عصر دیجیتال چیست/ مقایسه ویژگی‌های عصر دیجیتال با عصر صنعتی

این روزها، فناوری‎های دیجیتال درحال درنوردیدن مرزهای کسب‎و‎کار در تمامی صنایع هستند. به بیان دیگر، امروز هیچ سازمان و کسب‌وکاری را نمی‌توانیم مستقل از فناوری‌های دیجیتال فرض کنیم و این مورد محدود به صنعت و یا بخش خاصی نمی‌شود. صنعت بانک، بیمه، خودرو، پتروشیمی، فولاد، انرژی، غذا، سرگرمی و … همگی تحت تاثیر فناوری‌های دیجیتال در سال‌های اخیر متحول شده‌اند. فراتر از صنایع، زندگی شخصی افراد نیز برپایه فناوری‌های نوین متحول شده است. برای درک بهتر این موضوع یک روز عادی خود را بدون گوشی‌ هوشمندتان و فارغ از هرگونه رسانه اجتماعی و پیام‌رسانه فرض کنید، احتمالا دچار چالش‌های جدی خواهید شد، چرا که در عصری به نام عصر دیجیتال زندگی می‌کنید.

به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک ، بر اساس تعریف فرهنگ لغت کمبریج، عصر دیجیتال، زمان حاضر است که در آن بسیاری از امور از طریق کامپیوتر انجام شده و حجم بسیاری از اطلاعات از طریق فناوری در دسترس عموم قرار گرفته است. به بیان ساده‌تر، عصر دیجیتال را می‌توان برهه‌ای از تاریخ تعریف کرد که در آن استفاده از فناوری‌های دیجیتال در سرتاسر دنیا رایج و گسترده شده و وابستگی بشر به این دست فناوری‌ها به بالاترین حد خود رسیده است.

در این برهه، توسعه دسترسی به فناوری از یک حوزه‌ جغرافیایی یا یک طبقه اجتماعی خاص فراتر رفته و به جزء جدایی‌ناپذیر زندگی تبدیل شده و یادگیری ماشین و هوش مصنوعی با زندگی بشر پیوند خورده است. در این عصر، فناوری تنها ابزاری در خدمت سیستم نیست، بلکه خود، خالق سیستم‌های جدید است. در عصر دیجیتال کسب‌وکار و فناوری به دو عنصر جدایی­‌ناپذیر تبدیل شده و لازم و ملزوم یکدیگرند. همچنین محصولات و خدمات نیز تحت تاثیر سونامی دیجیتالی شدن قرار دارند؛ بدین شکل که نه­‌تنها کالاها و خدمات جدیدی ظهور پیدا کرده‌­اند؛ بلکه غالب کالاها و خدمات سنتی نیز در این عصر به مرور تحت تاثیر فناوری‌ها قرار گرفته‌اند. در نهایت در این عصر، محور اصلی ایجاد ارزش در دنیا، فناوری‌های دیجیتال هستند که به جزء لاینفک زندگی انسان‌ها بدل شده‌اند.

ویژگی‌هاي عصر دیجیتال متفاوت از سایر اعصار است. در این عصر فناوري نمایانگر بخش قابل توجهي از ارزش افزوده محصولات و خدمات است و اصلی‌ترین نقش را در زنجیره‌ارزش در صنایع مختلف بازی می‌کند. فیلوس در سال ۲۰۰۵ مطابق جدول زیر، ویژگی‌های عصر دیجیتال را با عصر صنعتی مقایسه می‌کند.

برای درک بهتر مفهوم عصر باید ویژگی‌های آن را دقیق‌تر شناخت. با بررسی منابع مختلف می‌توان ویژگی‌های شاخصی را برای آن شناسایی نمود. در ادامه ویژگی‌های عصر دیجیتال بررسی خواهد شد.

سرعت

یکی از ویژگی‌های اساسی عصر دیجیتال سرعت است. در این عصر، پیشرفت‌ و تحول در کمترین زمان ممکن اتفاق می‌افتد. کسب‌وکارها با راهبردهای مناسب به سرعت رشد می‌کنند و با استراتژی‌های نادرست به سرعت از صحنه رقابت حذف خواهند شد. به عنوان نمونه، با بررسی ۵۰۰ شرکت برتر فورچون، به طورمتوسط ۲۰ سال طول کشیده تا سرمایه خود را به بیش از یک میلیارد دلار برسانند و تبدیل به یونیکورن شوند و این زمان در کسب‌وکارهای حوزه دیجیتال به لطف فناوری‌های تحول‌آفرین به ۴٫۳ سال تقلیل یافته است.

دامنه

یکی از ویژگی‌های اساسی عصر دیجیتال گسترش دامنه صنایع و کم‌رنگ شدن مرز صنایع است. بسیاری از کسب‌وکارها به منظور خلق ارزش بالاتر در صنایع به ظاهر نامرتبط نیز فعالیت می‌کنند. به‌عنوان نمونه در عصر دیجیتال اتومبیل را کامپیوتری تعریف می‌کنند که چهار چرخ دارد و در بستر ابر، داده ارسال و دریافت می‌نماید و به پلتفرم‌های مختلف متصل است. در این صنعت شرکت‌هایی همچون اپل ، اینتل و تسلا را می‌بینیم که در نگاه اول شاید در خودروسازی سررشته نداشته باشند، اما به لطف عصر دیجیتال و نفش کلیدی فناوری‌ها به بازیگران اصلی این حوزه تبدیل شده‌اند.

نوآوری‌محوری

در این عصر که چرخه عمر محصولات و خدمات به کوتاه­‌ترین حد خود رسیده است، نوآوری تنها استراتژی ممکن برای موفقیت کسب‌وکارهاست. سازمان‌ها برای موفقیت در عصر دیجیتال باید خلاق و ریسک‌پذیر باشید، از ابهام نهراسند و همواره حرکت را به سکون ترجیح دهند. در این عصر نوآوری در سازمان‌ها، دیگر تنها وظیفه واحد تحقیق و توسعه نیست، بلکه کلیه واحدها باید تفکر نوآورانه داشته و براساس آن عمل کنند.

تجربه­‌محوری

تجربه‌محوری دیگر ویژگی­ عصر دیجیتال است. در این عصر، کسب­‌وکارها برای بقا و رقابت، دیگر تنها به ارائه محصول یا خدمت نمی­‌پردازند، بلکه آن­ها تجربه‌­سازی برای مشتریان را به‌­عنوان رویکرد اصلی کسب درآمد خود در نظر می­‌گیرند. در این عصر افراد صرفا برای خوردن غذا، شنیدن موسیقی و یا دیدن یک فیلم، به رستوران، کنسرت و سینما نمی‌­روند، بلکه خواستار دریافت یک تجربه به‌­یادماندنی و خوشایند هستند. سازمان‌های این عصر باید بدانند که ایجاد حس خوب در مشتریان است که می­‌تواند ضامن موفقیتشان باشد. نکته لازم به ذکر است که تجربه­‌محوری در عصر دیجیتال، تنها منحصر به مشتریان نیست و سازمان‌ها باید برای تجربه‌سازی کارکنان نیز برنامه داشته باشند.

داده­‌محوری

بانک جهانی، داده را به‌عنوان سوخت اقتصاد دیجیتال معرفی ‌می‌کند. داده به سازمان‌های این عصر کمک می‌کند تا از فضای حدس و گمان خارج شده و به سوی پیش‌بینی‌های الهام بخش و آزمودن مستمر فرضیه‌ها حرکت کنند. امروز داده‌ها بینش لازم برای تصمیم‌گیری را فراهم‌ می‌آورند و دوران تصمیم‌گیری صرف برپایه شهود و احساسات به پایا ن رسیده است. کسب­وکارهای امروز نیز، به کسب‌­وکارهای مبتنی بر تحلیل داده تبدیل شده‌­اند. آن­ها برای دستیابی به شناخت بیشتر از مشتریان، رقبا، بازارهای هدف و حتی محصولات و خدمات قابل ارائه، نیازمند تحلیل داده و اطلاعات هستند. تحلیل­‌هایی که به مدیران کمک می­‌کند تا خطوط کسب­‌وکاری جدیدی را تعریف نمایند. به طور خلاصه مدیران برای کامیابی در عصر دیجیتال، باید تمامی تصمیمات خود را از تدوین استراتژی کسب‌وکار تا تعیین حقوق و پاداش کارکنان داده‌محور اتخاد نمایند.

پلتفرم‌محوری

در عصر دیجیتال، ماهیت بازارها تغییر کرده است و در آن فعالیت‌های اقتصادی متفاوت از گذشته با رویکرد پلتفرمی انجام می‌شود. برخی از شرکت‌های پیشرو در عصر دیجیتال، با ارائه یک پلتفرم دیجیتال، امکان تعامل آنلاین تعداد قابل توجهی ارائه‌دهنده خدمت را با تعداد زیادی از مشتریان به ساده‌ترین شکل ممکن فراهم می‌کنند و از محل ارزش افزوده ایجاد شده و تسهیل ارتباط بین آن‌ها به کسب درآمد می‌پردازند. دنیای امروز را می‌توانیم دنیای پلتفرم‌ها بدانیم که در آن صاحبان پلتفرم‌­ها به­نوعی صاحبان دنیای این عصر هستند.

الگوریتم‌­محوری

امروزه بیش از پیش شاهد گسترش هوش مصنوعی در تمامی ابعاد زندگی هستیم و در بسیاری از امور جایگزین انسان شده است. جایگزینیِ انسان تنها هدفِ هوش مصنوعی نبوده و این روزها همکاری و یاری رساندن آن به انسان بیشتر از قبل مورد توجه قرار گرفته است. به عبارتی، هوش مصنوعی به همان اندازه که می­‌تواند جایگزین ما باشد، می­‌تواند به‌­عنوان یک مکمل در کنار ما به ایفای نقش بپردازد.

اکوسیستم محوری

اکوسیستم‌محوری یکی از ویژگی‌های اصلی عصر دیجیتال است، مفهومی که فضای رقابت و همکاری را بین کسب‌وکارها عجین کرده است. در اکوسیستم‌های کسب‌وکار تمامی بازیگران خلق ارزش مانند سازمان، تامین­‌کنندگان، کانال­‌های توزیع، نیروی کار، مشتریان، رقبا، قانون‌­گذاران و رسانه­‌ها، به تعامل و همکاری با یکدیگر می­‌پردازند. در یک اکوسیستم سالمِ کسب­‌وکاری تمامی اقدامات و تعاملات، حتی ارتباط با رقبا، به افزایش عملکرد و بازدهی منجر می­‌شود و همانند اکوسیستم‌های زیستی، وجود یک عضو معیوب، می­‌تواند موجب نارسایی در عملکرد سایر اعضا شده و حتی آن مجموعه را تا مرز نابودی کامل پیش ببرد.

 

منابع:

تحول دیجیتال، جورج وسترمن، اندرومکافی،دیدیه بنه، ترجمه: مهدی شامی زنجانی، شادی ایراندوست، انتشارات نص، ۱۳۹۶٫
ماتریس دیجیتال، ونکات ونکاترامان، ترجمه: مهدی شامی زنجانی، مصطفی بازیار، انتشارات هورمزد، ۱۳۹۸٫

لینک کوتاهلینک کپی شد!
ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

  ⁄  3  =  2