شرکت های پرداخت در برزخ دو خواسته متضاد بانکها و شاپرک

در ادامه  سلسله گزارش های پایگاه خبری بانکداری الکترونیک درباره اولویت های دولت دوازدهم در حوزه بانکداری و پرداخت الکترونیک که به مقوله اصلاح نظام کارمزد اختصاص دارد در این شماره نقش شرکت های پرداخت را در پاذل اصلاح بررسی کرده ایم

در همین راستا تاکنون نقش شاپرک و بانک مرکزی در اصلاح نظام کارمزد در گزارش های قبلی مورد بررسی قرار گرفته و در این گزارش به نقش شرکت های پرداخت در اصلاح نظام کارمزد می پردازیم.
یکی از مهمترین مسائلی که در تجربه قبلی کمتر به آن توجه شد استفاده کارآمد از ظرفیت های شرکت های پرداخت است. در تجربه گذشته، شرکت های پرداخت به عنوان پیاده نظام شاپرک عمل کردند و چندان اختیاری نداشتند که فرامین شاپرک را اجرا کنند.

از سوی دیگر با توجه به اینکه سهامداران شرکت های پرداخت، بانکها بودند خواسته های بانکها نیز باعث شد آن شرکت ها در برزخ دو خواسته متضاد بانکها و شاپرک چندان قادر به تصمیم گیری نباشند.
بانکها به دلیل اینکه کسب و کارشان مبتنی بر رسوب منابع قرار داشته و دارد خواهان حفظ وضع موجود بر اساس کارمزد صفر از پذیرنده هستند اما شاپرک با ابلاغ دستورالعمل نظام کارمزد، اصرار بر دریافت کارمزد دارد و این تضاد به وجود آمده نزد شرکت های پرداخت باعث شد آنها عملا پیاده نظامی با کمترین توان ممکن باشند.

تغییر وضع موجود

اما اگر قرار باشد شرکت های پرداخت به عنوان اصلی ترین رکن صنعت پرداخت در مسیر اصلاح نظام کارمزد گام بردارند طبعا باید مهمترین نقش را داشته باشند. اکنون سوال این است که داشتن این نقش چه شرایط و امکاناتی را طلب می کند.
شرایط حاکم بر شرکت های پرداخت باعث شده تا این شرکت ها به بازیگران غیر چابک و دست بسته تبدیل شوند و شواهد زیادی بر این مدعا وجود دارد. تاکنون رفتار شاپرک به گونه ایی بوده که نه به عنوان یک ناظر بلکه به عنوان یک کارفرما نقشی را بازی کرده که شرکت های پرداخت به مجریان و کارگزارانی برای شرکت شبکه الکترونیکی پرداخت کارت (شاپرک) تبدیل شده است.
طبیعی است چنین وضعی نمی تواند شرایطی را فراهم آورد تا شرکت های پرداخت نقش اصلی در اصلاح نظام کارمزد را بر عهده گیرند. با توجه به چنین شرایطی برای تغییر وضع موجود فراهم آمدن شرایط و ارکان زیر ضروری است:
1-    بازتعریف نقش شاپرک
درخصوص بازتعریف نقش شاپرک در گزارش های گذشته به تفسیر سخن رفته است، که در زیر لینکش وجود دارد:
https://ebinews.com/fa/news/179405/
2-    ایجاد تشکل صنفی شرکت های پرداخت
تجربه ی سال های گذشته نشان می دهد که شرکت شاپرک همواره مصمم است که شرکت های پرداخت با یکدیگر جلسه نگذارند و ارتباط نداشته باشند به عنوان مثال در سال 92 شرکت های پرداخت قرار بود گرد هم نشسته و مسائل این صنعت را بررسی کنند اما از شرکت شاپرک تماس گرفته شد که این جلسه برگزار نشود. چنین وضعیتی تاکنون مانع از آن شده تا شرکت های پرداخت به تشکیل یک تشکل صنفی برای پیگیری و تحقق منافع مشترکشان اقدام کنند.
یکی از ضرورت های اینکه شرکت های پرداخت به عنوان رکن اصلی اصلاح نظام کارمزد در این مسیر حرکت کنند، داشتن یک نظام صنفی مستقل و قدرتمند است تا بر اساس مقتضیات بازار و ذینفعان، اقدام به پیاده سازی نظام کارمزد کنند.
بدیهی است که این شرکت های پرداخت هستند که حیات و منافعشان به درآمدهای حاصل از چرخه پرداخت الکترونیک وابسته است و طبیعی است که آنان ضربان بازار را بیش از هر نهاد دیگری درک کنند و در خصوص نحوه اجرایی کردن و میزان کارمزد برنامه ریزی کنند و اقدامات لازم را انجام بدهند.
پس از بررسی نقش شرکت های پرداخت در اصلاح نظام کارمزد در گزارش بعدی به چگونگی تشکیل و ایفای نقش تشکل صنفی شرکت های پرداخت می پردازیم.

انتهای پیام