، پیش‌بینی و تجویز فعالیت و رفتار در سراسر و درون نهادها کمک کنند. این روند از دهه‌های گذشته نیز در برخی از حوزه‌ها در جریان بوده است، اما در حال حاضر تکنولوژی تکثیر و شبیه‌سازی شامل تمام فناوری‌های دیجیتال در حال گسترش و تعمیم است.

بسیاری از تولیدکنندگان در بخش‌های مختلف، از مفهوم دوقلوی دیجیتال برای نظارت بر دارایی‌های واقعی استفاده می‌کنند و صرفه‌جویی قابل توجهی در تعمیر و نگهداری، پشتیبانی و عملیات می‌کنند. گارتنر معتقد است که با گذشت زمان، با دوقلوهای دیجیتال فرآیندهای مختلف، مردم و چیزهای دیگر با هم مرتبط می‌گردند و به این ترتیب پشتیبانی از شهرهای هوشمند و ابتکارات مشابه دیگر، تسهیل خواهد شد.

5- لبه قدرتمند (Empowered Edge)

روند بعدی به گفته گارتنر، «لبه قدرتمند» است، جایی که محاسبات به مراتب فراتر از امکانات متمرکز، به لبه شبکه منتقل می‌شود، در آن‌جا داده‌ها می‌توانند ذخیره، پردازش و نمایش داده شوند. محاسبات در لبه، بهره‌برداری از معماری‌های مبتنی بر میکروسرویس‌ها است که در آن بخشی از عملکرد‌های نرم‌افزارهای کاربردی به دستگاه‌های واقع در لبه (نقاط انتهایی یا نقاط تماس شبکه) منتقل می‌شود، با این کار قدرت محاسباتی به طور نامحدودی گسترش می‌یابد که درواقع هدف اصلی و واقعی محاسبات در لبه است. در این روند قابلیت‌های بزرگی از توانمندسازی دستگاه‌های قرار گرفته درلبه‌ها فراهم می‌شود.

سه عنصر کلیدی در این روند وجود دارد:
* استفاده از محاسبات ابری در لبه – داشتن نگرش غیررقابتی به محاسبات ابری در برابر محاسبات در لبه؛ این کار با استفاده از معماری ابری، قابلیت ایجاد لبه قدرتمند را فراهم می‌سازد.
* قدرتمندسازی دستگاه‌های لبه – استفاده از دستگاه‌های هوشمند (مبتنی بر هوش مصنوعی)، موجب توانمندی بیشتر در محاسبات و فضای ذخیره‌سازی اطلاعات می‌شود.
* برقراری ارتباط با لبه – فناوری‌های ارتباطی مانند شبکه 5G، که به سرعت در حال رشد است و پیش‌بینی می‌شود طی پنج سال آینده به بهره‌برداری کامل برسد، یکی از عوامل هدایت‌کننده محاسبات در لبه خواهد بود.

6- تجربه غوطه‌وری همه‌جانبه (Immersive Experience)

این روند در مورد چگونگی ارتباط انسان‌ها با یکدیگر و دنیای دیجیتال است و آن داشتن پلتفرمی است همه‌جانبه که بتواند از گسترش فناوری‌های واقعیت مجازی (VR)، واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مخلوط (MR) حاصل شود. برای مثال، کمک گرفتن از راه دور؛ در شرکت‌هایی که از این موضوع در بسیاری از زمینه‌ها استفاده می‌کنند، مانند داشتن یک مهندس متخصص با افرادی در یک کارخانه راه دور برای رسیدن به بخشی از تجهیزات به صورت آنلاین.

7- بلاکچین

رشد، استانداردسازی و استفاده از پلتفرم بلاکچین در صنایع، یک روند تکنولوژی با شرایط امن و قانونی است و گارتنر معتقد است که بلاکچین تا سال 2030، در بازار سهمی معادل حدودا 3 تریلیون دلار کسب خواهد کرد. یکی از مهمترین ارزش‌های کلیدی ناشی از به‌کارگیری تکنولوژی بلاکچین، کاهش اختلاف‌نظرهای تجاری و تکنولوژی است زیرا استفاده از دفتر کل توزیع شده مستقل از برنامه‌های انفردی است و به‌طور بالقوه در سراسر شرکت‌ها و برای تمام کاربران مجاز قابل دستیابی و استناد است. اگرچه مفاهیم و فناوری‌های بلاکچینی در حال حاضر هنوز نابالغ، و به‌درستی درک نشده‌اند، و اثبات کارایی لازم در عملیات کسب‌وکاری ماموریت‌های مهم و حیاتی برای آن دشوار به نظر می‌رسد.

8- فضای هوشمند (Smart Space)

یک فضای هوشمند یک محیط فیزیکی یا دیجیتال است که در آن انسان‌ها و سیستم‌های مبتنی بر فناوری در یک اکوسیستم به‌طور فزاینده باز، متصل، هماهنگ و هوشمند با هم در ارتباط هستند. عناصر چندگانه – از جمله افراد، فرآیندها، خدمات و چیزهای دیگر – در یک فضای هوشمند جمع می‌شوند تا تجربه‌ای همه‌جانبه، تعاملی و خودکار برای یک مجموعه هدف از مردم و سناریوهای صنعت ایجاد کنند.
علت ذکر این روند در لیست گارتنر این است که گارتنر «مکان‌های هوشمند» را دوست دارد، این یک روند خوب و آشکار است و چیز جدیدی در آن وجود ندارد. این اصطلاح در مورد شهرهای هوشمند، ساختمان‌ها، کارخانه‌ها و زنجیره‌های عرضه در میان مکان‌های دیگر کاربرد دارد. قابلیت اتصال، یکپارچه‌سازی و هوش، عناصر اصلی مکان‌های هوشمند را تشکیل می‌دهند.

9- حفظ حریم خصوصی و اخلاق

حوزه حفظ حریم خصوصی و اخلاق از روندهای پیچیده است و روشن نیست که این بازی چگونه انجام می‌شود. از یک‌سو همه به عنوان مثال، علاقه‌مند به تسهیل در تجارت الکترونیک هستند. اما، از سوی دیگر، تجارت الکترونیک به‌واسطه داده‌های جمع‌آوری شده از رفتار آنلاین آنها تحت تاثیر قرار می‌گیرد. به اعتقاد گارتنر، اینکه قادر باشیم چیزی را به کمک هوش مصنوعی انجام دهیم به این معنا نیست که باید انجام شود. در چند وقت اخیر شاهد چالش‌های قابل‌توجهی هستیم که در رابطه با حریم خصوصی برای شرکت‌ها بوجود آمده است، و اذهان عمومی بیشتر نگران استفاده سازمان‌ها و اشخاص ثالث از اطلاعات شخصی آن‌ها است.
هر گونه بحثی در مورد حریم خصوصی باید در حوزه گسترده‌تری از موضوع اخلاق دیجیتالی و اعتماد مشتریان، موکلین و کارکنان صورت گیرد. درحالی‌که حفظ حریم خصوصی و امنیت یکی از اجزای پایه‌ای در ایجاد اعتماد است، اما درواقع اعتماد چیزی فراتر از این اجزا است. اعتماد درواقع پذیرش یک سند یا تعهد، بدون تحقیق و مدرک می‌باشد. درنهایت اینکه، جایگاه یک سازمان در زمینه حفظ حریم خصوصی باید از جایگاه و رفتار گسترده‌تری از سازمان در زمینه اخلاق و اعتماد به وجود بیاید.

10- محاسبات کوانتومی (Quantum Computing)

آخرین روند در لیست گارتنر محاسبات کوانتومی است. تصور کنید در یک کتابخانه غول‌پیکر با میلیون‌ها و میلیون کتاب، یک کامپیوتر معمولی بخواهد به صورت پشت سر هم و خطی تمام این کتاب‌ها را بخواند، محاسبات کوانتومی، مانند خواندن تمام کتاب‌ها در یک زمان واحد است. محاسبات کوانتومی دارای پتانسیل حل مسائل و مشکلات موجود در شیمی، علوم مواد و سایر زمینه‌هایی که امروزه غیرممکن به نظر می‌رسند، است.
گارتنر درخصوص بیان این روند با دقت و محتاطانه حرف می‌زند. تا جایی که اعتبار آن را به عنوان یک روند جاری مهم، زیر سوال می‌برد.
برخی دیگر نیز معتقدند، محاسبات کوانتومی موضوعی است که برای رسیدن به ارزش قابل توجه در محاسبات ممکن است به یک بازه 10 یا 20 ساله زمان نیاز داشته باشد.

منبع: ماهنامه بانکداری آینده شماره 37