تحول سامانه یکپارچه بانکی با تلفیق دورویکرد مدیریت خدمات فناوری اطلاعات ومعماری سرویس گرا/نقطه شروع کجاست/

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک:فرزاد رمضانی راد*،از کارشناسان اداره  فناوری اطلاعات بانک ملت،  طی مقاله ای به بررسی  تحول سامانه یکپارچه بانکی(Core Banking )با تلفیق دورویکرد مدیریت خدمات فناوری اطلاعات (MITM) ومعماری سرویس گرا (SOA )   پرداخته است. به اعتقاد وی پیاده سازی یک راه حل SOA  ابتدای یک میسر پرفراز ونشیب است وباید در سازمان فرهنگ سازی وروش های نگهداری وارتقاءبه درستی دیده شود. مقاله وی را می خوانیم                                                            
                                        
 
مقدمه
درچند دهه اخیرتکنولوژی مدرن اطلاعات برموقعیت وعملکرد بسیاری ازجوامع،سازمانها وافراد اثرات قابل ملاحظه ای گذاشته وبانکها نیز از جمله سازمانهایی هستندکه وابستگی آنها به فناوری اطلاعات روبه افزایش است.باتوجه به این موضوع می توان چنین استنباط نمودکه فناوری اطلاعات یکی از عوامل مهم محیطی به شمار می آیدکه برموقعیت،عملکرد بانکها وموسسات مالی اثر جدی می گذارد.مدیریت فناوری اطلاعات (MITM ) دیدگاه ورهیافت جدیدی به مبحث فناوری اطلاعات است.بدین معناکه فراتراز سرویس ویا خدمات کامپیوتری به صنعت فناوری اطلاعات نگریسته می شود وبه عبارت دگیر دیدگاه نسبت بهIT کسب وکاری خواهدبود.

تحول دربانکداری متمرکزالکترونیک(Core Banking )
اعتقاد براین است که در بحث خدمات،یک خدمت زمانی می تواند ارزش ایجاد کندکه مشخص شده باشدکاربردآن چیست.به عبارت دیگر،آن سرویس باید،برای کاربران قابل استفاده ومفید باشد.دراین راستا علاوه بر Utility سرویس چگونگی استفاده از سرویس نیز بسیار مهم است.چنین به نظر می رسدکه گسترش خدمات کامپیوتری به دو عامل اصلی زیر بستگی داردکه به شرح ذیل عبارتنداز: 

1-مدیریت خدمات فناوری اطلاعاتIT Services Management
2-معماری سرویس گرا Service Oriened Architecture
در بانک ها،خدماتی ارائه می شوند مانند واریز وجوه از حساب به حساب دیگروازکارت به کارت دیگر،این یک سرویس است که نوعی Asset   Services (دارایی خدمتی)بانک نیز به حساب می آید.به عبارت بانک یک خدمت به عنوان محصول داردکه درواقع ابزار رقابتی آن هم به حساب می آید یعنی هربانک که سرویس جدیدتر ویا بهتری راعرضه کند،برنده عرصه رقابت خواهدبود.مبحث مهمی که درMITM  وجود دارد این است که برای هر سرویس یا خدمات،یک چرخه زندگی قائل گردیده است،درست مثل هرمحصولی که یک چرخه عمر به شرح زیر دارد.
1-ایده،2- طراحی،3-تولید،4-توزیع،5-مصرف
این یک چرخه عملی است که فرایندی شبیه فرایند مدیریت بازاریابی دارد.به این صورت که ابتدابازارمطالعه وتقسیم بندی می شود ،سپس نقاط هدف تعیین می شوندوبرای آنها تولیدات مختلف انتخاب می شودکه قیمت ها نیز دراین راستا تعیین وبعدبرنامه ریزی برای ورود به بازار تبلیغات وتعیین فروشندگان انجام می شوند.
تعریف معماری سرویس گرا( SOA)
سرویس گرایی راهی است برای ساختن سیستمهای توزیع شده درانتزاعی ترین حالتش، سرویس گرایی همه چیزرا به عنوان ارائه کننده سرویس می بیند،ازبرنامه های کاربردی MAINFRAME  تا یک چاپگر.ارائه کنندگان سرویس قابلیت های خودرا از طریق رابطه ها به نمایش می گذارند.معماری سرویس گرا این قابلیتها را با رابطه ها منطبق می کند تا این قابلیت ها درفرایند ها هماهنگ  شوند.فرایندجدید تشکیل شده خود نیز یک سرویس است که مجموعه ای از قابلیت های جدید را به نمایش می گذارند.اصل مهم مدل سرویس ،جداسازی بین رابطه ها وپیاده سازی است.فراخوان این سرویس فقط وفقط نیاز دارد که رابطه ها رادرک کند،بدون اینکه کار سرویس گیرنده مختل شود.پیاده ساز می تواند در طی زمان کامل شود.جالب است بدانیم که همان رابط ها می توانندبوسیله چندین پیاده سازی ارائه شود.
مزایای سرویس گرا( SOA)
1.    چابکی وانعطاف پذیری سازمان رادربرابر تغییرات به ارمغان می اورد.
2.    وابستگی به تکنولوژی راکم می کند
3.    وابستگی به نحوه استقرار(متمرکز/غیرمتمرکز)ندارد.
4.    یکپارچه سازی سازمان راآاسان می سازد.
5.    امکان آنالیزفرایند ها وبهینه سازی فرایند ها را میسر می سازد.
6.    امکان آنالیز فرایندها وبهینه سازی فرایندها رامیسر می سازد.
7.    مشکلات موجود در انطباقIT  وBusiness  در سازمانها را تقلیل می دهد.
8.    هزینه های نگهداری سیستم ها را کاهش می دهد.
ویژگیهای SOA
1.     :Loosely Coupled ارتباطات بین سرویس ها را به حداقل می رساند.
2.    Contractual : التزام به توافقی که در توصیف سرویس ها آمده است.
3.    Autonomous : کنترل منطق تجاری که دربطن سرویس پوشانده شده است.
4.    Abstract: منطق تجاری رااز مصرف کنندگان سرویس مخفی می کند.
5.    مولفه های نرم افزار در SOA، سرویس هایی هستندکه براساس قرارداد های استاندارد بنا شده اند.
6.    زیر ساختار ارتباطی که درSOA  استفاده می شود باید بصورتی طراحی شود که از لایه پروتکل زیرین مستقل باشد.
7.    SOA  بیشتر برای پروژه هایEnterprise  وبزرگ قبل کاربرد است.
تکنیک های اصلی بکاررفته در SOA
    COMPONENT-BASED DEVELOPMENT
    OBJECT ORINTATION
    BUSINESS PROCESS ENGINEERING
کاربرد سرویس گرا در بانکداری متمرکزالکترونیک(Core Banking )