به رخ کشیدن قدرت بازاری شرکت های پرداخت

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، آمارهای مربوط به شاخص هرفیندال- هیرشمن* پایانه های فروشگاهی در سال 95 نشان داد که این بازار با میانگین 12 ماهه 1476 واحدی (بین 1000 تا 1800)، وارد وضعیت تمرکز ملایم در بازار این ابزار شده است.

این امر نشان دهنده آن است که حمایت از تراکنشهای پایانه های فروشگاهی از طرف شرکت های پرداخت توزیع شده و سهم آن در اختیار شرکت خاصی نبوده است. این شاخص در مورد پایانه های اینترنتی با میانگین 1992 (بیش از 1800)، نشان دهنده آن است که در این بازار نیز تمرکز وجود داشته اما شدت آن به مراتب کمتر از درگاه پرداخت موبایلی است.

در طی این دوره 12 ماهه سال 95، بیشترین مقدار شاخص هرفیندال- هیرشمن در اردیبهشت ماه (با شاخص 2349) و کمترین مقدار آن در آذر ماه (با شاخص 1773) مشاهده شده است.

در واقع این شاخص در پایانه های اینترنتی در اردیبهشت ماه روند کاهشی پیدا کرده و در آذر ماه کمترین مقدار را نشان داده است. دلیل این امر کاهش سهم شرکت به پرداخت ملت (کاهش 2/28 درصدی) و تجارت الکترونیک پارسیان (کاهش 2/94 درصدی) و افزایش قابل توجه سهم شرکت آسان پرداخت پرشین (افزایش 4/68 درصدی) بوده است. در این بازار نیز در اسفند ماه سه شرکت به پرداخت ملت (با سهم 25/31 درصد)، پرداخت الکترونیک سامان (با سهم 24/54 درصد) و تجارت الکترونیک پارسیان (با سهم 18/82 درصد) در بازار تراکنش های اینترنتی تاثیرگذار بوده و مجموعاً 68/67 درصد از سهم بازار را در اختیار داشته اند. با توجه به نمودار 1، بیشترین مقدار شاخص هرفیندال- هیرشمن در مورد پایانههای موبایلی به ترتیب در مرداد ماه با شاخص 3087 و دی ماه با شاخص 3074 گزارش شده است.

در مقابل، کمترین مقدار این شاخص در ماه های آذر، مهر و آبان به ترتیب با شاخص 2834، 2871 و 2878 واحدی مشاهده شده است. بنابراین در طی سال 95، بازار پایانه های موبایلی با میانگین شاخص 2985 واحدی (بیش از 1800)، شدیداً انحصاری بوده است. به گونه ای که در اسفند ماه بیش از 90 درصد از تراکنش های موبایلی تنها روی پایانه های سه شرکت آسان پرداخت پرشین (با سهم 39/72 درصد)، پرداخت نوین آرین (با سهم 29/65 درصد) و پرداخت الکترونیک سامان (با سهم 21/79 درصد) انجام شده است.

* شاخص هرفیندال- هیرشمن یکی از شاخص های مهم و کاربردی جهت بیان میزان رقابت یا انحصار یک صنعت است. اگر میزان این شاخص کمتر از 1000 باشد، بازار رقابتی؛ اگر بین 1000 تا 1800 باشد، بازار دارای تمرکز ملایم و اگر بالای 1800 باشد، بازار انحصاری بوده و سهم بالایی از بازار در اختیار تعداد معدودی از شرکت ها است.