کژراهه قیمت
مقایسه قیمت سهام، متوسط حجم و ارزش معاملات بانکهای دولتی و خصوصی در بورس اوراق بهادار سال 95
ارزش بازار یک نماد عبارت است از قیمت سهام یک شرکت در تعداد سهامداران آن. در اردیبهشتماه سال 96، 11 درصد از ارزش بازار سرمایه مربوط به ارزش سهام بانکهای دولتی، خصوصی و موسسات اعتباری است.
به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک،بانکهایی که سهامشان در بازار بورس اوراق بهادار عرضه شده است عبارتند از: بانک صادرات ایران، ملت، تجارت، انصار، اقتصاد نوین، خاورمیانه، سینا، کارآفرین و پارسیان و بانکهایی که سهامشان در فرابورس عرضه شده است عبارتند از: بانک سرمایه، گردشگری، دی، پاسارگاد، حکمت ایرانیان. از موسسات اعتباری فعال در بازار سرمایه میتوان به موسسه اعتباری کوثر، ملل، نور و ثامن اشاره کرد. به جز موسسه اعتباری کوثر سایر موسسات اعتباری در سال 95 فعالیت چندانی نداشتهاند.
ارزش بازار بانکها و موسسات اعتباری در اردیبهشتماه سال 96
ارزش بازار یک نماد عبارت است از قیمت سهام یک شرکت در تعداد سهامداران آن. در اردیبهشتماه سال 96، 11 درصد از ارزش بازار سرمایه مربوط به ارزش سهام بانکهای دولتی، خصوصی و موسسات اعتباری است. نمودار شماره 1 ارزش بازار هر یک از بانکها و موسسات اعتباری فعال در بازار سرمایه را نشان میدهد. بانک صادرات ایران با 17 درصد از ارزش بازار و بانکهای گردشگری، پستبانک، موسسه اعتباری کوثر و ملل به ترتیب بیشترین و کمترین سهم از ارزش بازار بانکها و موسسات اعتباری را دارا هستند.
P/E و EPS بانکها و موسسات اعتباری
در اردیبهشتماه سال 96
نمودار شماره 2 نسبت P/E و EPS بانکها و موسسات اعتباری را در اردیبهشتماه سال 96 نشان میدهد. از مقایسه P به E یک شرکت با سایر شرکتهای فعال در آن صنعت میتوان دریافت که آیا قیمتی که هماکنون برای سهام یک شرکت در نظر گرفته شده است مناسب است یا خیر؟ با توجه به نمودار شماره 2 پستبانک با 42/69 و بانک صادرات ایران با 1/4 – و بانک تجارت با 28/2 – به ترتیب از بیشترین و کمترین نسبت قیمت به درآمد برای هر سهم برخوردار هستند. همچنین P/E گروه بانکداری 6/64 است. همچنین P/E نشاندهنده این واقعیت است که قیمت یک سهم چند برابر میزان سودی است که به سهامداران آن تعلق میگیرد و هرچه نسبت P به E یک شرکت در مقایسه با سایر شرکتهای فعال در آن صنعت کمتر باشد نشاندهنده ارزنده بودن سهام آن شرکت است. EPS نیز سود هر سهم است که از تقسیم سود پس از کسر مالیات بر تعداد کل سهام به دست میآید. با استفاده از EPS میتوان درباره وضعیت شرکت و عملکرد مدیریت و ترسیم آیندهِ سهم قضاوت کرد. همانطور که در نمودار شماره 2 مشاهده میشود از میان بانکها و موسسات اعتباری بالاترین سود برآوردی هر سهم مربوط به بانک خاورمیانه با 375 eps، بانک انصار با 300، پاسارگاد 281 و بانک دی 275 ریال و پایینترین سود برآوردی مربوط به بانکهای تجارت با 268- eps برای هر سهم و بانک صادرات ایران با 245- eps برای هر سهم دارا هستند، این درحالی است که متوسط سود برآوردی هر سهم برای گروه بانکی 116 eps است.
تعداد روزهای منفی بانکها و موسسات اعتباری
نمودار شماره 3 تعداد روزهای منفی بودن قیمت سهام معاملاتی بانکها را در 12 ماهه گذشته نشان میدهد. بانک انصار، اقتصاد نوین، خاورمیانه و سرمایه بیشترین تعداد روزهای منفی بودن سهام خود را داشتهاند؛ اما کم بودن تعداد روزهای منفی بودن قیمت سهم بانکهای صادرات، گردشگری و دی به معنای بیشتر بودن تعداد روزهای مثبتبودنشان نیست بلکه این بانکهای تعداد روزهای زیادی را متوقف بودهاند.
بانکهای فعال در بورس
بانک صادرات ایران (وبصادر)
بانک صادرات ایران در اسفندماه سال 87 در سازمان بورس اوراق بهادار به ثبت رسیده است و سهام آن در خردادماه 1388 پذیرفته شده است. وبصادر از مردادماه سال 95 متوقف شده است. علت بسته بودن بسیاری از نمادهای بانکی بهویژه بانک صادرات اختلافنظر بانکمرکزی و سازمان حسابرسی درخصوص انجام عملیات حسابرسی بانکها براساس استاندارد جدید IFRS بوده است و بر این اساس بانکمرکزی با صدور دستورالعملهایی بانکها را موظف کرده است تا گزارش حسابرسی خود را براساس استاندارهای جدید در اختیار بانکمرکزی قرار دهند. هرچند اولین پیشبینی درآمد هر سهم برای سال مالی منتهی به اسفندماه 96 در سامانه کدال منتشر شده اما هنوز گزارش حسابرسیشده صورتهای مالی سال مالی منتهی به سال 95 منتشر نشده است. تعداد سهامداران بانک صادرات تا هنگام باز بودن نماد 58 هزار میلیارد و نفر و ارزش بازار این نماد در تیرماه 95، 58 هزار میلیارد بوده است.
نمودار شماره 4 میانگین ماهانه قیمت سهام بانک صادرات را در سال 95 نشان میدهد. از مردادماه این سال تاکنون وبصادر بسته بوده است. بیشترین میانگین قیمت سهام بانک صادرات مربوط به فروردینماه این سال بوده است. همچنین بیشترین قیمت این سهم 1074 ریال در فروردینماه و کمترین قیمت با 971 ریال در تیرماه سال 95 بوده است. بالاترین حجم معاملات بهطور میانگین در فروردینماه و بیشترین ارزش معاملات در تیرماه این سال ایجاد شده است.
متوسط حجم و ارزش معاملات بانک صادرات برای سال 95 در نمودار شماره 5 نشان داده شده است. متوسط بیشترین حجم و ارزش معاملاتی که هنگام باز بودن نماد صورت گرفته مربوط به تیرماه این سال است. این بدین معناست که نماد معاملاتی وبصادر در اوج انجام معاملات و رونق بازار مجبور به تعطیلی نماد شد. پس از این ماه متوسط بیشترین حجم و ارزش معاملات در فروردینماه سال 95 انجام پذیرفته است.
بانک ملت (وبملت)
بانک ملت در بهمنماه سال 87 در تابلوی اصلی بازار اول بورس و اوراق بهادار تهران در بخش بانکها و موسسات اعتباری درج و در همین ماه 5 درصد سهام آن جهت کشف قیمت در بورس عرضه شد. در حال حاضر 17 درصد سهام بانک در اختیار دولت، 30 درصد در اختیار سرمایهگذاری استانی سهام عدالت و مابقی متعلق به بخشهای خصوصی و غیردولتی است. نماد معاملاتی وبملت مانند وبصادر از تیرماه سال 95 بسته شده بود اما در بهمنماه این سال بازگشایی شد. این نیز به دلیل اتخاذ سیاست سختگیرانه نسبت به شفافیت بانکها و ارائه گزارشها و صورتهای مالی حسابرسیشده و مطابق با استاندارهای جهانی صورت پذیرفته شده است؛ اما بسته شدن نمادها بهخصوص نماد بانکیها ریسک کاهش نقدشوندگی را در بازار سرمایه افزایش خواهد داد و مشکلاتی را برای فعالان بازار سهام به وجود خواهد آورد. درحال حاضر در اردیبهشتماه سال 96 ارزش بازار 50 هزار میلیارد و تعداد سهامدارانش 50 میلیارد است.
نمودار شماره 6 میانگین قیمت این سهم را طی ماههای باز بودن این نماد نشان میدهد. بالاترین میانگین قیمت مربوط به فروردینماه سال 95 و پایینترین آن مربوط به اسفندماه است. همچنین در فروردینماه قیمت سهم به بالاترین میزان خود و در اسفندماه نیز پایینترین قیمت را تجربه کرده است که این افت قیمت پس از بازگشایی از نظر کارشناسان قابل پیشبینی بود.
نمودار شماره 7 متوسط حجم و ارزش معاملات بانک ملت را نشان میدهد. همانگونه که مشاهده میشود بیشترین متوسط حجم و ارزش معاملات در فروردینماه و کمترین آن پس از بازگشایی نماد در اسفندماه انجام پذیرفته است.
بانک تجارت (وتجارت)
بانک تجارت در اردیبهشتماه سال 88 در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده و در فهرست شرکتهای بورسی قرار گرفته است. بانک تجارت در 26 اسفندماه سال 92 سرمایه خود را 17 میلیارد سهم به 45 میلیارد افزایش داده است. وتجارت نیز همانند بسیاری از نماد بانکیها از مردادماه سال 95 تا بهمنماه این سال بسته بوده است که این موضوع باعث حبس نقدینگی و ایجاد مشکل برای سهامداران شده است و تداوم این موضوع به سبب ابهامات موجب سرمایهگریزی از بورس خواهد شد.
نمودار شماره 8 میانگین قیمت بانک تجارت را در ماههای باز بودن این نماد نشان میدهد. بیشترین میانگین قیمت بهدست آمده از این نماد مربوط به فروردینماه و کمترین آن مربوط به اسفندماه و زمان بازگشایی نماد بوده است. همچنین قیمت سهم در فروردینماه به بالاترین و در اسفندماه این سال به پایینترین میزان خود رسیده است.
نمودار شماره 9 متوسط حجم و ارزش معاملات بانک تجارت را در سال 95 نشان میدهد. بیشترین حجم و ارزش معاملات در بهمنماه و کمترین آن مربوط به خردادماه این سال است.
بانکهای دولتی فعال در بورس اوراق بهادار
پستبانک (وپست)
پستبانک تنها بانک دولتی است که در گروه بانکیها در بورس اوراق بهادار فعالیت میکند. این بانک از آبانماه سال 89 مورد پذیرش بورس واقع و معاملات سهام آن در بورس انجام شده است. تاکنون 25 درصد از سهام بانک به سهام عدالت، 19 درصد به سایر اشخاص و 5 درصد نیز به صورت وکالتی به سازمان خصوصی واگذار شده است. پستبانک در مردادماه 93 سرمایه خود را از 561 میلیون به 3 میلیارد سهم افزایش داده است. همچنین 50 درصد از سهام پستبانک به وزارت امور اقتصاد و دارایی تعلق دارد.
نمودار 10 میانگین قیمت سهام پستبانک را طی ماههای باز بودن نماد در سال 95 نشان میدهد. همانگونه که مشاهده میشود بالاترین میانگین قیمت مربوط به اردیبهشتماه و پایینترین آن مربوط به اسفندماه این سال است. همچنین بالاترین قیمت سهم در اردیبهشتماه و پایینترین قیمت در اسفندماه و هنگام بازگشایی نماد بوده است. نمودار 11 متوسط حجم و ارزش معاملات را طی ماههای باز بودن نماد در سال 95 نشان میدهد. بیشترین حجم و ارزش معاملات در اردیبهشتماه این سال و کمترین آن در تیرماه که آخرین ماه باز بودن نماد است، بهدست آمده است.
موسسات اعتباری فعال در فرابورس اوراق بهادار
موسسه اعتباری کوثر (وکوثر)
موسسه اعتباری کوثر در اسفندماه سال 91 در فرابورس اوراق بهادار پذیرفته شده و از خردادماه 92 در فهرست قیمتهای فرابورس ایران قرار گرفته داده است. این موسسه در سال 94 سرمایه خود را از 3 هزار میلیارد به 6 هزار میلیارد ریال افزایش داده است. نماد معاملاتی این موسسه در اسفندماه 95 با توجه به اطلاعات دریافتی مبنی بر ابهام در اطلاعات ارائهشده متوقف شده است.
نمودار 12 میانگین قیمت سهام موسسه اعتباری کوثر را در سال 95 نشان میدهد. بیشترین میانگین قیمت در فروردینماه و کمترین آن در بهمنماه و قبل از متوقف شدن نماد بوده است. همچنین همانگونه که از نمودار مشاهده میشود میانگین قیمتی این سهم طی این ماهها روند نزولی را تجربه کرده است. نمودار 13 متوسط حجم و ارزش معاملات موسسه اعتباری کوثر را در سال 95 نشان میدهد. همانگونه که مشاهده میشود بیشترین حجم و ارزش معاملات در دیماه انجام شده است و کمترین آن در مردادماه انجام شده است. پایین بودن حجم معاملات به دلیل بسته بودن این نماد در بسیاری از روزهای این ماه بوده است.
بانکهای فعال در فرابورس
سهام بانکهای حکمت، پاسارگاد، دی، سرمایه و گردشگری در فرابورس اوراق بهادار عرضه و مبادله میشود.
بانک حکمت ایرانیان در اردیبهشتماه سال 89 در فرابورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شد و در آذرماه سال 90 سرمایه خود را از 2 میلیارد به 4 میلیارد افزایش داده است. نماد معاملاتی این بانک در تمام ماههای سال 95 باز بوده و تنها در مردادماه چند روزی را متوقف بوده است.
بانک پاسارگاد از مردادماه سال 90 در فرابورس اوراق بهادار پذیرفته شده است. سرمایه بانک پاسارگاد در بدو تاسیس مبلغ 3 هزار میلیارد و 500 میلیون ریال بوده که طی 7 مرحله به مبلغ به 4 هزار میلیارد ریال افزایش داده است. وپاسار از دیماه تا اسفندماه سال 95 به دلیل ابهام در ارائه اطلاعات متوقف بوده است. سهام بانک دی از اردیبهشتماه سال 90 در فرابورس عرضه شده است. سرمایه بانک در سه مرحله افزایش و از 4 میلیارد ریال به 6 میلیارد ریال افزایش یافته است. نماد معاملاتی دی از مردادماه سال 95 تا اسفندماه بسته بوده است که علت آن عدم ارائه اطلاعات جدید با توجه به مجمع فوقالعاده بانک است.
سهام بانک سرمایه از فروردینماه سال 90 در فرابورس اوراق بهادار مبادله شده است. این بانک در خردادماه همین سال سرمایه خود را از 3500 میلیارد ریال به 4 میلیارد ریال افزایش داده است. از آبانماه تا اسفندماه 95 به دلیل عدم ارائه اطلاعات این نماد متوقف شده است. سهام بانک گردشگری نیز از خردادماه سال 90 در فرابورس عرضه شده است.
بانک گردشگری در دو مرحله سرمایه خود را از 2 میلیارد ریال به 6 میلیارد ریال افزایش داده است. همچنین این نماد طی ماههای مرداد تا شهریور این سال با توجه به اطلاعات دریافتی مبنی بر تعدیل با اهمیت پیشبینی درآمد هر سهم سال مالی 95 متوقف شد.
میانگین قیمت سهام بانکهای فعال در فرابورس در نمودار شماره 14 نشان داده شده است. همانگونه که مشاهده میشود تمامی بانکها به جز بانک حکمت ایرانیان در اکثر ماههای سال 95 متوقف بودهاند. بالاترین قیمت از سهام بانکها در فروردینماه و مربوط به بانک دی است و پایینترین قیمت سهام بانکهای فعال در فرابورس در آذرماه و مربوط به بانک پاسارگاد است. همچنین با توجه به نمودار قیمت سهام تمامی بانکهای مورد بررسی به سمت کاهش قیمت همگرایی دارند. نمودار شماره 15 متوسط ارزش معاملات انجامشده بانکهای خصوصی فعال در فرابورس را در سال 95 نشان میدهد. بیشترین متوسط ارزش معاملات در فروردینماه و از طریق بانک پاسارگاد بهدست آمده است. کمترین ارزش متوسط معاملات هم از طریق بانک سرمایه در ماههای باز بودن نماد بهدست آمده است.
منبع: ماهنامه بانکداری آینده شماره 21