گذار به پسابانکداری الکترونیک/ضرورت سازگار نمودن سامانههای داخلی با روندها
گفتگو با مهندس سید ابوطالب نجفی مدیرعامل شرکت خدمات انفورماتیک
«تعقیب روندهای جهانی در بانکداری دیجیتال و سازگار نمودن سامانههای تولیدی با این روندها، تعامل سازنده با کمپانیهای خارجی جهت بهرهگیری و انتقال دانش و تکنولوژی و تغییر ساختارهای سنتی به مدرن» راه رسیدن به اهداف راهبردی هر بنگاه اقتصادی، ازجمله شرکت خدمات انفورماتیک است/ دوران توجه به بانکداری الکترونیک برای کشور ما سپری شده است و در حال حاضر و بهخصوص با حذف تحریمها بانکها و شرکتهای ارائهدهنده خدمات بانکی باید قاطعانه پای در مسیر بانکداری دیجیتال بگذارند.
پایگاه خبری بانکداری الکترونیک – ظرفیتسازی، راهبرد و استانداردهای بینالمللی، سه کلیدواژهای هستند که در عبارت پیشنهادیِ مهندس سید ابوطالب نجفی در راستای بهبود وضعیت بانکداری الکترونیک ارائه شده است: «ظرفیتسازی و تنوع محصولات و خدمات شبکه بانکی کشور بر اساس استراتژیها و رویکردهای مناسب در تعامل با استانداردها و قوانین بینالمللی صنعت بانکداری». سه کلیدواژه مورد اشاره همانند سه ضلع مثلثی است که به درستی محاط بر توسعه بانکی ماست. نجفی معتقد است: «تعقیب روندهای جهانی در بانکداری دیجیتال و سازگار نمودن سامانههای تولیدی با این روندها، تعامل سازنده با کمپانیهای خارجی جهت بهرهگیری و انتقال دانش و تکنولوژی و تغییر ساختارهای سنتی به مدرن» راه رسیدن به اهداف راهبردی هر بنگاه اقتصادی، ازجمله شرکت خدمات انفورماتیک است. در گفتگو با مدیرعامل این شرکت، برنامهها و نظرگاههای وی را در خصوص دوران پسابرجام میخوانیم. گفتههای نجفی همچنین تحلیل کاملاً مناسبی درباره چشماندازهای نظام بانکی در پسابرجام را منعکس میکند.
***
شرکت خدمات انفورماتیک برای پسابرجام چه نوع مطالعاتی را در دستور کار قرار داد نتایج این مطالعات چه بود و چه تأثیری بر روند حرکت شرکت برای آینده دارد؟
تحقیق و توسعه در حوزه فناوری اطلاعات بانکی همواره بهعنوان یکی از ابعاد کلان فعالیت مدنظر شرکت خدمات انفورماتیک بوده است. در این راستا با در نظر گرفتن فرصتهای پس از تحریم ازجمله امکان گشایش حسابهای ارزی در بانکهای خارجی، امکان ارتباط مجدد به شبکه بینالمللی سوییفت، توسعه سیستمهای محوری بانک مرکزی جهت ارتباط با سیستمهای بانکی بینالمللی، ایجاد استانداردهای لازم در محصولات و سرویسها به منظور تعامل بهتر با سیستمهای بانکی بینالمللی و تعامل با شرکتهای خارجی فعال در حوزه فناوریهای بانکی به منظور ورود سرمایه و تبادل اطلاعات در کشور مطالعاتی در دستور کار شرکت قرار گرفت و اقدام به تدوین طرحها و پروژههای مختلف شد. در حال حاضر شرکت خدمات انفورماتیک با تکیه بر شایستگیهای کلیدی خود اعم از نیروی انسانی متخصص، زیرساختهای فناوری در حوزه IT بانکداری، اعتبار ملی و نقدینگی بالا، آمادگی مطلوبی در ورود به شرایط جدید پس از لغو تحریمها را داراست. برای نمونه باید به مواردی نظیر بسترسازی استقرار سیستمهای پرداخت بینالمللی نظیر VISA Card و Master Card، ایجاد زمینه بهرهبرداری کامل بانکها از Core Banking مبتنی بر استاندارد IFW، استفاده کارآ و اثربخش از سامانههای یکپارچه بانکی، تقویتِ تحقیق و توسعه خدمات بانکداری الکترونیک، اتصال شبکه بانکی در شبکه بینالمللی سوییفت، تشکیل کارگروه شناسایی استانداردهای جهانی بانکداری الکترونیک قابل اخذ پس از تحریم، ایجاد زمینه و امکان همکاری مشترک با شرکتهای بینالمللی در حوزه IT بانکداری و تولید و عرضه محصولات بومی جدید مبتنی بر فناوریهای نوین جهانی و متناسب با ارزشهای مشتری اشاره نمود. در این ارتباط موارد دیگری به مانند انطباق با استاندارد EMV و استاندارد امنیتی PCIDSS (Payment Card Industry Data Security Standard) اشاره نمود. این استانداردها مربوط به دادههای مبادله شده در تراکنشهاست که شامل سیاستها و فرآیندهایی است که از دارندگان کارتها در مقابل استفاده غیرمجاز محافظت میکند و با بهکارگیری آن میتوان امنیت تراکنشها را بهینه نمود. رعایت این استاندارد به ایجاد یک شبکه پرداخت امن، رعایت حقوق مصرفکنندگان، مدیریت آسیبپذیریهای شبکه پرداخت، کنترل دسترسیها به شبکه و محافظت از دادهها یاری میکند. از تأثیر این مطالعات در روند آینده شرکت نیز میتوان به مواردی چون ایجاد مزیت رقابتی، خلق فضاهای کسب و کار جدید، تحلیل استراتژیک بازارهای روز دنیا و… اشاره کرد.
برنامههای این شرکت برای بعد از تحریم حول چه محورهایی بیشتر متمرکز است؟ و اساساً تأثیر پسابرجام بر روند برنامههای شرکت چه و چگونه خواهد بود؟
مسلم است که شرکت خدمات انفورماتیک بهعنوان بزرگترین شرکت بانکی کشور همزمان روی محورهای متعددی در حال مطالعه و برنامهریزی است و نام بردن از تمام پروژههای این شرکت در اینجا میسر نیست اما میتوان به محورهای شاخص این پروژهها در دوران پسابرجام، که شرکت خدمات بیشتر بر آن متمرکز است اشاره نمود مانند: تأمین امنیت بیشتر برای تراکنشها، تطابق با استانداردهای جهانی، اتصال به شبکههای بینالمللی، ارائه سرویسهای جدید یکپارچه برای بانک مرکزی، اصلاح و بهینهسازی سرویسهای موجود، مشارکت با ارگانها و سازمانهای غیربانکی برای ایجاد سرویسهایی با ارزش افزوده بالاتر برای مشتری و سودآوری بیشتر برای همه شرکتهای مشارکتکننده در ارائه سرویس، مشارکت با شرکتهای خارجی در تحقیق و توسعه، مشارکت با ارکان مختلف دولت الکترونیک و بانک مرکزی برای ایجاد سرویسهای مبتنی بر تحلیل دادههای انبوه (Big Data)، ایجاد حاکمیت IT در فرآیندهای کاری و… . البته مسلم است که تغییر شرایط و پیشبینیهای صورت گرفته درباره دوران پساتحریم، تأثیر خود را بر زمانبندی و اولویت پروژهها و طرحهای این شرکت گذاشته است و این موضوع از نام طرحها و حوزههای مرتبط آنها قابل درک است اما هنوز زود است که درباره این اولویتها صحبت کنیم.
تحلیل حضرتعالی از چشمانداز بانکداری الکترونیک در حوزه حاکمیتی بعد از اجرای برجام چیست، به نظر شما آیا گشایشهایی که صورت میگیرد میتواند گره از بعضی چالشهای بانکداری ما که مطلع هستید بگشاید؟ سمتوسوی این گشایشها کجاست و شرکت متبوع شما در کجای این مسیر خود را جستوجو و سهیم کرده است؟
من فکر میکنم دوران توجه به بانکداری الکترونیک برای کشور ما سپری شده است و در حال حاضر و بهخصوص با حذف تحریمها بانکها و شرکتهای ارائهدهنده خدمات بانکی باید قاطعانه پای در مسیر بانکداری دیجیتال بگذارند. اگر بخواهم این دو مفهوم را برای شفافتر شدن بحث بهصورت کوتاه از هم تفکیک کنم باید بگویم که داشتن بانکداری الکترونیک تنها به معنای استفاده از تکنولوژی دیجیتال است اما معرف داشتن یک بانکداری دیجیتال نیست چون بانکداری دیجیتالی نیازمند تغییر در مدلهای کسبوکار و تفکر ماست نه فقط بهره بردن از تکنولوژیهای دیجیتالی مانند ایجاد سایت برای بانکداری آنلاین یا استفاده از موبایل بانک. یک بانک دیجیتال از رِنج وسیعی از توانمندیهای مبتنی بر تکنولوژی استفاده میکند که به کمک آن بانک قادر میشود تا روشهای جدیدی برای تعامل با مشتریان و ارائه سرویسها پیدا کند و ارزش ارائه شده به مشتری خود را بهبود دهد. اگر ما مسیر حرکت از بانکداری الکترونیکی به بانکداری دیجیتالی را در سه فاز خلاصه کنیم در فاز اول فقط از تکنولوژی استفاده خواهد شد تا آیتمهای آنالوگ کسب و کار بانکی ما به دیجیتال تبدیل شود مانند تبدیل پول نقد به پول الکترونیکی، در فاز دوم فرآیندهای آنالوگ کسب و کار ما باید به دیجیتال تبدیل شود مانند تبدیل فرآیند پرداخت قبضها در شعبه به تراکنش آنلاین بانکی و در فاز سوم کسب و کار و مدل تفکر ما درباره حوزههای کاری و رقابتی ما باید دیجیتالی شود که این موضوع فراتر از تبدیل فرآیندها از آنالوگ به دیجیتال است و روی ارزش دریافتی و تجربه مشتری از سرویسهای ما تأثیر میگذارد. از همین تعریف مختصر مشخص است که کسب و کار بانکی و بینبانکی ما در حال حاضر یا به فاز دوم وارد نشدهاند یا از آن گذر نکردهاند که مسلم است اولویت اول برای داشتن بانکداری دیجیتالی و حرکت در مسیر بانکهای پیشرو بینالمللی گذر از این فاز است. شرایطی که دوران پسابرجام برای ما به ارمغان خواهد آورد میتواند سرعت حرکت ما را از این فاز که چالش امروزه صنعت بانکداری ماست تسریع کند البته این در صورتی است که ما استراتژیهای مناسبی نیز برای گذر از این فاز اتخاذ کرده باشیم.
من امیدوار هستم که بانکها و شرکتهای IT ارائهکننده خدمات بانکی در این فرصت بهوجودآمده بتوانند نقشآفرینی مناسبی در توسعه کشور داشته باشند و به کمک تسهیل ورود فناوریها به کشور و با تکیه بر کارشناسان نوآور و خلاق خود بر تعامل دو سویه با مردم و خدمترسانی به آنها و ارکان دولت الکترونیک و بانک مرکزی، تمرکز نموده و در بهبود سطح زندگی مردم و رفاه اقتصادی و آسایش بیشتر آنها همت نمایند چون از مزایای بانکداری دیجیتالی، یکپارچگی، توسعهپذیری، انعطافپذیری، سرعت و دقت و امنیت بالاتر، کاهش هزینهها و صرفهجویی در زمان و کاهش ترافیک و کاهش مخاطرات حمل پول و شفافیت و شفافیت و شفافیت است. تأکید بیشتر من بر شفافیت ازاینرو است که شفافیت یکی از مهمترین چالشهای صنعت بانکی ما در همه حوزهها در داخل کشور است و با توجه به گشایشهای صورت گرفته اولویت توجه به این چالش با توجه به نیاز به مراوده با شبکههای بانکی بینالمللی و بانکهای کشورهای دیگر که از استانداردهای مشخص و توافق شدهای پیروی میکنند، بسیار بالاتر از قبل شده است، البته توجه به این چالش تنها به خاطر توافقهای صورت گرفته در برجام نیست چون همه ما میدانیم که شفافیت لازمه یک صنعت بانکی بالغ است. برنامه بانک مرکزی ایران نیز طبق نقشه راه 1400 توسعه و نوسازی یک نظام جامع اطلاعاتی بانکی با بهرهگیری از فناوریهای نوین است و شرکت خدمات بهعنوان بازوی فناوری بانک مرکزی سهم بالایی در کمک به بانک مرکزی برای حرکت در این نقشه راه خواهد داشت.
در حوزه کسبوکار بانکی که در واقع فاز دوم فعالیتهای شرکت است نیز در پسابرجام فرصتها و چالشهای مخصوص به خود را خواهد داشت. شما چه چشمانداز برای صنعت بانکی با نگاه به نرمافزار پیشبینی میکنید و در این مسیر شرکت خدمات انفورماتیک کجا قرار دارد؟
همانطور که شما هم واقف هستید چالش دیگر صنعت بانکداری ما و بعضی از شرکتهای ارائهدهنده خدمات بانکی مانند شرکت خدمات انفورماتیک، بحث نرمافزارهای بانکداری یکپارچه است. در این حوزه بهصورت دقیقتر چالشهای پیشرو این است که آیا سامانههای یکپارچه موجود از تنوع امکانات و چابکی و چالاکی مناسب بهرهمند هستند و میتوانند همگام با نوآوری پیش بروند یا خیر. در این حوزه توجه به بانکداری باز و ارائه API های مناسب بانکی مطرح است که میتواند به این هدف یاری برساند. در ورای این موضوع بحث امنیت هم مطرح است به عبارت دیگر آیا در دوران پسابرجام امنیت سیستمهای یکپارچه بانکی ما نیاز به بازنگری ندارد؟ در شرکت خدمات سمتوسوی حرکت ما در این حوزه، استقبال از بانکداری باز است ما سعی داریم تا موضوع تنوع امکانات را، با ارائه وبسرویسهای مناسب و بازنگری در معماری نرمافزارهای موجود و توجه به معماری سرویسگرا، از حالت بسته خارج کنیم و با تشویق جوانان به مشارکت در این حوزه بهسوی سفارشی کردن امکانات سیستمهای یکپارچه بانکی برای مشتریان بانکها قدم بگذاریم که بهعنوان نمونهای از اقدامات شرکت خدمات به برگزاری دومین همایش این بانک (Innovation Bank) که در ماه گذشته برگزار شد میتوانم اشاره کنم که اقدامی مهم و تأثیرگذار در حمایت از نوآوری در این حوزه بود. ما باید واقف باشیم که در حال حاضر در اکثر دنیا نسبت به سامانههای یکپارچه بانکی، نارضایتی وجود دارد که در صدر این نارضایتیها به مواردی همچون عدم تحلیل دقیق داده مشتریان، عدم ارائه سرویس بهموقع، هزینههای بالا، عدم مدیریت ریسک، عدم سازگاری با سیستمهای دیگر و اشکال در تطابق با رگلاتوری در کشورهاست. وضعیت کشور ما نیز مستثنا از این وضع نیست و دستاندرکاران این نوع کسب و کار در داخل کشور نیز برای مقابله با این چالشها علاوه بر اتخاذ تدابیر مناسب، باید سرمایهگذاری مناسبی نیز در حوزه IT خود انجام دهند و این موضوع باعث بالا رفتن هزینه محصول نهایی خواهد شد که بانکها با توجه به توسعه فضای کسبوکاری که این نرمافزارهای یکپارچه برای آنها به ارمغان خواهند آورد، باید بپردازند. همین سرمایهگذاری باعث رقابتپذیر شدن نرمافزارهای یکپارچه بانکی ما با نمونههای خارجی خواهد شد. البته بهجز موارد مورد اشاره فوق، یک مورد حائز اهمیت دیگر هم که نقطه عطفی در تحولهای پیشروی نرمافزارهای یکپارچه بانکی است موضوع کانالهای متنوع ارتباطی و یکپارچگی آنهاست که در صنعت بانکداری از آن با نام پشتیبانی از ارتباطات همه کاناله نام میبرند. درست است که نرمافزارهای یکپارچه بانکی داخلی موجود به مرور و در طول سالیان طولانی تکامل یافتهاند و انجام تغییرات در آنها شرایط پر ریسکی را به وجود میآورد اما شرکت خدمات پروژهای مستقل را برای ایجاد یک سیستم نوین یکپارچه بانکی بر مبنای معماری سرویس گرا که انجام تغییرات در آن و یکپارچه نمودن سرویسها در آن با هزینه کمی قابل اجراست از چند سال قبل در دستور کار خود قرار داده است. این پروژه تحت عنوان (Advanced Banking Integrated Services) ABIS با استفاده از آخرین استانداردهای روز دنیا در زمینه پلتفرم مستقل، طراحی و پیادهسازی شده است. این محصول دارای معماری بسیار منعطف با قابلیت گسترش و دسترسپذیری بالاست و معماری آن به صورتی است که وابستگی به فناوری خاصی نداشته و به دور از پیچیدگیهای استانداردهای بانکداری در ایران، قادر به تولید محصولات متنوع بانکی در سریعترین زمان ممکن است. البته این محصول شرکت خدمات به بعضی از مشتریان این شرکت هم عرضه شده است و برنامه این شرکت توسعه این محصول و پاسخگویی به نیازهای امروزه مشتریان بانکی خود است تا آنها نیز بتوانند با خلق بازارهای جدید، مشتریان جدید را به حوزه مشتریان گذشتهشان افزوده و یک تعامل برد برد را رقم بزنند.
بعد از اجرای برجام ساختار رقابت در بازار دچار تحولاتی خواهد شد شرکت خدمات در این راستا چقدر آماده است؟
نظام بانکی کشور بر اساس شرایط اقتصادی و سیاسی سالهای اخیر، مقاطع بحرانی و پر نوسانی را پشت سر گذاشته و طبیعی است با توجه رویکردهای بعد از اجرای برجام، شاهد حضور بازیگران خارجی جدید و مهمی در عرصه ارائه خدمات فناوری در حوزه بانکی کشور و آغاز تحولاتی در این حوزه باشیم.
هرچند پیشبینی میشود حضور شرکتهای خارجی معتبر در کشور با توجه به نیازمندیهای زیرساختی و ضرورت پیادهسازی الزامات بینالمللی به این سرعت تحقق نیابد؛ اما بررسی فعالیت این بنگاههای مالی در کشور میتواند بیانگر فرصتها و تهدیداتی برای سیستم پولی و بانکی کشور و بازیگران حاضر در صحنه انحصاری آن باشد.
از مهمترین فرصتها و نتایج مثبت این تغییرات میتوان به فراهم شدن امکان اتصال سامانههای ملی نظیر شتاب و شاپرک به سوییچهای بینالمللی مانند ویزا و مستر کارت و افزایش کارآیی سیستمها و سامانههای فعلی کشور به علت ضرورت همگام بودن با استانداردها و چارچوبهای جهانی اشاره کرد.
با توجه به این موارد میتوان گفت شرایط جدید بازار و از طرفی ضرورت استفاده از آخرین محصولات و خدمات تکنولوژیکی و فناوری اطلاعات در کسبوکار بانکی ایجاب میکند شرکتهای ارائهدهنده خدمات IT بانکی، شاهد بیشترین تغییرات و تأثیرات در تعامل با شرکتهای مطرح خارجی و رقابت با آنها در بازار مشترک باشند.
فعالیت شرکتهای خارجی در کشور علاوه بر رقابتی کردن فضای کسبوکار بانکی و ارائه خدمات باکیفیت بالاتر و احتمالاً ارزانتر، باعث پیچیدهتر شدن ادامه فعالیت شرکتهای داخلی نیز خواهد شد؛ لیکن این تحولات ساختاری بازار را میتوان با اتخاذ راهکارهایی در راستای انتقال دانش و تکنولوژی، به فرصتی برای رشد و توسعه تبدیل نمود.
بدیهی است شناسایی تغییرات عناصر بازار و تحولات ساختار رقابتی آن در دوران بعد از اجرای برجام، برای شرکت خدمات انفورماتیک بهعنوان بزرگترین شرکت ارائهدهنده خدمات بانکی و فناوری اطلاعات در کشور، از اولویت و اهمیت بیشتری برخوردار باشد و بدین منظور، این شرکت نیز با تشکیل کمیتههای تخصصی برنامهریزیهای لازم را در این مقوله آغاز کرده است.
چالش دیگر در پیش روی بانکداری الکترونیک کاهش درآمدهای نفتی است که در کوتاهمدت بر تداوم مشکلات بانکی دامن میزند و در نتیجه با کسری تراز مالی دولت مشکلاتی چون مطالبات معوق همچنان باقی خواهند بود پیرو این مشکلات طبعاً سرمایهگذاری بانکها در حوزههای مختلف از جمله بانکداری الکترونیک کاهش خواهد یافت و بر روند درآمدزایی شرکتهای فعال در حوزه بانکداری الکترونیک سایه خواهد افکند شما برای این چالش چه برنامههایی را پیشبینی کردهاید و آینده را چطور میبینید آیا میتوان از این چالش فرصت ساخت یا خیر؟
همانطور که مستحضرید دولت در شرایط فعلی بهشدت نیازمند درآمد ارزی حاصل از صادرات نفت است زیرا برای اجرای پروژههای بزرگ تولیدی و زیربنایی و همچنین تأمین نیازمندیهای کالایی مردم یا خدمات خارجی خود نیاز گستردهای به ارز دارد و بزرگترین منبع درآمد ارزی همان صادرات نفت است. با اعمال تحریم بانک مرکزی از طرف سوییفت، کشور دچار مشکلاتی در زمینه نقل و انتقالات بینالمللی پول شده است و از سوی دیگر عمده منبع تأمینکننده وجوه ارزی کشور صادرات نفت به کشورهای مختلف است. که این امر کاهش سرمایهگذاری روی فناوری اطلاعات را به دنبال خواهد داشت. در چنین شرایطی شرکتهای فعال در حوزه بانکداری الکترونیکی میتوانند با تغییر مدل کسب و کار خود و بهرهگیری از نیروهای دانشبنیان به توسعه محصولات و خدمات بومی بپردازند. شرکت خدمات انفورماتیک همانطور که در شرایط تحریم اقدام به پیادهسازی و توسعه سامانههای مختلف بانکی و بینبانکی ازجمله شتاب، شاپرک، سوییفت و سپام، سپاس، چکاوک، سیستمهای پرداخت ملی همچون آریا ساتنا و آریا پایا، ACU، سرویسهای نوین همراه بانک، اینترنت بانک، تحویلداری تحت وب و… نموده است این مسیر را ادامه خواهد داد. بنابراین چالش ذکر شده میتواند فرصتی را برای شرکتهای فعال در زمینه فناوری اطلاعات در جهت بومیسازی فناوریهای بانکی و محصولات این حوزه، کاهش وابستگیهای مبتنی بر فناوری به کشورهای خارجی، رشد این شرکتها در راستای جهتگیری کشور به سمت اقتصاد دانشبنیان فراهم کند.
قطع نظر از موضوع برجام، در ابعاد کلان برنامههای شرکت را به خلاصهوار توضیح دهید و چشمانداز 5 سال آینده را ترسیم کنید؟
ابعاد کلان برنامههای شرکت خدمات انفورماتیک در آینده حول چهار هدف: اجرای مأموریتهای ملی- حاکمیتی، خلق زیرساختهای ملی امن، ارتقای تعالی سازمانی، استمرار در رشد سودآوری متمرکز است. در راستای اهداف ذکرشده شرکت خدمات انفورماتیک به دنبال اقداماتی همچون تدوین نقشه راه فناوریهای مورداستفاده در نظام بانکی کشور از زوایای مختلف، بهینهسازی ساختاری در راستای تطابق با الزامات فناوری اطلاعات، ایجاد همگرایی در گروه خدمات انفورماتیک شامل شرکت مادر و شرکتهای تابعه، مدنظر قرار دادن اکوسیستم بانکداری اجتماعی و خدمات نوین در نظام بانکداری الکترونیکی، تلاش برای تقویت شرکتها و کسبوکارهای کوچک جهت رفع مسائل بانکی کشور و دستیابی به اهداف و منافع مشترک با آنان، آموزش مشتریان با تمرکز بر آموزش مدیران ارشد بانکها بهمنظور بهرهبرداری بهتر از قابلیتهای فناوری اطلاعات در ارتقاء کارکردهای بانک خواهد بود. درباره چشمانداز 5 سال آینده شرکت خدمات انفورماتیک سعی خواهد داشت با ادامه مسیری که تاکنون طی نموده و ارتقاء کیفیت محصولات و خدمات، پایداری و امنیت سامانهها و سرویسهای خود در جهت خلق زیستبوم فناورانه با هویت جمعی کارآمد به عنوان مطمئنترین بستر تکامل بانکداری الکترونیکی در ایران گام بردارد. بدیهی است سیاستهایی به مانند مشارکت با شرکتهای داخلی و خارجی و استفاده از ظرفیتهای بازار برای برونسپاری بعضی فعالیتها و نیز حضور در بازار مالی و صنایع مرتبط با آن از دیگر استراتژیهای شرکت است.
سطح رضایت مشتریان شما تاکنون چگونه بوده و برای ارتقای این رضایتمندی چه برنامههایی را در دستور کار دارد؟
با توجه به وجود سیستمهای ارزیابی رضایتمندی مشتریان در شرکت خدمات انفورماتیک، فرآیند رضایت سنجی در قالب سامانههای اینترنتی و در ادوار 3 ماهانه بهصورت مدون صورت میپذیرد. نتایج حاصل از تحلیل آماری نظرسنجی سالهای اخیر، حاکی از روند صعودی رضایت بانکها و مؤسسات مالی طرف قرارداد از سرویسها و محصولات شرکت است.
البته به دلایلی از قبیل ایجاد تغییرات در سامانهها و بهینهسازی سیستمها در فاز پایلوت یا بروز اختلالات در شبکههای مخابراتی، بعضاً شاهد کاهش رضایت در بعضی محصولات نیز بودهایم اما نگاه کلان به نتایج جامع، مبین بهبود سطح رضایت مشتریان از خدمات ارائه شده توسط شرکت خدمات انفورماتیک است.
بخش بزرگ مشتریان شرکت را عملاً مردم به عنوان دریافتکننده خدماتی چون شتاب و… تشکیل میدهند تاکنون هیچ برنامه رضایت سنجی را در این راستا اجرا کردهاید و اساساً خواست مشتری در این راستا را به آزمون گذاشتهاید؟
با توجه به نوع فعالیتهای شرکت خدمات انفورماتیک، میتوان گفت بیشترین سطح تماس این شرکت با بدنه بانکها و علیالخصوص ادارات و معاونتهای فناوری اطلاعات است. بنابراین تعامل مستقیم با مشتریان نهایی عمدتاً در قالب برگزاری همایشها، مشارکت رویدادهای نمایشگاهی حوزه بانکی و درنهایت توزیع فرمهای نظرسنجی میان بازدیدکنندگان حاصل میگردد. از اینرو همواره تلاش گردیده تا میزان رضایت کاربران نهایی از طریق بانکهای بهرهبردار تحصیل گردد. البته آمارهای لحظهای، روزانه، ماهانه و سالانه از تعداد تراکنشهای موفق و ناموفق در هر یکی از سامانههای حاکمیتی از قبیل شتاب، شاپرک و چکاوک میتواند بهنوعی انعکاسدهنده میزان رضایت کاربران تلقی گردد. شایان ذکر است طی سالهای اخیر شرکت خدمات انفورماتیک با راهاندازی سامانه میز امداد شتاب به عنوان پورتالی جهت دریافت نظرات کاربران و گزارشها مغایرتهای موجود در سامانههای حاکمیتی؛ اطلاعات کاملتری را در حوزه میزان رضایتمندی کاربران به دست آورد. در اینباره میتوان به رشد فزاینده تراکنشهای الکترونیکی نیز اشاره نمود که با توجه به اینکه درصد بزرگی از افراد جامعه از سرویسهای الکترونیکی استفاده کرده و با توجه به پایداری این سرویسها، تراکنشهای الکترونیکی در حال رشد میباشند پس میتوان نتیجه گرفت که جامعه و مشتریان رضایت مطلوبی از سرویسهای الکترونیکی صنعت بانکی دارند.
تنوع سبد محصولات شما آیا در آینده به کدام سمت و سو تغییر خواهد کرد، این تغییرات بنا بر چه راهبردهایی و با چه کیفیت و کمیتی ایجاد خواهد شد؟
همانطور که میدانید بخش مهمی از مأموریت شرکت معطوف به طراحی و تولید سامانههای ملی و زیرساختی بینبانکی است که با نظارت بانک مرکزی ج. ا. ا در حال توسعه و پیادهسازی است.
از سوی دیگر بررسی فضای رقابتی احتمالی حاکم بر صنعت بانکی کشور در دوران بعد از اجرای برجام، الزام روزآمدی شرکتهایی که بیشترین سهم محصولات و خدمات بانکی را به خود اختصاص دادهاند را بیش از پیش نمایان میسازد. در اینباره نهادینهسازی خطمشیها و رویکردهای متناسب با شرایط جدید باعث بهینهتر شدن کیفیت و کمیت محصولات و سرویسهای شرکتهای ارائهدهنده خدمات IT در حوزه بانکی خواهد شد.
با این رویکرد شرکت خدمات انفورماتیک راهبردهای کلانی را بهمنظور تحقق اهداف استراتژیک آتی خود مدنظر قرار داده است. راهبردهایی از قبیل تعقیب نمودن روندهای جهانی در بانکداری دیجیتال و سازگار نمودن سامانههای تولیدی با این روندها، تعامل سازنده با کمپانیهای خارجی جهت بهرهگیری و انتقال دانش و تکنولوژی، تغییر ساختارهای سنتی به مدرن و ایجاد پلت فرمهای استاندارد و یکپارچه در سامانههای متمرکز بانکی جهت کاهش زمان پیادهسازی تغییرات درخواستی مشتری، کاهش هزینههای تولید و پیادهسازی محصولات و سامانههای بانکی با ارائه قیمتهای رقابتی در بازارهای داخلی و خارجی و همچنین تبیین سیاستهای توسعه و حضور در بازارهای برونمرزی جهت تصاحب سهم بازار و سودآوری بیشتر ازجمله مهمترین رویکردها در نظر گرفته شده است.
بدیهی است تغییرات در چشماندازهای بازار این صنعت، لزوم توجه به بهینهسازی محصولات فعلی و تولید محصولات نوین متناسب با روندهای آینده را بیش از پیش آشکار میسازد.
این مهم باعث شده تا شرکت ضمن بهبود کیفیت و کمیت سبد محصولات خود، در حوزههایی نظیر ابر دادهها، هوش تجاری، موبایل، رایانش ابری، شبکههای اجتماعی و… تمرکز بیشتری داشته باشد.
مهمترین جملهای را که برای توسعه بانکداری الکترونیک و پرداخت به نظرتان میرسد ذکر بفرمایید؟
ظرفیتسازی و تنوع محصولات و خدمات شبکه بانکی کشور بر اساس استراتژیها و رویکردهای مناسب در تعامل با استانداردها و قوانین بینالمللی صنعت بانکداری
شرکت خدمات انفورماتیک را در یک جمله تصویر کنید؟
شعار شرکت خدمات انفورماتیک پیوند بانکداری و فناوری است و فکر میکنم شرکت خدمات انفورماتیک را با همین جمله پیونددهنده صنعت بانکداری و فناوری، میتوان تصویر کرد.
نهاد ناظر برای پسابرجام چه وظایفی را بر عهده شما گمارده کمی در اینباره توضیح دهید و ابعاد مساله را تشریح کنید؟
باتوجه به ماهیت شرکت خدمات انفورماتیک به عنوان بازوی اجرایی و فناورانه بانک مرکزی در طراحی و پیادهسازی طرحهای ملی و حاکمیتی نظام بانکی، بخش مهمی از سازگار نمودن شبکه بانکی کشور با سیستمهای بینالمللی بانکی و استقرار استانداردهای مطرح در این حوزه بر عهده این شرکت خواهد بود.
اقداماتی از قبیل طرحریزی و اتصال شبکه زیرساخت پرداخت بینبانکی (شتاب و شاپرک) به سوییچهای بینالمللی مانند ویزا و مستر کارت و SWIFT، پیادهسازی EMV، توسعه سامانههای امنیتی و کشف تقلب و… با رعایت قوانین و مقررات بینالمللی مانند قوانین کمیته بازل و قوانین بانک تسویه بینالملل (BIS)، توسعه زیرساختهای سختافزاری و نرمافزاری و ارتباطی شبکه بانکی متناسب با آخرین دستاوردهای فناوری بینالمللی ازجمله مهمترین وظایف این شرکت است.
منبع:ماهنامه بانکداری آینده