تجارت بالاخره طراحی کربنکینگ خود را آغاز کرد؟/مقدم: نگارش آغاز شده است

/گفته های مقدم در حالی منتشر شده است که علیرضا لگزایی معاون فناوری جدید این شرکت در سفر حج تمتع به سر می برد/حضور لگزایی در پست معاونت فناوری این بانک به معنای اتخاذ سیاستی غیر از خرید است.
به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک از گفته های مقدم مدیر عامل بانک تجارت چنین به نظر می رسد که این بانک بعد از 18 سال طلسم نداشتن سامانه متمرکز بانکی را شکسته و با شرکتی قرارداد طراحی کربنکینگ منعقد کرده است.اما قراین چیز دیگری را نشان می دهند.

گفته های مقدم در حالی منتشر شده است که علیرضا لگزایی معاون فناوری جدید این شرکت در سفر حج تمتع به سر می برد و پیش از این نیز چالنگی اگر چه قرارداد طراحی کر را تا آستانه انعقاد قرارداد با شرکت تی ال اس پیش برد اما در نهایت در این راه ناموفق ماند و مزد خود را با برکناری گرفت.

 راهی که پیدا بود
از سوی دیگر حضور لگزایی در پست معاونت فناوری این بانک به معنای اتخاذ سیاستی غیر از خرید است. معاون سابق فناوری اطلاعات بانک ملت گام در این بانک گذاشته  تا تجربه بانک ملت در ایجاد کر توسط خود بانک را در بانک تجارت پیاده سازی کند. البته  اینکه چگونه مقدم در نبود معاونش از اقدامات اولیه نگارش کربنکینگ خبر داده است طبعا چندان اصولی به نظر نمی رسد اما به هر حال تایید اخباری  است که در گذشته منتشر شده بود.

 این گزارش حاکی است بانک تجارت نیز مانند برخی بانکها  با تقویت یکی از شرکت های زیر مجموعه خودقصد دارد  با سکانداری معاون فناوری خود طی سه سال آینده کربنکینگی با برند تجارت رو نمایی کند.

ریسک های این تصمیم
 تصمیم بانک تجارت پیاده سازی کری با برند تجارت همراه با ریسک کمی نیست چون اگر بانک ملت توانست در این راستا به نتایج خوبی برسد به مدد حدود هشت سال ثبات مدیریت و وجود مثلث دیواندری،لگزایی و مقدسیان بود.

 اگر اکنون شرکت بهسازان حدود 800 نفر نیروی کارآزموده دارد به دلیل آن است که دیواندری در آغاز راه این شرکت بودجه 25 میلیارد تومانی به شرکت پیش بینی کرد و در عین حال در این میان مقدسیانی بود که  از این سرمایه گذاری مراقبت کند و از همه مهمتر ثبات مدیریتی وجود داشت تا شرایط ثبات تصمیمات  برای توسعه فراهم باشد.

اما  در بانک تجارت شاهد چنین روندی نبوده ایم. این بانک می تواند به تجربیات خود طی چند ده سال گذشته  هم از حیث ثبات مدیریت عامل و هم معاونت فناوری اطلاعات نگاه کند و ضریب ماندگاری نیروهایش را محاسبه نماید قطعا این ضریب چندان بالا نخواهد بود و طبیعی است که بانک مذکور نمی تواند انتظار داشته باشد نیروهای کارامدی در این بانک تربیت وماندگار شده باشند.

آیا مقدم متفاوت است

شاید مقدم بر این باور است که طول عمر مدیریت وی مقداری باشد که بتواند دست کم یک دوره میان مدت پنج ساله را در راس هرم بانک تجارت بماند اما این احتمال با توجه به معدل ماندگاری مدیران در بانک تجارت چندان قوی نیست.بر همین اساس وی ریسک بالایی را در کلید زدن طراحی کر در درون بانک تجارت پذیرفته است.چنین تجربیاتی را در برخی بانکها شاهد بوده ایم به طوری که یک فرایند سالها متوقف مانده و در نهایت به خاموشی گراییده و طری جدید کلید خورده است.
همچنین این بانک باید به عمر مدیریت اعضای هیات مدیره  نیز توجه کند. جز فهیم هاشمی که عمر عضویتش به شکل معناداری در هیات مدیره عمر طولانی داشته  و می توان وی را تاریخ گویای بانک تجارت خواند باقی اعضا چندان ماندگار نبوده اند.

تجربه بانکهای بالای هزارشعبه
 سامانه یکپارچه بانکهای ملی و صادرات توسط شرکت خدمات انفورماتیک طراحی شده و مدیریت می شود.سپه در نهایت قرار دادی با این شرکت منعقد کرد. بانک  رفاه سهام داده پردازی را خرید.کشاورزی کر خارجی  دارد.بانک مسکن نیز به دلیل اینکه اساسا مبتنی بر بانکداری خرد است طبعا با چالش اساسی روبرو نبوده است.بانک ملت کر خود را طراحی کرده است.بر این اساس از 8 بانک بالای هزار شعبه چهار بانک ملی، صادرات،سپه و کشاورزی طراحی کر خود را برونسپاری کرده اند. یک بانک سهام داده پردازی را خریده است و به نوعی برونسپاری است و  تنها یک بانک یعنی ملت خود اقدام به طراحی کربنکینگ نموده است. بانک تجارت نیز تنها با احساس شیرینی حرکت بانک ملت  به عنوان یکی از 8 بانک با مقیاس بزرگ بالای هزار شعبه قصد دارد  خود مالکیت شرکت طراح کر خود را در اختیار داشته باشد.

 تجربه های جهانی چه می گویند
 تحربه های جهانی اساسا حکم بر برونسپاری می دهند. اگر چه تجربه های ایرانی ما در ظاهر حکم بر تملک شرکت طراح کر صادر می کنند اما نباید به تجربه جهان بی توجه بود که در نهایت آنان از مسیر خواست تملک کامل به ضرورت برون سپاری رسیده اند. در کشور ما نیز چندان دورنیست زمانی که شرکت های طراح فناوری بانکی که زیر مجموعه بانکها بخصوص بانکهای بزرگ هستند به ناچار سهام خود را به خارج از بانک واگذار کنند تا بتوانند حیات خود را تضمین کنند.چرا که هزینه نگهداری نیروهای نخبه برای یک بانک اصلا کم  نیست در نتیجه  به ناچار بانکها  با واگذاری سهام این شرکت ها به سمت کاهش هزینه ها و جذب درآمد از خارج از بانک می شوند.

 اعتمادی که دریغ می شود
به نظر می رسد در کشور ما شبکه بانکی در بخش کربنکینگ از نداشتن اعتماد به شرکتهای مستقل طراح سامانه یک پارچه بانکی رنج می برد.
بازار بانکی نشان می دهد شرکت های طراح سامانه متمرکز بانکی در کشور ما که بتوانند برای بانکهای بالای 1000 شعبه کر بنویسند معدودند و بانکها نیز به سختی حاضر به اعتماد به این شرکت ها هستند. از سوی دیگر  شرکت های خارجی تحریم و سختی پیاده سازی عقود اسلامی تارنده است طبیعی است راه سوم راهی جز تملک نیست.
اما چنین روشی در خود درد مزمن فرار نیروهای نخبه را تقویت می کند: از یک سو ریسک های شرکت داری در بخش فناوری در بانکها را  افزایش میدهد از سوی دیگر شرکت های طراح مستقل را با چالش مداوم مشتری و درامد روبرو  می کند و در نتیجه از رشد قابل انتظار محروم می شوند.بر همین اساس به نظر می رسد اعتماد به شرکت های داخلی یک رابطه دو سویه و برد برای بانکها و شبکه بانکی است.

 رویای 18 ساله

از تابستان سال 76 که بانک تجارت به عنوان اولین بانک در ایران مناقصه پیاده سازی سامانه یکپارچه بانکی را برگزار کرد تا اکنون حدود 18 سال می گذرد اما هنوز این بانک موفق نشده با شرکتی داخلی یا خارجی جهت طراحی و استقرار کربنکینگ بانک تجارت به توافق برسد.

اولین مناقصه در خصوص طراحی کر با حضور دو شرکت داده پردازی و خدمات انفورماتیک برگزار شد. در آن زمان  دکتر الهی به عنوان مشاور بانک به دفاعیه نمایندگان هر یک از شرکت های مذکورگوش فراداد. در آن زمان اسداله حسنی (یا مهندس گیو)مدیرعامل شرکت خدمات انفورماتیک و مرحوم  محمد مهدی خادم ازغدی نیز مدیرعامل شرکت داده پردازی بودند. اما نکته اساسی  آن است که در نهایت نه آن مناقصه و نه هیچ مناقصه ای طی 18 سال گذشته منتهی به قراردادی جهت پیاده سازی کربنکینگ در بانک تجارت نشد.

10 سال بعد بانک تجارت در دهم اردیبهشت سال 87 همایش دو روزه توسعه بانکداری الکترونیک و Core Banking را برگزار کرد. در این همایش محمدابراهیم مقدم  ،مدیرعامل فعلی و عضو هیات مدیره وقت بانک تجارت می گوید: هدف وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و مدیران شبکه بانکی کشور آن است که هرچه سریع تر مراحل انتخاب نرم افزار ها و سخت افزارها و تصمیم گیری برای چگونگی ایجاد  Core Banking را به حداقل رسانده تا زمینه ارائه خدمات مدرن و استاندارد به مردم فراهم شود.

این همایش که همزمان با روز ملی خلیج فارس توسط اداره روابط عمومی بانک تجارت در محل هتل انقلاب تهران برگزار شد دکتر پورمحمدی معاون وقت وزیر امور اقتصاد و دارایی در امور بانکها ، بیمه ها و شرکتهای دولتی Core Banking  را پس از بستر سازی برای خطوط و ارتباطات دارای مهمترین نقش در توسعه بانکداری الکترونیک می داند و می گوید: سال گذشته (سال 86)مجمع عمومی بانکها، هیات مدیره بانکهای دولتی را مکلف کرد تا ایجاد سیستم های Core Banking را در یک جدول زمانی مشخص در دستور کار قرار داده و اقدامات لازم را در این خصوص به انجام رسانند.
اما این جدول زمانی هیچ وقت مشخص نشد یا اگر مشخص شد اعلام نشد یا اگر اعلام شد عملی نشد و نهایت اینکه بی نتیجه ماند.

در این همایش دکتر داود اصفهانی ، ویلی ویراگ و الیور محشان کارشناسن ارشد صنعت بانکداری از کشور سوئیس  از جمله سخنرانان روز اول این همایش بودند و به معرفی مفاهیم بنیادین Core Banking به شرکت کنندگان پرداختند. اما این سخنرانی ها هم باعث نشد تا بانک تجارت را برای انعقاد قراداد پیاده سازی کر آماده کند. در روز دوم همایش کارگروه Core Banking  نتیجه آخرین مطالعات خود از جمله مدل مفهومی کر را ارائه کرد.

8سال بعد
حالا 8 سال از سال 87 گذشته و محمد ابراهیم مقدم بازنشسته شد در بخش خصوصی کار کرد مدتی مدیرعامل بانک ایران زمین بود و حالا با جامه مدیرعاملی به بانک تجارت باز گشته اما هنوز خبری از  قرارداد استقرار سامانه کربنکینگ در این بانک نیست.

حالا بعد از 18 سال

 روز گذشته  روابط عمومی بانک تجارت نوشت:، مقدم موضوع توسعه خدمات نوین این بانک را مورد اشاره قرار داده و گفته : مهمترین برنامه بانک تجارت در این حوزه استقرار سامانه بانکداری جامع متمرکز (CoreBanking) است که اقدامات اولیه مربوط به نگارش این سامانه انجام شده و با پیاده سازی کامل آن در سه سال آینده شاهد تحول مهمی در توسعه خدمات بانک تجارت خواهیم بود.
مدیرعامل بانک تجارت از برنامه این بانک برای استقرار کامل سامانه بانکداری جامع متمرکز (CoreBanking) ظرف سه سال آینده خبر داده است اما بیش از این توضیحی ارائه نکرده است.
 صحبت های دیگر مدیرعامل

محمدابراهیم مقدم نودهی گفت: میزان مطالبات معوق  این بانک از رقم 110 هزار میلیارد ریال به رقم 70 هزار میلیارد ریال کاهش یافته است که40هزار میلیارد ریال کاهش را نشان می دهد. وی در عین حال از به کارگیری سامانه های جدید اعتبار سنجی و تغییر روشهای اعطای تسهیلات در بانک با هدف جلوگیری از انحراف از معیار نسبت تخصیص منابع به منابع تجهیز شده خبر داد و گفت: خوشبختانه در دو سال اخیر انحرافی درتخصیص منابع تجارت وجود نداشته است.

مدیرعامل بانک تجارت از برنامه این بانک برای افزایش سرمایه از محل آورده نقدی خبرداد و گفت : سرمایه فعلی بانک تجارت 45 هزارو 700 میلیارد ریال است.

مقدم با تاکید بر این که از لحاظ استاندارد نظام بانکی،بانک تجارت نمی تواند از محل تجدید ارزیابی دارایی ها افزایش سرمایه مجدد بدهد خاطرنشان کرد: افزایش سرمایه بانک تجارت اگر توام با آورده نقدی سهامدار باشد ، این بانک توانایی پذیرش حجم تعهدات بیشتری را دارا خواهد شد. درغیر اینصورت با افزایش سرمایه ازمحل تجدید ارزیابی دارایی ها،حجم تعهدات بالا رفته اما به دلیل کمبود نقدینگی، توان پاسخگویی به تعهدات جدید ایجاد نخواهد شد.

مقدم با اشاره به ابلاغ بخشنامه کاهش نرخ سود بانکی از سوی بانک مرکزی و عدم تمکین برخی از موسسات مالی، گفت: پس از ابلاغ بخشنامه کاهش نرخ سود بانکی، بخش مهمی از منابع بانکها به سمت موسسات اعتباری که مفاد بخشنامه کاهش نرخ سود بانکی را رعایت نکرده اند، انتقال یافته است. وقتی که موسسات اعتباری غیرمجاز، نرخ سود سپرده با فاصله قابل ملاحظه ای به مشتریان ارایه می کنند، نباید انتظار داشت که مشتریان سپرده های خود را به سمت بانک‌های معتبر بیاورند.وی افزود: مساله کاهش بیشتر نرخ سود می تواند منجر به مهاجرت سپرده ها ازبانک ها و حرکت آنها به سمت بازارهای دیگر ازجمله سکه، دلار و مسکن شود و نتیجه آن بروز نابسامانی در این بازارها خواهد بود زیرا مردم به شدت به نرخ سود،کاهش و یا افزایش آن حساس شده‌اند که دلیل این امر ناشی از محاسبه کسب درآمد حاصل از سپرده گذاری نزد بانکها به منظور جلوگیری از افت ارزش ریال بوده است.

مدیر عامل بانک تجارت در ادامه با اشاره به اینکه هم اکنون هزار و 850 شعبه بانک تجارت در اقصی نقاط کشور اقدام به ارائه خدمات بانکی به هم میهنان می کنند از برنامه این بانک برای تبدیل هریک از شعب بانک به یک واحد عملیاتی سودآور خبر داد و یادآور شد : در همین راستا تا پایان امسال 150 شعبه غیر ضرور خود را جمع‌آوری می‌کند.وی جمع‌آوری شعب زیان ده و ناکارآمد بانکها را به نفع اقتصاد کشور دانست و یادآور شد : تعطیلی شعب زیان‌ده همزمان با توسعه ابزارهای خدمات بانکداری الکترونیک از هدررفت منابع کشور جلوگیری می کند .

مدیرعامل بانک تجارت در پایان به برنامه های این بانک برای حضور در عرصه بانکداری بین الملل با توجه به آغاز روند لغو تحریم ها خبر داد و  اظهار داشت : علاوه بر ایجاد روابط کارگزاری با بانکهای بزرگ بین المللی و تقویت شعب بانک در بریتانیا ، تاجیکستان ، فرانسه و آلمان ، در صدد آن هستیم تا پس از رفع تحریم‌ها شعبه‌ای در یکی از کشورهای حاشیه خلیج فارس تأسیس کنیم.