تداوم رشد سرمایه گذاری جهانی در فینتک
سرمایه گذاری 9/6 میلیارد دلاری در حوزه فینتک در سال 2015
بنا به گزارش اخیر «اکسنتور» (Accenture)، سرمایهگذاری در بخش فناوری مالی (فینتک) در جهان در سال 2015 میلادی 75 درصد معادل 6/9 میلیارد دلار رشد داشته است.
سوال از بانک ها: به نظر شما ارزش و مزیت شرکتهای فینتک در چیست؟ نقاط قوت شرکتهای فینتک در مقایسه با بانکها را چه میدانید؟
سوال از مشتریان: دلایل اصلی شما برای استفاده از خدمات و محصولات شرکتهای فینتک چه بوده است؟ (از یک تا 7 نمره بدهید)
رویکرد اختلالی در مقابل رویکرد مشارکتی
کسبوکارهای فینتک مشارکتی که موسسات مالی را هدف قرار میدهند در حال برتری یافتن بر رویکرد اخلال محورند که در رقابت با موسسات مالی سنتی از قبیل بانکها قرار میگیرند. در تایید این مساله، ذکر همین نکته کافی است که تامین مالی برای کسبوکارهای مشارکتی از 38 درصد در سال 2010 به 44 درصد در سال 2015 افزایش یافت. درصد سرمایهگذاری برای کسبوکارهای مبتنی بر همکاری در بازه زمانی مشابه در آمریکای شمالی حتی از این هم بیشتر یعنی از 40 به 60 درصد افزایش یافت. در اروپا عکس این قضیه صادق بود؛ به صورتی که تامین مالی برای اخلالگران از 62 درصد از کل سرمایهگذاری صورت گرفته در بخش فینتک در سال 2010 به 86 درصد در سال 2015 رسید. این روندها نشان از بلوغ بازار و نگرشهای قانونی دارد.
در حالی که شاهد رشد روزافزون تعداد شرکتهای فینتک مشارکتی هستیم، در مقایسه با این رشد روزافزون، سرمایهگذاری اندکی از بانکها به این مسیر سرازیر شده است. در سال 2015 میلادی، از کل 3/22 میلیارد دلار سرمایهگذاری صورت گرفته در این حوزه، تنها 5 میلیارد متعلق به بانکها بوده است؛ این در حالی است که بانکها سالانه بین 50 تا 70 میلیارد دلار به صورت داخلی در حوزه فینتک سرمایهگذاری میکنند. با این حال، همکاری و مشارکت میان بانکها و شرکتهای فینتک، حتی اگر از طریق تصاحب و خریداری باشد، آینده این حوزه را شکل خواهد داد. این مساله به خوبی در سرمایهگذاری اخیر بانک «سانتاندر» در پلتفرم وام دهی «کابگ» و خرید سهام شرکت وام دهی دیجیتال «اتم بانک» (Atom Bank) توسط بانک BBVA دیده میشود.
نگرش مشتریان به فینتک
گزارش جهانی بانکداری خرد 2016 که توسط «کاپگمینی» و با همکاری «افما» منتشر شده، با نظرسنجی از بیش از 16 هزار مشتری در 32 کشور و هم چنین 140 مدیر اجرایی در این حوزه صورت گرفته است. بنا به این گزارش، حدود دوسوم این مشتریان از محصولات و خدمات شرکتهای فینتک بهره گرفته و از نظر آنها، این شرکتها تهدیدی علیه بانکهای سنتی محسوب میشوند. در آمریکای لاتین، حدود سه چهارم از مشتریان بانکداری (یعنی 4/77 درصد مشتریان) از محصولات و خدمات فینتک بهره میگیرند، بعد از آمریکای لاتین، اروپا با 9/68 درصد، خاورمیانه و آفریقا با 63/6 درصد در ردههای بعدی قرار میگیرند. کمبود نسبی زیرساختهای بانکداری در بازارهای نوظهور، محیطی مستعد برای شرکتهای فینتک به منظور تامین و ارائه خدمات بانکداری ایجاد میکند.
البته وقتی بحث اعتماد و اطمینان مطرح میشود، بانکها از این نظر بر شرکتهای فینتک برتری دارند هرچند شرکتهای فینتک نیز در این عرصه پیشرفتهای خوبی داشتهاند. در آمریکای لاتین، نزدیک به نیمی از مشتریان (2/48 درصد) عنوان کرده اند که کاملا به شرکتهای فینتک اعتماد دارند و این تنها 8/11 درصد کمتر از میزان 60 درصدی است که گفته اند به بانکها اعتماد کامل دارند. در تمامی مناطق، این نظرسنجی نشان میدهد که درصد مشتریانی که کاملا و یا تا حدودی به شرکتهای فینتک اعتماد و اطمینان دارند ار 80 درصد بیشتر است. پیش بینی میشود که با توجه بیشتر ناظران و قانونگذاران به حوزه فینتک، یکدستسازی تمهیدات حفاظتی و پرداختن به دغدغههای امنیت دادهها و حریم خصوصی مشتریان، این روند بهبود یابد.
البته مزیتهای شرکتهای فینتک فقط به توانایی این شرکتها در نوآوری و انعطافپذیری خلاصه نمیشود. از دیدگاه مشتریان، شرکتهای فینتک از لحاظ استفاده آسان (9/81 درصد)، ارائه خدمات سریعتر (4/81 درصد) و ایجاد یک تجربه خوب (6/79 درصد) ارزشمند محسوب میشوند. البته دیدگاه بانکها نسبت با شرکتهای فینتک کاملا با نگرش مردم منطبق نیست. هرچند بانکها از لحاظ راحتی استفاده با مردم هم نظرند اما از لحاظ ارائه یک تجربه خوب یا سرعت در ارائه خدمات چندان با مردم اشتراک نظر ندارند.
یک عامل دیگر که بانکها باید به آن توجه داشته باشند، میزانی است که مردم استفاده از خدمات و محصولات فینتک را به یکدیگر توصیه میکنند که اختصارا از آن تحت عنوان نرخ ارجاعی فینتک یاد میشود. در تمامی مناطق موردبررسی، مشتریان بیشتر گرایش دارند تا برای انجام امور مالی به جای بانک (4/38 درصد)، شرکتهای فینتک (9/54 درصد) را به دوستان خود توصیه کنند. علاوه بر این، شرکتهای فینتک به خوبی از ابزار و اهرم شبکههای اجتماعی برای گشترش دامنه نفوذ خود بهره میگیرند. این مساله با کاهش هزینههای تبلیغ، باعث پائین آمدن تعرفه خدمات شده و از سوی دیگر با اتکا به بازخوردهای مشتریان، شرکتهای فینتک میتوانند نسبت به طراحی محصولات و خدمات جدید مبتنی بر خواست مشتریان با سرعت و دقت بیشتری اقدام کنند.
منبع:
ماهنامه بانکداری آینده، شماره12 و 13، مرداد و شهریور 1395